Tương quan giữa độ dày vỏ xương của đầu trên xương chày trên X quang khớp gối và mật độ xương ở người cao tuổi

DEXA là phương pháp tiêu chuẩn vàng trong đo mật độ xương (MĐX) và chẩn đoán loãng xương, song thường không sẵn có; trong khi đó X quang khớp gối là một chỉ định phổ biến và có thể thực hiện ở hầu hết cơ sở y tế. Nghiên cứu nhằm mục đích khảo sát mối tương quan giữa độ dày vỏ xương (ĐDVX) đầu trên xương chày trên X quang khớp gối và MĐX ở người cao tuổi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tương quan giữa độ dày vỏ xương của đầu trên xương chày trên X quang khớp gối và mật độ xương ở người cao tuổi TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 537 - THÁNG 4 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024TƯƠNG QUAN GIỮA ĐỘ DÀY VỎ XƯƠNG CỦA ĐẦU TRÊN XƯƠNG CHÀY TRÊN X QUANG KHỚP GỐI VÀ MẬT ĐỘ XƯƠNG Ở NGƯỜI CAO TUỔI Nguyễn Đình Khoa1, Nguyễn Thái Minh2TÓM TẮT 25 nhất (r = 0,398; p HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN LẦN THỨ XXI – HỘI THẤP KHỚP HỌC VIỆT NAMwas measured on the knee radiograph, at a tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán LX (1). Tuydistance of 10 cm from the horizontal line across vậy, kỹ thuật này không sẵn có ở mọi tuyến ythe edge of the tibial plateau. tế, đặc biệt ở các nước đang phát triển như Results: The study recruited 307 patients, Việt Nam. Vì vậy, việc sử dụng một phươngincluding 252 women (82.1%) and 55 men pháp thông dụng và chi phí thấp để thay thể(17.9%), aged from 60 to 96, with average age of hoặc bổ sung cho sàng lọc, tầm soát bệnh69.2 ± 7.2. The mean CBT of the proximal tibia loãng xương là điều cần thiết và hữu ích.was 4.43 ± 4.38 mm. There was a positive Với ý tưởng sử dụng X-quang khớp gốicorrelation, at an moderate level, between CBT như là một công cụ độc lập để chẩn đoán LXand LP BMD (r = 0.477; p TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 537 - THÁNG 4 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Đo mật độ xương. MĐX được đo bằng Đối tượng nghiên cứu phương pháp DEXA trên máy Hologic QDR Nghiên cứu bao gồm bệnh nhân từ 60 4500 Elite (Hoa Kỳ) tại Bệnh viện Chợ Rẫy,tuổi trở lên đến khám tại phòng khám Nội cơ tại 2 vị trí là CSTL và CXĐ. Bệnh nhân đượcxương khớp, Bệnh viện Chợ Rẫy từ tháng xác định là có LX khi T-score dựa vào MĐX03/2022 đến tháng 07/2022, có kết quả đó ở CSTL và hoặc ở CXĐ ≤ -2.5 (lấy T-scoreMĐX bằng phương pháp DEXA, được chụp thấp nhất trong 2 vị trí).X quang khớp gối một hoặc cả 2 bên. Tiêu Chụp X quang khớp gối. Bệnh nhân đượcchuẩn loại trừ gồm những BN không được chụp X-quang khớp gối tư thế thẳng vàđo MĐX đầy đủ ở cổ xương đùi và CSTL; có nghiêng tại Khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnhtiền sử phẫu thuật thay khớp gối toàn phần viện Chợ Rẫy, sử dụng máy Shimadzu 500hoặc bán phần ở vị trí khớp gối; có dị tật mA (Nhật Bản). Tất cả các phim đều được inxương cẳng chân, chấn thương vùng khớp với mức độ thu phóng 100% so với kíchgối ở vùng cần khảo sát; nằm bất động kéo thước thực tế và đo kích thước thực tế trêndài; có các nguyên nhân gây LX thứ phát. phim. Phương pháp nghiên cứu Đo độ dày vỏ xương chày. ĐDVX đầu Nghiên cứu cắt ngang mô tả, có phân trên xương chày được đo bằng phương pháptích. Cơ mẫu được tính toán áp dụng công mô tả bởi tác giả Zadeh A và cộng sự (9).thức tính cỡ mẫu cho loại nghiên cứu cắt Trên phim khớp gối bên thẳng, từ khe khớpngang khảo sát sự tương quan giữa 2 biến số gối, kẻ đường thẳng A nằm ngang đi qualiên tục. Phương pháp chọn mẫu liên tục. Tất mâm chày. Kẻ đường thẳng B dọc theo thâncả BN từ 60 tuổi trở lên có kết quả đo MĐX xương chày và vuông góc đường thẳng A,và phim chụp khớp gối đạt tiêu chuẩn được dài 10 cm. Lần lượt kẻ đường thẳng C1 làchỉ định chuyên môn bởi bác sĩ tại phòng đường kính (ĐK) màng xương ngoài và C2khám Nội cơ xương khớp sẽ được lựa chọn là đường kính màng xương trong. ĐDVXvào nghiên cứu. đầu trên xương chày được tính là ½ của hiệu Bệnh nhân được thu thập thông tin về đặc số C1 – C2 (Hình 1).điểm nhân khẩu học, tiền sử bệnh lý, tiền căngãy xương, biểu hiện lâm sàng Hình 1. Cách đo độ dày vỏ xương đầu trên xương chày (9) 185 HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN LẦN THỨ XXI – HỘI THẤP KHỚP HỌC VIỆT NAM Số liệu thu thập được xử lý bằng phần III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨUmềm Stata 16.0. Phân tích tương quan Đặc điểm dân số nghiên cứu Chúng tôi thu thập được tổng số 307 BNPearson với các biến liên quan đánh giá thoả tiêu chuẩn chọn mẫu. Trong đó, nữ giớitương quan và hiện tượng đa cộng tuyến, các chiếm chủ yếu với 252 BN (82,1%) và 55biến thể hiện mối tương quan với biến kết BN nam (17,9%). Bệnh nhân có tuổi từ 60cục (MĐX) tiếp tục được phân tích hồi quy đến 96 tuổi với tuổi trung bình 69,2  7,2;đơn biến để đánh ...