Tống Trân Cúc Hoa truyện thơ Thái độc đáo vùng Tây Bắc

Nếu Tống Trân Cúc Hoa là những tác phẩm nổi tiếng trong truyện thơ bằng chữ Hán phiên âm tiếng Việt của người Kinh thì truyện thơ của Dân tộc Thái cũng đạt một vị trí đáng nể trong nền văn học Thái. Mặc dù hai tác phẩm có cốt truyện giống nhau, nhưng chúng cũng có những biểu tượng khác nhau. Những vấn đề như thời điểm sáng tác, đặc điểm văn hóa của các vùng miền và sự khác biệt về cách nhìn nhân loại của mỗi dân tộc cần được xem xét một cách hợp lý. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tống Trân Cúc Hoa truyện thơ Thái độc đáo vùng Tây Bắc JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE ◦ Social Sci., 2008, Vol. 53, N . 6, pp. 1-5 TÈNG TR…N CÓC HOA TRUY›N THÌ THI ËC O VÒNG T…Y BC Ngæ Thà Ph÷ñng ¤i håc T¥y Bc1. Mð ¦u Vi»t Nam l mët quèc gia a d¥n tëc. Tø l¥u, c¡c d¥n tëc ¢ câ chung vªnm»nh làch sû. X²t v· m°t làch sû, n¬m ð ng¢ ba giao thoa cõa khu vüc æng Nam , m£nh§t Vi»t Nam sîm trð thnh nìi sinh tö, g°p gï cõa nhi·u nguçn v«n ho¡, t¤o thnhmët cëng çng giu b£n sc. Ð ph÷ìng di»n ngh» thuªt, méi dáng v«n ho¡ l¤i câ nhúng v´ µp cõa ri¶ngm¼nh. Trong bi vi¸t ny, chóng tæi giîi thi»u mët t¡c ph©m v«n håc Th¡i vòng T¥yBc ¢ ÷ñc nhc ¸n trong mët sè cæng tr¼nh nghi¶n cùu nh÷ng ch÷a ÷ñc giîithi»u cö thº, â l Tèng Tr¥n Cóc Hoa.2. Nëi dung nghi¶n cùu2.1. Nhúng v§n · li¶n quan ¸n sü ra íi cõa Tèng Tr¥n Cóc Hoa N¸u nh÷ truy»n thì vi¸t b¬ng chú Næm câ mët và tr½ ¡ng kº trong kho tngv«n håc d¥n tëc Kinh th¼ truy»n thì vi¸t b¬ng chú Th¡i công câ mët ché ùng nh§tành trong bë phªn v«n håc d¥n tëc Th¡i vòng T¥y Bc. Mët trong nhúng truy»nthì Th¡i kh¡ ti¶u biºu cán l¤i ¸n nay ÷ñc vi¸t b¬ng chú Th¡i cê câ còng · tivîi truy»n Næm â lTèng Tr¥n Cóc Hoa. Tèng Tr¥n Cóc Hoa cõa d¥n tëc Th¡i vòng T¥y Bc ra íi vo kho£ng cuèith¸ k¿ XVIII, ¦u th¸ k¿ XIX. T¡c ph©m câ ë di kho£ng 287 trang vi¸t tay nyhi»n ang ÷ñc l÷u giú trong kho s¡ch àa ch½, Th÷ vi»n t¿nh Sìn La. L½ do khængx¡c ành ÷ñc thíi gian ra íi cõa t¡c ph©m xu§t ph¡t tø nguy¶n nh¥n khuy¸tdanh. èi vîi v«n håc vi¸t cõa d¥n tëc Th¡i vòng T¥y Bc, t¡c gi£ quan ni»m r¬ng,khæng º l¤i t¶n tuêi c¡ nh¥n m¼nh l mët tæn ch¿ s¡ng t¡c (þ ki¸n cõa nh nghi¶ncùu Th¡i håc Hong Tr¦n Nghàch), quan ni»m ny mang ªm d§u §n v«n ho¡ vòng,mi·n. Vªy, vi»c t¡c ph©m khuy¸t danh l do chõ quan chù khæng ph£i kh¡ch quanem l¤i. N¬m trong kho tng truy»n thì Næm d¥n tëc Kinh, truy»n Tèng Tr¥n CócHoa ÷ñc vi¸t d÷îi d¤ng di¹n ca th¦n t½ch Tr¤ng G¦u. Chng Tèng Tr¥n vèn ng÷íi 1 Ngæ Thà Ph÷ñnglng An C¦u (hay cán gåi l lng G¦u), huy»n Phò Cø, t¿nh H÷ng Y¶n, ð ng¢ basæng Luëc. Æng sinh vo íi Tr¦n, nhí vñ nuæi i håc n¶n é tr¤ng nguy¶n tø r§tsîm, khi mîi 18 tuêi. Vñ l nng Cóc Hoa, con g¡i mët vi¶n x¢ tr÷ðng lng PhòOanh còng huy»n. Khi Tèng Tr¥n é tr¤ng li·n bà cæng chóa ²p l§y lm chçng,khæng ÷ñc, n¶n m÷u h¤i. Sau â Tèng Tr¥n bà ph¡i i sù nh Nguy¶n, t¤i ¥y,chng dòng ti tr½ cõa m¼nh, lªp nhi·u cæng tr¤ng. L¤i nâi v· nng Cóc Hoa, ð nh, nng bà ng÷íi cha tham lam, h¡m danh vång,tn ¡c, ²p g£ háng leo cao trong x¢ hëi phong ki¸n. Nh÷ng Cóc Hoa khæng chàu,mët láng h÷îng v· Tèng Tr¥n. Sau m÷íi n«m, th§y Tèng Tr¥n l ng÷íi ti giäi, vuaNguy¶n ¢ cho chng trð v· qu¶ nh, c£ gia ¼nh l¤i ÷ñc sum håp. Hi»n nay, lngAn C¦u cán câ ·n thí Tèng Tr¥n v lng Phò Oanh câ ·n thí Cóc Hoa. Ð t¡c ph©m tr¶n, chóng ta th§y r¬ng t¡c gi£ khæng ch¿ sû döng t½ch truy»n câs®n trong d¥n gian m cán h÷ c§u tø mæ t½p truy»n hn s¾ i xin «n, håc hnh mé tr¤ng nguy¶n. H¼nh 1. ƒnh chöp mët trang v«n b£n Tèng Tr¥n Cóc Hoa vi¸t b¬ng chú Th¡i cê l÷u giú t¤i kho àa ch½, th÷ vi»n t¿nh Sìn La N¬m trong kho tng truy»n thì Th¡i, gièng nh÷ truy»n thì Næm cõa d¥n tëcKinh, truy»n thì Tèng Tr¥n Cóc Hoa công câ nëi dung t÷ìng tü. T¡c ph©m ph£n¡nh kh¡ ¦y õ c¡c kh½a c¤nh cõa íi sèng x¢ hëi phong ki¸n ð mi·n nói T¥y Bc.Chng Tèng Tr¥n vèn ng÷íi d¥n tëc Th¡i, qu¶ qu¡n ð M÷íng Xang (huy»n MëcCh¥u ngy nay), t¿nh Sìn La. Ngay tø khi cán nhä, Tèng Tr¥n ¢ l ng÷íi nêi ti¸ngvîi dung m¤o khæi ngæ tu§n tó, thæng minh hi¸u th£o. Mët l¦n i h¡i cõi, chng ¢÷ñc vi¶n quan i kinh l½ bt g°p v em v· nuæi. Nh÷ng ch¯ng bao l¥u sau, vi¶nquan qua íi, Tèng Tr¥n trð thnh ng÷íi khæng nìi n÷ìng tüa, vøa ph£i «n xin vøai håc. Khi i xin «n ¸n m÷íng b¶n, Tèng Tr¥n ÷ñc con g¡i mët ph¼a t¤o em2 Tèng Tr¥n Cóc Hoa truy»n thì Th¡i ëc ¡o vòng T¥y Bcláng th÷ìng y¶u, nng xin ÷ñc lm vñ º nuæi chng «n håc. K¼ thi tîi, chng étr¤ng, bà cæng chóa ²p lm chçng nh÷ng tø chèi, bà i sù m÷íi n«m v cuèi còng÷ñc v· on tö còng gia ¼nh. Cóc Hoa ð nh bà cha ²p g£ h¸t b£n ny ¸n m÷íngkh¡c nh÷ng quy¸t thí chçng, ch«m mµ cho tîi ngy chçng trð v·.2.2. Ngh» thuªt x¥y düng nh¥n vªt Tèng Tr¥n Cóc Hoa cõa d¥n tëc Th¡i Kh¡i qu¡t l¤i, c£ hai t¡c ph©m câ mæ t½p na n¡ gièng nhau, ·u câ 3 nh¥n vªtch½nh: Tèng Tr¥n, nng Cóc Hoa v cha nng. Dò l nh¥n vªt trong t¡c ph©m cõad¥n tëc Kinh hay d¥n tëc Th¡i th¼ Tèng Tr¥n v¨n l mët ti trai trong thi¶n h¤.Cóc Hoa l ng÷íi con g¡i sinh ra trong g ...