Trận Zama

Là trận chiến cuối cùng của chiến tranh punic lần 2, được diễn ra vào 19 tháng 10 năm 202 trước công nguyên. Quân đội La mã được dẫn dắt bởi Publius Cornelius Scipio ( sau này còn được gọi là Publius Cornelius Scipio Africanus) đánh bại quân đội của Carthaginian dẫn đầu là Hannibal Barca.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Trận Zama Trận ZamaLà trận chiến cuối cùng của chiến tranh punic lần2, được diễn ra vào 19 tháng 10 năm 202 trướccông nguyên. Quân đội La mã được dẫn dắt bởiPublius Cornelius Scipio ( sau này còn được gọi làPublius Cornelius Scipio Africanus) đánh bạiquân đội của Carthaginian dẫn đầu là HannibalBarca.Quân đội của Hannibal bao gồm 50 ngàn bộ binh, 80voi chiến, và 4 ngàn kỵ binh, trong khi đó Scipio cótổng cộng 34 ngàn bộ binh và 8 ngàn 700 kỵ binh (3700 là kỵ binh của Numbia)Hannibal đặt đội kỵ binh còn thiếu kinh nghiệm củaông ta vào 2 bên cánh, Hannibal xếp quân đội củaông ta thành 3 hàng đằng sau 80 con voi chiến. Ởhang đầu tiên bao gồm đội bộ binh hỗn hợp từ Gaul,Liguria, và Baleri. Ở hang thứ 2 Hannibal đặt độiquân người Carthangenian và người libi, trong khi đónhững cựu binh của ông ta từ Italia thì được đặt ởhàng thứ 3 .Hannibal hy vọng với sự kết hợp của những con voichiến và chiều sâu của hai hàng đầu có thể làm yếu đivà phá vỡ việc tiến lên của quân La mã, ngay lúc đóanh ta có thế có một chiến thằng hoàn toàn với nhữngngười lính còn lại ở hàng thứ 3. Những năm trước,Hannibal đã chiến thắng với đội quân đầy kinhnghiệm của ông ta nhưng bây giờ ông ta phải chỉ huymột đội quân được tập hợp nóng vội với một ý chíchiến đấu nghèo nàn, với 2 hàng đầu (chưa có kinhnghiệm) không thể chống lại với một đội quân quântốt nhất La mã được huấn luyện tốt hơn và tự tin hơn,dĩ nhiên là nó nhanh chóng tan rã. Hannibal giờ chỉchông chờ vào những con voi chiến và những cựubinh của mình ở hàng thứ 3 .Tuy nhiên , Scipio đã phát minh ra được một phươngpháp làm vô hiệu hóa những con voi chiến củaHannibal ( hầu hết voi chiến của Han bị chết sau trậnở Trebia, nhưng đã được cung cấp lại ở Châu phi).Đầu tiên Scipio biết rằng những con voi này có thể ralệnh cho chúng tấn công về phía trước nhưng chúngchỉ có thể tấn tiếp tục tấn công vào hàng trước mặtmà thôi. Vì thế Scipio đã đặt velites, principes vàtriarii làm thành một hàng 500 người một nhóm. Vớiđội hình đó kết quả là những còn voi chiến đã tấncông qua binh lính của Scipio mà không ngụy hại gìcho lính của Scipio ( khi đọc đến đoạn này tôi cũngkhông hiểu rõ lắm, dịch cũng chưa sát, nhưng tôi thấycái đội hình này sao giống như đội hình của alex đạiđế đã dùng trong trận nào đó quên tên rồi để đối đầuvới đội xa kị của Batư cụ thể là Alex đã xếp quân củaanh ta thành từng nhóm xa kị của Batư chạy qua ítgây nguy hiểm cho quân đội Alex) .Quân đội của Scipio đã vượt qua 80 con voi chiến màkhông gây ngụy hại gì nhiều trái với dự định củaHannibal và cũng dễ dàng đánh tan 2 hàng đầu củaHan, trận chiến thực sự diễn ra khi quân La mã đứngtrước hàng thứ 3 của Han tiếng la hét và đổ máu vanglên, tại một thời điểm trong trận chiến, dường nhưHan súy nữa là có một chiến thắng. Tuy nhiên, Scipiođã có thể tập hợp lại người của anh ta, kị binh của Lamã sau khi rượt đuổi kị binh của Carthange đã quaylại và cho một cú đánh bất ngờ vào sau lưng của quânđội Han. Với 2 mặt giáp công đội hình của Carthangeđã tan rã và sụp đổ hoàn toàn. Hannibal đã phải trảiqua thất bại chính điều đó đã đặt dấu chấm hết choviệc chống lại La mã ở Carthange. Tổng cộng,khoảng chừng 20 ngàn người của Hannibal bị giết ởZâm, trong khi đó 11 ngàn bị thương và 15 ngàn bịbắt làm tù binh. La Mã thì khác, mất rất ít với 1 ngàn500 bị chết và 5 ngàn bị thương ( một con số sao màít ỏi thế không biết) .Ngay sau khi kết thúc trận chiến, chiến tranh puniclần 2 kết thúc,viện nguyên lão (Senate) Carthage đãký vào hòa ước. Không giống như hòa ước lần nhưchiến tranh Punic lần một, hòa ước lần này làm choCarthage không thể chống lại La mã thêm một lầnnào nữa ( không được thiết lập quân đội nếu khôngđược La mã cho phép). Khi La mã phát động củachiến punic lần 3 vào Carthage 70 năm sau, ngườiCarthan thậm chí không thể đánh bại Masinissa ởChâu Phi. Cuối cùng cũng bị người La mã phá hủyhoàn toàn thành phố, người dân bị bắt làm nô lệ.Tóm tắt lại trận chiến ( cho dễ hiểu hơn)1. Kị binh 2 bên đánh nhau, quân của Hannibal rútchạy kị binh Scipio đuổi theo2. Bộ binh Scipio tiến lên, vượt qua hàng voi chiếncủa Hannibal.3. Bộ binh Scipio đánh tan 2 hàng đầu của Han vàđánh tới hàng thứ 3, trong lúc 2 bên giao chiến khóphân thắng bại thì đội kị binh của Scipio quay lại vàđánh vào sau lưng của quân Han làm cho quân Hantan rã4. Kết thúc trận chiến ...