Từ tứ thanh tiếng Hán đến tám thanh Hán-Việt

Từ một số cứ liệu thống kê về nguồn gốc của 8 thanh trong cách đọc Hán-Việt, chúng ta có bảng tổng kết sau: Hán Hán-Việt Ngang Huyền Hỏi Ngã Sắc khứ Nặng khứ SẮC NHẬP NẶNG NHẬP Toàn thanh Thứ thanh Toàn trọc Thứ trọc
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Từ tứ thanh tiếng Hán đến tám thanh Hán-Việt Từ tứ thanh tiếng Hán đến tám thanh Hán-ViệtTừ một số cứ liệu thống kê về nguồn gốc của 8 thanh trong cách đọc Hán-Việt,chúng ta có bảng tổng kết sau: Hán Toàn thanh Thứ thanh Toàn trọc Thứ trọc Hán-Việt BTKNBTKNBTKNBTKN Ngang 736 12 22 12 33 503 14 19 351 Huyền 33 25 561 11 22 Hỏi 12 358 39 130 15 28 19 10 Ngã 16 56 22 181 28 Sắc khứ 12 34 406 10 18 172 10 27 19 12 Nặng khứ 20 13 17 23 222 118 224 SẮC NHẬP 20 12 328 126 NẶNG NHẬP 17 200 182 B (Bình) – T (Thượng) – K (Khứ) – N (Nhập) (Chỉ tính những trường hợp có 10 ví dụ trở lên) # Chú giải thuật ngữ...Nếu gạt bỏ những trường hợp không đủ nhiều thì có thể nói rằng quy luật diễn biếntừ hệ thống tứ thanh của tiếng Hán trung cổ đến hệ thống thanh điệu Hán-Việt nhưsau: Toàn thanh Thứ thanh Toàn trọc Thứ trọc Huyền Ngang Ngang Ngang Bình Thượng Hỏi Hỏi Nặng//Ngã Ngã Sắc khứ Sắc khứ Nặng khứ Nặng khứ Khứ SẮC NHẬP SẮC NHẬP NẶNG NHẬP NẶNG NHẬP Nhập* Nhận xét:Qua bảng tổng kết trên, điều đầu tiên mà chúng ta nhận thấy là hệ thống tứ thanhtiếng Hán đã nhân đôi số lượng, chuyển thành hệ thống tám thanh trong cách đọcHán-Việt. Sự nhân đôi này là một sự nhân đôi căn cứ về mặt âm vực. Cụ thể là: Hỏi Sắc khứ sắc nhập Ngang (Cao) Bình Khứ Nhập Thượng Huyền Nặng khứ nặng nhập (Thấp) NgãNói như vậy không có nghĩa là ở Thiết vận, trong tứ thanh của tiếng Hán hoàn toànkhông có sự khác nhau về cao độ. Tuy nhiên, sự xuất hiện của các thanh cao, thanhthấp lại nằm trong thế phân bố bổ túc (khi có phụ âm vô thanh thì thanh điệu thuộcâm vực cao, khi có phụ âm hữu thanh thì thanh điệu thuộc âm vực thấp). Nhưngkhi sang đến Hán-Việt, do sự đối lập vô thanh/hữu thanh bị thủ tiêu nên sự đối lậpvề cao độ của các thanh điệu lúc này lại trở thành yếu tố khu biệt. Và vì vậy, ởcách đọc Hán-Việt phải tính là có 8 thanh điệu chứ không phải là 8 biến thể của 4thanh.