Triển khai sản xuất tinh gọn tại các doanh nghiệp Việt Nam: Một cách tiếp cận linh hoạt

Bài viết này tóm tắt tình trạng triển khai Lean ở một số DNSX, qua đó đề xuất hướng tiếp cận linh hoạt cho các DNSX đã hoặc chưa bắt đầu triển khai.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Triển khai sản xuất tinh gọn tại các doanh nghiệp Việt Nam: Một cách tiếp cận linh hoạtCHÀO MỪNG NGÀY NHÀ GIÁO VIỆT NAM 20/11/2016 TRIỂN KHAI SẢN XUẤT TINH GỌN TẠI CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM: MỘT CÁCH TIẾP CẬN LINH HOẠT LEAN MANUFACTURING IMPLEMENTATION IN VIETNAM: A FLEXIBLE APPROACH TRẦN TUẤN ANH(1) NGUYỄN TIẾN ĐÔNG(2) PHẠM THANH DIỆU(3), LƯU NHÂN KHẢI(3) (1)Viện Cơ khí, Trường Đại học Hàng hải Việt Nam (2)Viện Cơ khí, Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội (3)Công ty Cổ phần Tư vấn Cải tiến liên tục CiCCTóm tắt Sản xuất tinh gọn (Lean) được nhắc đến như một phương thức quản lý hệ thống sản xuất (HTSX) nhằm giảm lãng phí, qua đó tăng lợi nhuận. Tại Việt Nam, phong trào áp dụng Lean đang dấy lên trong các doanh nghiệp sản xuất (DNSX): Bên cạnh việc gặt hái những thành quả đầu tiên, tồn tại khó khăn như thiếu nguồn lực, thiếu kiến thức, văn hóa DNSX chưa tiếp nhận tinh thần tinh gọn. Bài báo này tóm tắt tình trạng triển khai Lean ở một số DNSX, qua đó đề xuất hướng tiếp cận linh hoạt cho các DNSX đã hoặc chưa bắt đầu triển khai. Việc kết hợp Lean với các phương thức quản lý HTSX khác là cần thiết và mang lại hiệu quả như được ghi nhận tại nhiều DNSX.Từ khóa: Sản xuất tinh gọn, sản xuất tại Việt Nam, triển khai Lean, hệ thống sản xuất, quản lý HTSX.Abstract Lean manufaturing is a systematic management method, with the main target is eliminating wastes within manufacturing system. Since derived from Toyota in 1990s, Lean has been found easily approachable to manufacturing companies in Vietnam: many have harvested significant changes, though difficulties remained unsolved: lack of experience, lack of instruction, tight cost invested,… Last but not least, cultural conflict with Lean philosophy is an undeniable hurdle. To break down these boundaries, this paper aimed to inform broadly the current status of Lean implementation in Vietnam, thus provided a flexible approach to manufacturers. Through a case study deployed, this approach is a promising path with noticeable effect recorded.Keywords: Lean, manufacturing in Vietnam, Lean implementation, manufacturing system,systematic management.1. Đặt vấn đề Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường và các Hiệp định thương mại quốc tế được triển khai,các DNSX tập trung cạnh tranh giá cả bằng việc tinh gọn HTSX [1,2], với mục tiêu cắt giảm chi phísản phẩm, tăng lợi nhuận ròng trên vốn đầu tư ROI. Do độ biến động thị trường, sản xuất loạt lớn,hàng khối không còn chiếm ưu thế. Việc tinh gọn HTSX tập trung vào sản lượng vừa, sản loại lớngiúp DNSX linh hoạt hơn về khả năng đáp ứng thị trường [3]. Jannes Slomp [4] đưa ra mô hình Leancho DNSX có sản lượng thấp, sản loại cao, và ví dụ chứng minh mô hình có thể áp dụng cho DNSXkhác đặc thù tương tự. Trên thế giới, số lượng DNSX triển khai Lean tăng với tốc độ chóng mặt. Matthias [5] nghiêncứu mô hình hình thành và phát triển của Lean, tổng kết việc “nhân rộng” tại các nhà sản xuất têntuổi trên thế giới: Volkswagen, Nissan, Honda,… Rose cùng đồng sự [6] khai thác đặc điểm triểnkhai Lean tại DNSX vừa và nhỏ - SMEs (Small and Medium Enterprises), và đề xuất các “gói côngcụ” dành cho SMEs bắt đầu tiếp cận. Tại Trung Quốc, với các SMEs đóng vai trò quan trọng trongviệc tăng trưởng kinh tế, do số nhân công lớn, HTSX cồng kềnh, việc triển khai Lean đã cắt giảmđược nhiều lãng phí. Tác giả Yang [7] nhận xét về đặc điểm áp dụng Lean tại các SMEs thành phốÔn Châu, và rút ra phương pháp triển khai trọng tâm bốn khía cạnh. Yang nhận định Lean sẽ là xuhướng sản xuất của thế kỉ 21, thay cho sản xuất loạt lớn và hàng khối. Tác giả Chen [8] đưa ra quytrình năm bước triển khai Lean cho các DNSX Trung Quốc, cho rằng rào cản văn hóa là một yếu tốquan trọng quyết định sự thành công. Tại Việt Nam, nhóm nghiên cứu Nguyễn Như Phong [9] ứngdụng gói công cụ Lean Six Sigma cải tiến một dây chuyền hàn của THACO TRUCK, đạt kết quả:Năng suất lao động tăng từ 73 đến 122 cabin/ngày, tỉ lệ lỗi giảm từ 22.7% xuống 10.5%.Tạp chí Khoa học Công nghệ Hàng hải Số 48 - 11/2016 73 CHÀO MỪNG NGÀY NHÀ GIÁO VIỆT NAM 20/11/2016 Đối với DNSX tại Việt Nam, do thông tin chưa được quảng bá sâu rộng, thiếu sự dẫn hướngcủa chuyên gia giàu kinh nghiệm, nên dẫn đến triển khai Lean không thành công, triển khai công cụkhông phù hợp với đặc thù sản xuất, không thu được kết quả, gây nản chí và mất lòng tin củ ...