Tư duy chiến lược_Phần 1-2

Trong một chủ đề thường thấy của loạt tranh hoạt hình Hạt dẻ, Lucy giữ quả bóng trên mặt đất và rủ Charlie Brown chạy đến đá quả bóng đó. Vào đúng thời điểm cuối cùng, Lucy kéo quả bóng ra chỗ khác. Charlie Brown đá vào không khí, ngã ngửa ra và điều này khiến cho Lucy hết sức khoái chí. Bất kỳ ai cũng có thể khuyên Charlie đừng chơi trò của Lucy. Ngay cả khi Lucy chưa chơi trò đó với Charlie năm ngoái (hoặc năm trước nữa hay trước trước nữa) thì cậu cũng đã biết...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tư duy chiến lược_Phần 1-2 Avinash K. Dixit & Bary J. Nalebuff TƯ DUY CHIẾN LƯỢC (Lý thuyết trò chơi thực hành)Vũ khí sắc bén trong thương trường, chính trường và cuộc sống (Trang 53 đến trang 81) MỤC LỤC 1 PHẦN 1-2 ĐOÁN CÂU TRẢ LỜI CỦA ĐỐI THỦ 2.1. CHARLIE BROWN, ĐẾN LƯỢT CẬU Trong một chủ đề thường thấy của loạt tranh hoạt hình Hạt dẻ, Lucy giữ quả bóngtrên mặt đất và rủ Charlie Brown chạy đến đá quả bóng đó. Vào đúng thời điểm cuối cùng,Lucy kéo quả bóng ra chỗ khác. Charlie Brown đá vào không khí, ngã ngửa ra và điều nàykhiến cho Lucy hết sức khoái chí. Bất kỳ ai cũng có thể khuyên Charlie đừng chơi trò của Lucy. Ngay cả khi Lucy chưachơi trò đó với Charlie năm ngoái (hoặc năm trước nữa hay trước trước nữa) thì cậu cũngđã biết tính cách của cô bé Lucy từ những hoàn cảnh khác và đoán trước được hành độngcủa cô ta rồi. Tại thời điểm mà Charlie quyết định xem có chấp nhận chơi trò chơi của Lucy khôngthì hành động của cô bé còn đang nằm trong thời tương lai. Nhưng ngay cả khi đó làchuyện trong tương lai thì cũng không có nghĩa là Charlie cần phải xem nó là không chắcchắn. Cậu cần phải biết là khi lựa chọn giữa hai kết cục – để cho cậu đá và xem cẫu ngã– thì chắc chắn Lucy sẽ thích trường hợp sau hơn. Do đó, cậu cần phải dự đoán được tạithời điểm cậu đá cô bé kéo quả bóng chỗ khác. Khả năng theo lôgic là Lucy để cho cậu đáquả bóng thực tế không hợp lý. Ỷ lại vào khả năng này, mượn lời Tiến sĩ Johnon khi mô tảsự tái hôn, là chiến thắng của hy vọng trước kinh nghiệm. Charlie cần phải bỏ qua khảnăng đó và đoán trước được rằng việc chấp nhận sẽ khiến cậu không thể tránh khỏi ngãlăn ra sân. Tóm lại, Charlie nên từ chối lời mời của Lucy. 2 2.2. HAI KIỂU TƯƠNG TÁC CHIẾN LƯỢC Bản chất của trò chơi chiến lược là sự phụ thuộc lẫn nhau trong quyết định củanhững người chơi. Sự tương tác lẫn nhau này phát sinh theo hai kiểu. Kiểu thứ nhất làluân phiên, như trong câu chuyện chủa Charlie Brown. Những người chơi luân phiên hànhđộng. Mỗi người chơi khi đến lượt mình sẽ phải tính toán xem hành động hiện tại củamình sẽ ảnh hưởng đến hành động trong tương lai của đối thủ như thế nào và hành độngtiếp sau đó khi đến lượt lần tới của anh ta sẽ là gì. Kiểu tương tác thứ hai là đồng thời, giống như trong câu chuyện về nghịch cảnh ngườitù ở Chương 1. Những người chơi hành động đồng thời mà không biết đến hành động củanhững người khác. Tuy nhiên, mỗi người chơi đều biết rằng còn có những người kháccũng đang chơi. Do vậy, mỗi người đều phải cố tự hình dung ra hành động của tất cả 3những người khác và tính toán để dự đoán kết cục. Hành động tối ưu của chính anh tacũng là một phần không thể tách rời trong tổng thể tính toán đó. Khi bạn thấy mình đang chơi một trò chơi chiến lược, bạn phải xác định xemtương tác ở đây là luân phiên hay đồng thời. Một số trò chơi như bóng đá có thể cónhững yếu tố từ cả hai kiểu. Khi đó bạn phải khớp chiến lược của mình theo hoàn cảnh.Trong chương này, chúng tôi sẽ phát triển sơ bộ những cách thức và quy tắc giúp bạn chơitrò chơi luân phiên; chơi đồng thời sẽ là nội dung của Chương 3. Chúng tôi bắt đầu bằngnhững ví dụ rất đơn giản, đôi khi là những câu chuyện tự bịa ra, như câu chuyện vềCharlie Brown. Điều này là cố ý; Các câu chuyện bản thân chúng không quan trọng và cácchiến lược đúng đắn thường dễ nhận thấy chỉ cần trực giác thông thường, do vậy những ýtưởng nền tảng trong đó sẽ càng rõ ràng hơn rất nhiều. Các ví dụ sẽ càng ngày càng mangtính thực tế cao hơn và phức tạp hơn trong những bài tập tình huống ở các chương cuối. 2.3. QUY TẮC CHIẾN LƯỢC ĐẦU TIÊN Nguyên tắc chung của các trò chơi với những bước đi luân phiên là mỗi người chơiphải hình dung được câu trả lời trong tương lai của những người chơi khác và sử dụngchúng để tính toán xem bước đi tốt nhất của anh ta bây giờ là gì. Ý tưởng này quan trọngđến mức đáng được coi là một nguyên tắc cơ bản của hành vi chiến lược: Quy tắc 1: NHÌN XA HƠN VÀ SUY LUẬN NGƯỢC VỀ Hãy dự đoán xem những quyết định ban đầu của bạn cuối cùng sẽ dẫn đến đâu và sửdụng thông tin này để tính toán lựa chọn tối ưu của bạn. Trong câu chuyện của Charlie Brown, mọi người đều này dễ dàng (trừ Charlie). Cậuchỉ có hai khả năng lựa chọn và mỗi khả năng lựa chọn đó dẫn đến quyết định của Lucygiữa hai hành động có thể xảy ra. Hầu hết các tính huống chiến lược có nhiều lượt raquyết định hơn, mỗi lượt lại có một vài khả năng lựa chọn và nếu chỉ lập luận miệng đơnthuần thì khó có thể theo dõi được tất cả. Việc áp dụng thành công quy tắc nhìn xa hơn vàsuy luận ngược về cần một ...