Tư tưởng Hồ Chí Minh về kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại

Trong bài viết, tác giả phân tích tư tưởng của Hồ Chí Minh về kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại. Theo tác giả, tư tưởng đó là: đặt sự nghiệp cách mạng Việt Nam trong sự gắn bó với cách mạng vô sản thế giới; kết hợp chặt chẽ chủ nghĩa yêu nước với chủ nghĩa quốc tế vô sản, độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội; dựa vào sức mình là chính, tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ của các nước xã hội chủ nghĩa, sự ủng hộ của nhân dân tiến bộ trên thế giới, đồng thời không quên nghĩa vụ quốc tế của mình; mở rộng quan hệ hữu nghị, hợp tác, sẵn sàng là bạn với tất cả các nước dân chủ anh em.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tư tưởng Hồ Chí Minh về kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đạiTư tưởng Hồ Chí Minh về kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đạiTƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ KẾT HỢPSỨC MẠNH DÂN TỘC VỚI SỨC MẠNH THỜI ĐẠILƯU NGỌC KHẢI*Tóm tắt: Trong bài viết, tác giả phân tích tư tưởng của Hồ Chí Minh về kết hợpsức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại. Theo tác giả, tư tưởng đó là: đặt sựnghiệp cách mạng Việt Nam trong sự gắn bó với cách mạng vô sản thế giới;kết hợp chặt chẽ chủ nghĩa yêu nước với chủ nghĩa quốc tế vô sản, độc lập dântộc với chủ nghĩa xã hội; dựa vào sức mình là chính, tranh thủ sự ủng hộ, giúpđỡ của các nước xã hội chủ nghĩa, sự ủng hộ của nhân dân tiến bộ trên thế giới,đồng thời không quên nghĩa vụ quốc tế của mình; mở rộng quan hệ hữu nghị,hợp tác, sẵn sàng là bạn với tất cả các nước dân chủ anh em.Từ khóa: Tư tưởng Hồ Chí Minh; sức mạnh dân tộc; sức mạnh thời đại.Tư tưởng Hồ Chí Minh về kết hợpsức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đạilà một hệ thống luận điểm khoa họcthấm đượm tinh thần độc lập, tự chủ vàtinh thần quốc tế trong sáng, khôngnhững có giá trị chỉ đạo đối với sựnghiệp cách mạng Việt Nam hiện naymà còn có giá trị định hướng lâu dài chocả sự nghiệp đấu tranh của nhân dân tavì các mục tiêu cao cả của thời đại làhòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ vàtiến bộ xã hội. Theo Hồ Chí Minh, sứcmạnh dân tộc là sức mạnh tổng hợp củacác cộng đồng quốc gia dân tộc và cácdân tộc trong một quốc gia; gồm cả sứcmạnh vật chất và tinh thần, truyền thốngvà hiện đại, kinh tế, chính trị, văn hóa,xã hội, an ninh, quốc phòng; được xâydựng và tăng cường trong mỗi giai đoạnvà cả quá trình lịch sử dân tộc. Sứcmạnh dân tộc được biểu hiện thông quasức mạnh của thể chế chính trị, tiềm lựckinh tế, chính trị, quốc phòng an ninh;sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dântộc; sức mạnh của truyền thống và cácgiá trị văn hóa được khơi dậy, pháthuy...; trong đó, yếu tố quyết định đểphát huy sức mạnh dân tộc là giữ vữngtinh thần độc lập tự chủ, tự lực tự cườngvà phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàndân tộc.(*)Sức mạnh thời đại là sức mạnhcủa chân lý, lẽ phải, niềm tin, lương tri,trí tuệ của nhân loại; là sức mạnh củatính ưu việt của chủ nghĩa xã hội và các(*)Tiến sĩ, Học Viện Chính Trị - Bộ Quốc Phòng.3Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 6 (67) - 2013nhân tố tiến bộ xã hội của thời đại. Biểuhiện của sức mạnh thời đại chính là chủnghĩa Mác - Lênin với lý luận cáchmạng, khoa học, tiền phong. Sự hìnhthành, tồn tại và phát triển của hệ thốngxã hội chủ nghĩa trên thế giới cùng vớitính ưu việt của nó đã trở thành mộtnhân tố làm nên sức mạnh thời đại. Sứcmạnh thời đại còn là những thành tựucủa khoa học công nghệ và sức mạnhcủa các lực lượng yêu chuộng hòa bìnhtrên thế giới, của tình đoàn kết quốc tếvô sản vô tư trong sáng... Tư tưởng củaNgười về kết hợp sức mạnh dân tộc vớisức mạnh thời đại được thể hiện cụ thểtrên những nội dung cơ bản sau:Một là, đặt sự nghiệp cách mạng ViệtNam trong sự gắn bó với cách mạng vôsản thế giới. Hồ Chí Minh coi giảiphóng dân tộc và con người là nhu cầucấp thiết không chỉ của cách mạng ViệtNam mà của tất cả các dân tộc thuộc địavà nhân dân bị áp bức trên toàn thế giới.Tiếp thu thế giới quan, phương phápluận cách mạng và khoa học của chủnghĩa Mác - Lênin, bằng thiên tài trí tuệ,nhận thức đúng xu thế phát triển tất yếucủa loài người và tính chất của thời đạimới mở ra từ Cách mạng Tháng MườiNga, Người đã đi tới khẳng định:“Muốn cứu nước và giải phóng dân tộckhông có con đường nào khác conđường cách mạng vô sản”(1). Chính nhờ4nắm bắt được đặc điểm và xu thế pháttriển của thời đại mà Hồ Chí Minh đãxác định chính xác đường lối chiếnlược, sách lược và phương pháp cáchmạng đúng đắn cho sự nghiệp cứu nước,giải phóng dân tộc Việt Nam theo conđường của cách mạng vô sản. Ngườiviết: “Thời đại của chủ nghĩa tư bảnlũng đoạn cũng là thời đại một nhómnước lớn do bọn tư bản tài chính cầmđầu thống trị các nước phụ thuộc và nửaphụ thuộc, bởi vậy công cuộc giải phóngcác nước và các dân tộc bị áp bức là mộtbộ phận khăng khít của cách mạng vôsản”(2). Điểm mới và sâu sắc trong tưtưởng Hồ Chí Minh là Người đã chứngminh được bọn đế quốc không chỉ ápbức, bóc lột nhân dân các nước thuộcđịa và phụ thuộc, mà còn thống trị nhândân lao động và giai cấp vô sản chínhquốc. Người ví chủ nghĩa đế quốc giốngnhư “con đỉa hai vòi”. Một vòi hút máuchính quốc và một vòi hút máu thuộcđịa. Từ đó, Người khẳng định, muốntiêu diệt con đỉa đó, phải đồng thời cắtđứt cả hai vòi, tức là phải kết hợp cáchmạng giải phóng dân tộc ở thuộc địa vớicách mạng vô sản ở chính quốc. Nghĩalà phải xem hai cuộc cách mạng đó nhưHồ Chí Minh (2009), Toàn tập, tập 9, NxbChính trị Quốc gia, Hà Nội, tr. 314.(2)Hồ Chí Minh (2009), Toàn tập, tập 8, NxbChính trị Quốc gia, Hà Nội, tr. 567.(1)Tư tưởng Hồ Chí Minh về kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đạilà “hai cánh của một con chim”. Ngườichỉ rõ: “Cách mệnh An ...