Trí thức hóa công nhân Việt Nam

Bài viết nghiên cứu tác động về mặt xã hội thể hiện sự xóa bỏ dần khoảng cách giữa lao động chân tay và lao động trí óc, xóa bỏ dân lao động sản xuất trực tiếp với lao động lãnh đạo quản lý đội ngũ công nhân đang vươn lên trở thành giai cấp vô sản trí thức hay công nhân trí thức hóa làm mất dần sự khác biệt giữa thành thị và nông thôn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Trí thức hóa công nhân Việt Nam TrÝ thøc hãa c«ng nh©n ViÖt Nam (*) Ph¹m Ngäc Dòng D−íi t¸c ®éng cña khoa häc vµ c«ng nghÖ (KH&CN), h¬n 20 n¨m qua kinh tÕ tri thøc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ ë c¸c n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn vµ ®ang lan to¶ nhanh chãng ®Õn c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn. C¶ nh©n lo¹i ®ang chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ c«ng n«ng nghiÖp sang nÒn kinh tÕ trÝ tuÖ. Sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi tõ chñ yÕu dùa vµo sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp c¬ khÝ sang sù ph¸t triÓn cña tri thøc. Thùc tÕ, nÒn kinh tÕ tri thøc ph¸t triÓn ®Õn ®©u th× lao ®éng trÝ tuÖ thay thÕ dÇn lao ®éng c¬ b¾p ®Õn ®ã. Xu thÕ toµn bé nguån nh©n lùc, ®Æc biÖt c«ng nh©n trÝ thøc hãa ®ang t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn mäi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. Kinh tÕ tri thøc míi h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ®· lµm thay ®æi ®Þnh h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ tõ chØ v× lîi nhuËn chuyÓn sang ®Þnh h−íng ph¸t triÓn ®ång thuËn gi÷a kinh tÕ - x· héi - m«i tr−êng. T¸c ®éng vÒ mÆt x· héi thÓ hiÖn sù xo¸ bá dÇn kho¶ng c¸ch gi÷a lao ®éng ch©n tay vµ lao ®éng trÝ ãc, xo¸ bá dÇn lao ®éng s¶n xuÊt trùc tiÕp víi lao ®éng l·nh ®¹o qu¶n lý ®éi ngò c«ng nh©n ®ang v−¬n lªn trë thµnh “giai cÊp v« s¶n trÝ thøc” hay “c«ng nh©n trÝ thøc hãa”, lµm mÊt dÇn sù kh¸c biÖt gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n. TrÝ thøc hãa ®éi ngò c«ng nh©n mang T heo triÕt lý cña chñ nghÜa Marx- Lenin vÒ sù ph¸t triÓn tõ thÊp ®Õn cao, ®éi ngò c«ng nh©n ®ang v−¬n lªn trë tÝnh tÊt yÕu, xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cña qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i hãa nÒn s¶n xuÊt x· héi. Sù thµnh “giai cÊp v« s¶n trÝ thøc”. Trong ph¸t triÓn cña x· héi hãa lùc l−îng s¶n th− göi §¹i héi Quèc tÕ sinh viªn x· héi xuÊt, c«ng nghiÖp hãa (CNH), hiÖn ®¹i hãa chñ nghÜa, F. Engels viÕt: “Giai cÊp v« (H§H) mµ tiÒn ®Ò lµ sù ph¸t triÓn cña khoa häc, c«ng nghÖ - nh©n tè quyÕt ®Þnh s¶n lao ®éng trÝ ãc ph¶i ®−îc h×nh thµnh thóc ®Èy c«ng nh©n hãa lùc l−îng lao tõ hµng ngò c¸c sinh viªn” (1, T.22, ®éng, trÝ thøc hãa ®éi ngò c«ng nh©n. (*)Dù tr.613). Kh¸i niÖm giai cÊp v« s¶n lao ®o¸n cña Marx-Engels, “khoa häc trë ®éng trÝ ãc cña Engels (tõ 1893) lµ nãi ®Õn thµnh lùc l−îng s¶n xuÊt trùc tiÕp” ®ang c«ng nh©n lao ®éng ®· ®−îc trÝ thøc hãa, mµ ngµy nay th−êng dïng kh¸i niÖm c«ng nh©n trÝ thøc hãa. (*) TS. Häc viÖn ChÝnh trÞ quèc gia Hå ChÝ Minh 14 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 12, 2006 trë thµnh hiÖn thùc. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh c¸c n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn vµ c¸c vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp c¬ khÝ (tõ 1782 n−íc c«ng nghiÖp míi (NICEs). Nguyªn ®Õn nay) ®· ®µo t¹o ra ®éi qu©n c«ng nh©n nh©n c¬ b¶n lµ do sù ®æi míi thiÕt bÞ c¸c c¬ khÝ ngµy cµng ®«ng. Theo thèng kª cña ngµnh c«ng - n«ng nghiÖp vµ dÞch vô Tæ chøc lao ®éng quèc tÕ (ILO), giai cÊp truyÒn thèng b»ng c«ng nghÖ cao, ph¸t c«ng nh©n toµn thÕ giíi t¨ng nhanh tõ 290 triÓn m¹nh c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, dÞch triÖu c«ng nh©n (1950) lªn 615 triÖu vô dùa nhiÒu vµo tri thøc. Kinh tÕ tri thøc (1970), 800 triÖu (1998), 1.000 triÖu n¨m ph¸t triÓn, thùc tÕ ®ang lµm thay ®æi ®Þnh 2005, dù kiÕn ®Õn n¨m 2010 sÏ lµ 1.200 h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ chØ dùa vµo lîi triÖu c«ng nh©n.ViÖc ®éi ngò c«ng nh©n, nhuËn sang sù ph¸t triÓn ®ång thuËn gi÷a nhÊt lµ c«ng nh©n trÝ thøc t¨ng lªn nhanh ph¸t triÓn kinh tÕ víi tiÕn bé x· héi vµ b¶o chãng, mét mÆt lµ do qu¸ tr×nh CNH, vÖ m«i tr−êng. Theo sè liÖu thèng kÕ cña H§H c¸c ngµnh kinh tÕ ë h¬n 100 n−íc ILO, ë c¸c n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, 60 ®ang ph¸t triÓn, mÆt kh¸c, sù gia t¨ng -70% lùc l−îng lao ®éng x· héi lµ c«ng nhanh chãng c¸c ngµnh thuéc kinh tÕ tri nh©n trÝ thøc. ë B¾c Mü vµ mét sè n−íc thøc ë c¸c n−íc ph¸t triÓn (Mü, §øc, Ph¸p, T©y ¢u, kinh tÕ tri thøc chiÕm 45-70% Anh, NhËt…) vµ c¸c n−íc c«ng nghiÖp míi GDP. ë Mü, c«ng nh©n c¬ khÝ truyÒn (Sin ...