Trao đổi về xây dựng mô hình kế toán quản trị doanh nghiệp trong cách mạng công nghiệp 4.0.

Bài viết thảo luận về việc xây dựng mô hình kế toán quản trị đảm bảo tính hiệu quả và tiết kiệm chi phí luôn được các nhà quản lý quan tâm, đặc biệt trong điều kiện phát triển của cách mạng công nghiệp 4.0.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Trao đổi về xây dựng mô hình kế toán quản trị doanh nghiệp trong cách mạng công nghiệp 4.0. n trÞ - Kinh nghiÖm quèc tÕ vµ thùc tr¹ng ë ViÖt Nam TRAO ĐỔI VỀ XÂY DỰNG MÔ HÌNH KẾ TOÁN QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP TRONG CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0. #Th.s Đặng Văn Quang Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội Cuộc cánh mạng công nghiệp lần thứ 4 có tác động đến rất nhiều các lĩnh vực, trong đó có hoạt động kế toán và kiểm toán. Việc ứng dụng công nghệ vào trong kế toán sẽ làm thay đổi về quy trình, công việc kế toán cũng như tổ chức bộ máy kế toán trong đơn vị. Với chức năng thu nhận, xử lý và cung cấp các thông tin kinh tế tài chính, Kế toán quản trị (KTQT) là công cụ quản lý kinh tế hữu hiệu giúp các nhà quản lý đưa ra các quyết định kinh tế nhằm quản lý và điều hành đợn vị một cách có hiệu quả. Do đó, việc xây dựng mô hình KTQT đảm bảo tính hiệu quả và tiết kiệm chi phí luôn được các nhà quản lý quan tâm, đặc biệt trong điều kiện phát triển của cách mạng công nghiệp 4.0. Từ khóa: Kế toán quản trị. 1. Các mô hình tổ chức KTQT trong doanh nghiệp - Mô hình kết hợp giữa KTQT và KTTC: Bản chất của mô hình này là Kế toán tài chính (KTTC) và KTQT được tổ chức thành một bộ máy thống nhất trong cùng một bộ máy kế toán. Tổ chức kết hợp giữa KTTC với KTQT theo từng phần hành kế toán: Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành, kế toán bán hàng,… Kế toán viên theo dõi phần hành kế toán nào thì sẽ thực hiện cả KTTC và KTQT phần hành đó. Ngoài ra, DN phải bố trí người thực hiện các nội dung KTQT chung khác, như: Thu thập, phân tích các thông tin phục vụ việc lập dự toán và phân tích thông tin phục vụ cho việc ra quyết định trong quản trị doanh nghiệp (DN). Các nội dung công việc này có thể bố trí cho kế toán tổng hợp hoặc do kế toán trưởng đảm nhiệm. - Mô hình tách rời giữa KTQT và KTTC: Theo mô hình tổ chức tách rời, KTQT sử dụng hệ thống kế toán riêng, tách rời hoàn toàn với KTTC về bộ máy kế toán cũng như các công viêc của kế toán. Hệ thống KTQT được tổ chức thành bộ máy riêng, có thể tổ chức phòng KTQT hoặc bộ phận KTQT riêng biệt, sử dụng hệ thống tài khoản kế toán, sổ kế toán và báo cáo kế toán nội bộ tách rời với KTTC. KTTC thu thập, xử lý, lập báo cáo tài chính cung cấp cho các đối tượng bên ngoài DN. KTTC tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc, quy định của Nhà nước, trong khi đó KTQT được coi là công việc riêng của DN, các DN tự xây dựng hệ thống hoá thông tin một cách chi tiết nhằm cung cấp thông tin theo yêu cầu quản lý và tổ chức hệ thống sổ, báo cáo kế toán phục vụ cho mục tiêu quản trị DN. - Mô hình tổ chức hỗn hợp: Là hình thức kết hợp hai hình thức nêu trên, tại các DN thông thường sẽ tổ chức bộ phận KTQT chi phí giá thành riêng, còn các nội dung khác thì theo hình thức kết hợp. 193 n trÞ - Kinh nghiÖm quèc tÕ vµ thùc tr¹ng ë ViÖt Nam 2. Tác động của cách mạng công nghiệp 4.0 đến KTQT DN - Tác động đến xây dựng mô hình KTQT Trước đây vai trò của người làm kế toán là ghi nhận các nghiệp vụ kinh tế và cung cấp các số liệu tài chính về DN. Tuy nhiên, sự phát triển của công nghệ như các phần mềm kế toán, trí tuệ nhân tạo,… đã làm thay đổi vai trò truyền thống này. Giờ đây, công việc của người làm KTTC là cung cấp những thông tin quản trị hữu ích và đưa ra các ý kiến tham mưu để người lãnh đạo ra các quyết định chiến lược. Theo thống kê, sự đột phá kỹ thuật số trong kế toán sẽ tạo ra những xu hướng mới, cụ thể, khoảng 66% DN vừa và nhỏ sẽ thay thế những dịch vụ mà kế toán viên hiện đang thực hiện bằng các dịch vụ đám mây, 50% DN vừa và nhỏ sẽ thay nhân viên kế toán nếu họ không thích ứng với công nghệ đám mây. Có thể thấy khi ứng dụng cách mạng công nghiệp 4.0, với bộ dữ liệu lớn Big data, trí thông minh nhân tạo, công nghệ Blockchain và sự tự động hóa trong công tác kế toán thì các kế toán viên sẽ không phải mất nhiều thời gian để thu thập, xử lý các thông tin, qua đó tác động đến tổ chức bộ máy kế cũng nhưtổ chức xây dựng mô hình KTQT trong từng DN. - Tác động đến thông tin KTQT + Các thông tin KTQT thu thập và cung cấp hướng đến tương lai, trong quá trình thu thập các thông tin KTQT sẽ sử dụng nhiều các ước tính kế toán trong việc lập dự toán chi phí, phân bổ chi phí, lập dự phòng, đánh giá các rủi ro, định giá,… Khi sử dụng trí tuệ nhân tạo trong 4.0, những công việc trên sẽ được thực hiện bởi các công nghệ trí tuệ thông minh, qua đó làm giảm bớt sự can thiệp chủ quan của nhân viên kế toán vào các thông tin, số liệu, góp phần làm tăng chất lượng thông tin kế toán trợ giúp cho việc ra quyết định của nhà quản trị. + Công nghệ Blockchain trong 4.0, tạo điều kiện cho Nhà quản tri tại nhiều bộ phận thu thập dữ liệu từ hệ thống dữ liệu chung và sử dụng dữ liệu cho các mục đích khác nhau. Công nghệ này cho phép sử dụng hiệu quả hệ thống thông tin chung của DN, nhờ vào việc cung cấp mã truy cập cho phép người truy cập là Nhà quản trị các bộ phận tiếp cận hạn chế với những thông tin từ hệ thống chung để ra quyết định phù hợp trong phạm vi quyền hạn của mình, đảm bảo tính bảo mật của thông tin và sự phân quyền trong DN. Bên cạnh đó các dữ liệu thông tin về KTQT có phạm vi rộng, các dữ liệu KTQT cũng được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau như lựa chọn loại nguyên vật liệu sử dụng, sản phẩm sản xuất, ra quyết định giá bán sản phẩm, lựa chọn dự án đầu tư,… Vì thế, công nghệ này giúp cải thiện hiệu quả thông tin cho việc ra quyết định của Nhà quản trị. + Thông qua hệ thống dữ liệu số lớn (Big Data) với công nghệ hiện thực hóa sử dụng trong công nghiệp 4.0, có thể giúp kế toán thu thập và kết nối các dữ liệu giữa các bộ phận với nhau một cách chi tiết, đầy đủ, kịp thời, với độ chính xác cao hơn những thông tin mà trước đây khó có thể tiếp cận đầy đủ. Bên cạnh đó dữ liệu Big Data giúp tạo ra nhiều số liệu thống kê ở nhiều bộ phận khác nhau từ đó giúp ...