Trắc địa đại cương: Phần 1

Nội dung của phần 1 Tài liệu gồm các vấn đề sau: Định vị điểm, định hướng đường thẳng, bản đồ địa hình, sử dụng bản đồ, tính toán trắc địa, đo góc, đo dài, đo cao. Mời các bạn cùng theo dõi nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Trắc địa đại cương: Phần 1 PGS. TS. PHẠM VĂN CHUYÊNTRÂC ĐỊA (Tái bản) NHÀ XUẤT BẢN XÂY DỰNG HÀ NÕI - 2012 LỜI NÓI ĐẨU “T rắ c đ i a ” (ĐĐQ-01) là một trong khoảng 40 môn học của chươngtrinh đào tạo kỹ sư xây dựng. Trắc địa cần thiết trong tất cả các g ia i đoạn:khảo sát, thiết kế, thi công và khai thác công trình. Sách được biên soạn theo chương trinh khung của Bộ Giáo dục vàĐ ào tạo. N ội du n g của sách gồm các vấn đ ề sau: định vị điểm , địnhhướng đường thẳng, bản đ ồ địa hình, sử dụng bản đồ, tín h toán trắcđịa, đo góc, đo dài, đo cao, lưới khống ch ế trắc địa m ặt bằng, lưới khốngch ế trắc đ ịa độ cao, đo vẽ bản đồ địa hình, đo vẽ m ặt cắt đ ịa hình, b ố tr ícông trinh, b ố tr í đường cong tròn, đo vẽ hoàn công, quan trắc biến dạngcông trình. Cuối m ỗi chương đều có câu hỏi hướng dẫn học tập và m ột sô bài tậpthực hành. Cuối sách có các ph ụ lục: bài tập lớn trắc địa; đ ề cương thực tập trắcđ ịa ; m ột sô đ ề th i trắc đ ị a , V. Ư. . . Đối tượng phục vụ của sách là sinh viên các ngành kỹ th u ậ t xây dựngcông trình. Đó là sinh viên của các ngành: xây dựng dân dụ n g và côngnghiệp, kiến trúc, xây dựng cầu đường, xây dựng cảng, xây dự ng thuỷlợi, g ia o thông vận tải, công trình biển, môi trường, v.v... Chúng tôi tin tưởng rằng cuốn sách này sẽ rất có ích đối với sin h viênxây dựng trong quá trình học tập và công tác. X in trân trọng giới thiệucùng bạn đọc. Tác g iả 3 MỞ ĐẦU T rắc địa là m ột m ôn khoa học vể đo đạc mặt đất để xác định hình dáng, kích thướcTrái Đ ất, biểu diễn m ặt đất thành bản đồ, đo đạc bố trí xây dựng các công trình. T ro n g quá trình phát triển m ôn trắc địa đã được phân ra làm nhiều ngành chuyên mônhẹp h ơ n như: trắc địa cao cấp, trắc địa công trình, trắc địa ảnh, bản đồ học, v.v... T u y cũng là m ột m ôn khoa học về Trái Đất nhưng đối tượng nghiên cứu của Trắc địakhác với địa chất, cơ đất, v.v... T rắc địa có liên quan chặt chẽ với toán học, vật lý, v.v... T rắc địa là m ột m ôn khoa học phát sinh do nhu cầu của đời sống xã hội loài người,nó c ó vai trò quan trọng trong các ngành kinh tế quốc dân như nông nghiệp, lâm nghiệp,quốc phòng, v.v... Bản đồ là con mắt của quân đội. T rắc địa cần thiết trong tất cả các giai đoạn khảo sát, thiết kế, thi công, sử dụngcông trình. Ở giai đoạn khảo sát, thiết k ế công trình, công tác trắc địa đảm bảo cung cấp bản đồvà những số liệu cần thiết cho người kỹ sư thiết kế. Ở giai đoạn thi công công trình, công tác trắc địa đảm bảo cho việc bô trí các côngtrình ở ngoài hiện trường được chính xác, đúng như trong bản thiết kế. Khi xây dựngxong từng phần hay toàn bộ công trình phải tiến hành đo vẽ hoàn công để xác định vị tríthực của công trình, đánh giá chất lượng thi công, làm tài liệu lưu trữ. Ở giai đoạn sử dụng công trình (và cả trong khi đang thi công), công tác trắc địa tiếnhành theo dõi sự biến dạng của công trình (lún, nghiêng, dịch chuyển, v.v...) để đánh giáchất lượng công trình, kiểm nghiệm lại các số liệu, giả thiết, lý thuyết tính toán thiết kế,đánh giá hiệu quả các giải pháp xây dựng, dự báo những diễn biến xấu có thể xảy ra đểcó biện pháp xử lý thích hợp. Trắc địa là một môn khoa học có từ lâu. Trên thế giới, khoa học trắc địa đã phát triểnrất nhanh, rất hiện đại, nó đã được cơ giới hoá, tự động hoá rất nhiều, ở Việt Nam, trongkháng chiến đã có Phòng bản đồ trực thuộc Bộ tổng tham mưu Bộ Quốc phòng. Năm1959 Cục Đ o đạc và bản đồ nhà nước đã được thành lập. Từ năm 1962 nước ta đã bắtđầu đào tạo các kỹ sư trắc địa. Hiện nay ở các bộ, các sở, các công trường hầu như đểucó các bộ phận kỹ thuật trắc địa chuyên trách. 5 Lựa chọn hệ quy chiếu và xâv dựng hệ thống lưới khống chế Trắc địa ỉà một việc hệtrọng đối với m ọi quốc gia. Nó có cả ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn. Bởi vậy từđầu th ế kỷ X X ở nước ta, người Pháp đã lựa chọn ứng dụng elipxoit quy chiếu Clark,phép chiếu Bonne, điểm gốc tại cột cờ Hà Nội, xây dựng hệ thống lưới điểm toạ độ phủtrùm toàn Đ ông Dương (giống Pháp). Từ năm 1954, ở m iền Nam nước ta, người M ỹ đã lựa chọn ứng dụng elipxoit quychiếu E v eư eí, phép chiếu UTM , điểm gốc tại Ẩn Độ, xây dựng một lưới điểm toạ độbằng phương pháp vô tuyến định vị (giống cả khu vực Nam Á và Đông Nam Á) Từ năm 1954, Trung Q uốc đã giúp miền Bắc nước ta phát triển công tác đo đạc, bảnđồ, đã lựa chọn ứng dụng eỉipxoit quy chiếu Crasovski, phép chiếu Gausơ, điểm gốc tạiđài thiên văn Puncôvô thuộc Liên Xô cũ, hệ toạ độ vuông góc phẳng Gausơ-Criughe(giống với tất cả các nước thuộc khối xã hội chủ nghĩa cũ). ...