Tư tưởng trọng thương của Lương Khắc Ninh trên tờ 'Nông cổ mín đàm'

Bài viết trình bày vài nét về tờ Nông cổ mín đàm và chủ bút Lương Khắc Ninh; phê phán tư tưởng coi thường nghề buôn; đề cao nghề buôn; vận dụng tư tưởng Nho giáo trong buôn bán...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tư tưởng trọng thương của Lương Khắc Ninh trên tờ “Nông cổ mín đàm”TU; TUONG TRONG THUONG CUA LUONG KHAC NINH TREN TD ^NONG CO MIN DAM TRAN VIET NGHIA* 1. Vai net ve tii Nong co min ddm va Dgi thUdng hiep bon cdch va Lap thUdngchu bilt LifCng Khae N i n h cugc. Trong 140 so d i u tien ehi cd cac so 2, Ngay 14-2-1901, Toan quyen Dong 6, 73, 78, 127 va 138 khdng co muc ThUdngDtfdng Paul Doumer ra nghi djnh cho phep cd lugn. Tfl so 141 den so 150, muc nayxuat ban td Ndng cd min dam (1). Td bao dtfdc thay the bang mue Lap thucfng cugc.nay do Canavagio, mdt ngtfdi Phdp, cd chan De tranh trung lap ve ngi dung, nam thtftrong Hgi dong Quan hat Nam Kj ldm chu nhat td bao didn giai Idi ich ciia budn bannhidm, LUdng Khic Ninh lam chii but. Bao trong ddi sdng xa hgi; nam thfl hai phanra so d i u tien vao ngay 1-8-1901 va phat anh nhflng ban che trong budn ban cuahdnh trdn dia bdn Nam Ky. Tru sd in bao ngUdi Viet Nam; nam thfl ba ehi dan nhtfngban d i u la b so 84, dfldng Lagrandiere (nay each thtfc budn ban de di tdi thanb cdng (2).la dUdng L^ Ttf Trgng), Sai Gdn. Tuy la Ltfdng Khic Ninh (ttf la Du Thuc, hidunhdt bao nhUng trong thdi gian dau bao la Di Sii Thi sinh nam 1862 tgi lang Anphat hdnh moi t u i n mgt so vdo ngay thtf Hgi, tong Bao Htfu, phu Hodng Tri, tinhndm, ve sau mdt t u i n ba so. Bao in kho nhd Vinh Long va mat nam 1943. Que gdc eiia20-30 cm, vdi 8 trang in/so. Mgt so muc ong b tinh Quang Nam. Thua nhd ong hgcchinh ciia bao la ThUOng cd ludn, Hiep chfl Nho, sau dd hgc chfl Quoc ngfl va chtfthUdng bdn chieu. Lap thuang cuoc va mgt Phap. Sau khi tdt nghiep trtfdng Le Myreso tieu muc vl ndng nghidp, ky nghe, ldi de Vilers d My Tho, ong dugc bo vao iamrao, quang cao, van hge, nghe thuat, loi viec tgi Sd Thtfdng chanh Ben Tre trongsdng vd y td. thdi gian ttf nam 1880-1893. Sau do dng Thdi gian ton tai ciia bao kha dai, ttf Iam thdng ngdn cho tda an Ben Tre. Namndm 1901 ddn ndm 1924. Tuy nhien, nhflng 1900, dng rdi Ben Tre len Sai Gon lapbdi binh ludn ve nghd budn chi tap trung nghiep. Nam 1902, dng trung cii vao Hginhieu trong ba nam d i u tien khi Ludng dong Quan hat Nam Ky, tiep den la HdiKhdc Ninh ldm chii but. Cung mgt chii de dong ttf van Dong Dudng nam 1906. Ongvl nghi budn nhUng dng sif dung cac muc vfla la mgt tri thtfc Nho hgc, vfla la mgt trikhae nhau dd thi hidn nhu Thuang cdlugn. thflc Tay hgc, ndn am hieu sau sic hai nin* TS. Khoa Lich sif, Trfldng Dai hgc KHXH&NV-DHQGHN Rghien eijru Lich sir, so 6.2Q14van hda Ddng Tay. Ong la mdt nha cd ddng ngtfdi dat mua bao, trong dd cd tdi gin 100cdng thtfdng, mgt nha van hda va mdt nha ngtfdi khdng chiu tra t i i n mua bao. Khdngchinh tri, nhtfng d i u dn chinh tri cua ong it l i n bao quan phai td ldi mgt each td nhikha md nhat tren chinh trtfdng. de ddi tien nd cua ngtfdi ddt mua. Nam thfl hai, sd ngtfdi dat mua bao chi la 350 ngtfdi, Ltfdng Khic Ninh la mdt trong nhtfng va vdi gia ban 5 dong/nam/ngtfdi thi tong stfcay but ten tuoi cua lang bdo Nam Ky luc tien bao thu dtfdc la 1.750 dong, trong khido. Ong trflc tiep phu trach muc ThUdng cd dd tong chi phi la hdn 2.000 ddng. Tuy 18lugn, muc quan trgng nhat ciia td bao, rdng nhtfng ong vdn cd ging duy tri td baochuyen ban luan v l nghe budn. Do stf khae cila minh vdi mong mudn giflp dan chungbidt ve quan diem lam bao gitfa dng va dan hieu ro stf dai thtfdng la dd nhflt eachCanavagio nen dng phai chia tay td Nong giup cho dan phu qude ctfdng (3).CO min ddm sau vai nam lam chu but.Nhflng chii but tiep theo cua td bao nay la Ttf ttfdng trgng thtfdng cila Ltfdng KhaeTrin Chanh Chieu, Nguydn Dong Tru, Le Ninh dtfdc the hien rd trong nhtfng bai ludnVan Trung va Nguyin Chanh Sit. Mgt so ban ve nghe budn ciia ong tren to Ndng cdcdng tac vien tieu hieu cila td bao la Huynh min ddm, vdi nhflng ngi dung chinh nhUAn Ctf, Nguyin Khic Hue, Nguyin Khic sau: Mgt Id, phe phan ttf ttfdng coi thtfdngXtfdng, Dang Qui Thuan, Ltfdng Ctf Ba, nghe budn; Hai Id, de cao n g h i ...