Tổng quan về phân loại động vật (p-2)

Sự phân loại thế giới động vật Loài người đã có nhu cầu sắp xếp các loài động vật được quan sát từ rất lâu. Đó là sự phân loại; sự phân loại này đã được chỉnh lý dần dưới ánh sáng của khoa học hiện đại để có hệ thống phân loại mà ngày nay chúng ta đã biết. Thông thường, người ta chia giới động vật, nghĩa là tổng hợp tất cả các loài động vật thành có xương sống và không xương sống. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổng quan về phân loại động vật (p-2) Tổng quan về phânloại động vật (p-2). Sự phân loại thế giới động vậtLoài người đã có nhu cầu sắp xếpcác loài động vật được quan sát từrất lâu. Đó là sự phân loại; sự phânloại này đã được chỉnh lý dần dướiánh sáng của khoa học hiện đại đểcó hệ thống phân loại mà ngày naychúng ta đã biết.Thông thường, người ta chia giớiđộng vật, nghĩa là tổng hợp tất cảcác loài động vật thành có xươngsống và không xương sống. Cácđộng vật có xương sống đều có mộtbộ xương bao gồm một cột sống docác đốt sống tạo thành, còn cácđộng vật không xương sống khôngcó một cột sống như vậy. Thực tếlại rất phức tạp, bởi giữa các loàiđộng vật có xương sống bao gồmcả cá, lưỡng cư, bò sát, chim và thúchỉ chiếm phần rất ít của giới độngvật, khoảng 40.000 loài trên tổng sốkhoảng 1.100.000 loài (hay hơnnữa).Các ngành:Trong hệ thống phân loại, người tachia ra các ngành. Ví dụ ngành Códây sống gồm nhưng động vật cómột dây sống (ít nhất cũng là ởtrạng thái thai), một loại que mềmdịu, tiền thân của cột sống. Do cácloài động vật có dây sống khôngnhiều nên người ta xếp chúng vàomột ngành. Ngành là một đơn vịlớn của thế giới động vật. Mỗingành được đặc trưng bởi một cấutrúc giải phẫu xác định. Các ngànhkhác thuộc về động vật khôngxương sống. Các ngành quan trọnglà ngành Thân mềm (thường cómột vỏ cứng bao bọc), ngành Dagai (trong đó có Sao biển), ngànhChân khớp (với thân có giáp: côntrùng, giáp xác, nhện...) và ngànhRuột khoang (trong đó có San hô,Sứa)...Có những sự sai khác lớn trong cấutạo giải phẫu của dại diện cácngành này. Ví như, phần lớn cácđộng vật có cấu tạo đối xứng haibên, thì Da gai, Ruột khoang có đốixứng toả tròn, nghĩa là sắp xếpquanh một trục. Các loài Chânkhớp và cả Giun đốt (như Giun đất,đỉa...) có cấu trúc chia đốt; cơ thểcủa chúng gồm một số đốt liên tiếp,chứa hầu như các cơ quan giốngnhau.Các lớp, bộ, họ, chi, loài, giống:Mỗi ngành lại được chia ra các lớp,bao gồm các bộ và cứ tiếp tục nhưthế. Ví dụ các loài chim Bồ câu cótên chữ Latinh (có giá trị quốc tế)là Columba do Linné (CarlLinnaeus) , nhà sinh vật học ThụyĐiển, đặt ra năm 1758, gồm có Bồcâu rừng (Gầm ghì đá) - ColumbaliviaGmelin , Bồ câu nhà - Columba liviadomestica Gmelin và Bồ câu nâu - Columba punicea (Blyth). Trongmỗi tên các loài, thì chữ đầu là tênchi (Genus), chữ thứ hai là tên loài(Species) được xác định, còn tênthứ ba là tên nhà động vật học đãmô tả loài đó, có khi người ta thêmcả năm mô tả để tiện việc xác địnhvà tra cứu. Như trên,chi Columba bao gồm các loài Bồcâu rừng, Bồ câu nhà, Bồ câu nâu.ChiColumba và một số chi kháclân cận như Streptopelia , Treron...họp thành họ Bồ câu Columbidae.Họ này nằm trong bộ BồcâuColumbiformes , thuộc lớpChim AvesTên khoa học của sinh vật đượcviết bằng tiếng Latin. Cũng giốngnhư tiếng Việt nó gợi cho chúng tahình dáng của loài vật, vídụ Columbia punicea , tên gọichim Bồ câu nâu (từchữ puniceus có nghĩa là nâu),hoặc nơi sinh sống và tập quán, vídụ Bồ câu nhà - Columbia liviadomestica (domestica là nuôi trongnhà), hoặc là vị trí địa lý: Gấu chó - Helarctos malayanus (có xuất xứtừ Malaixia); có khi người ta dùngtên nhà tự nhiên học đã khám phára nó hoặc tên người. Có khi cáctên gọi cũng không hoàn toàn chínhxác, ví dụ như Gấu chó không phảichỉ có ở Malaixia mà còn phân bố ởnhiều nước khác nữa. Cách viết tênmột loài động vật cũng giống nhưtên một loài thực vật chúng ta phảituân theo luật danh pháp quốc tế đãqui định. Có thể lấy ví dụ về loàicá Anh vũ (Loài này nằm trongsách đỏ Việt Nam) như sau:Semilabeo notabilis Peter, 1880Tên chi (genius) Thường được viếtin nghiêng và viết hoa chữ cái đầuTên loài (species) Thường đượcviết in nghiêng và không viết hoachữ cái đầu và nếu có Tên đồngdanh (synonym) Thường được viếtin nghiêng và không viết hoa chữcái đầuTên tác giả (người có công pháthiện hoặc định danh) Thườngđược viết in đứng và viết hoa chữcái đầu. Trường hợp tên tác giảđược đóng ngoặc là để ghi tênngười đầu tiên phát hiện và đặt têncho loài đó.Cũng có khi người ta nhầm lẫn loàivới giống (nòi). Nòi là bậc phânloại dưới loài. Có thể là nòi (hoặcphân loài) địa lý chỉ khác nhau bởimột số ít chi tiết và sinh sống ởnhững vùng khác nhau, hoặc lànhững nòi xuất xứ từ sự chọn lọcnhân tạo do con người thực hiện, vídụ các nòi chó khác nhau đều cóxuất xứ từ một loài chó nhà Canisfamiliaris Linnaeus.Rất khó có thể xác định hiện nay cócon số chính thức là bao nhiêu loàiđộng vật hiện còn sống trên trái đấtcủa chúng ta. Vì lẽ các phân loài cókhi được xem như loài... lại cónhưng loài mới còn tiếp tục đượckhám phá và mô tả. Thế còn bạn đãbiết được tên bao nhiêu loài độngvật ?Bảng tóm tắt về phân loại thếgiới động vật:Bảng tóm tắt sau đây trình bày sựphân loại của giới động vật đã đượcsử dụng lâu nay. Có người nêu 14ngành, có người nêu đến 21 ngành.Sau đây chỉ nêu một số ngànhchính; còn có một số ngành có r ...