Tương tác giữa các alen thuộc cùng một gen

Tương tác giữa các alen thuộc cùng một gen1. Trội hoàn toànTa vẫn nói alen A là trội hoàn toàn so với gen a hay kiểu hình hoa đổ trội hoàn toàn so với kiểu hình hoa trắng. Thực ra, mối quan hệ trội lặn chỉ thẻ hiện ở sự biểu hiện ra kiểu hình của các kiểu gen còn bẩn thân các gen (chính xác hơn là các alen ) không có mối quan heẹ trực tiếp gì với nhau.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tương tác giữa các alen thuộc cùng một gen Tương tác giữa các alen thuộc cùng một gen1. Trội hoàn toànTa vẫn nói alen A là trội hoàn toàn so với gen a hay kiểu hình hoa đổ trộihoàn toàn so với kiểu hình hoa trắng. Thực ra, mối quan hệ trội lặn chỉ thẻhiện ở sự biểu hiện ra kiểu hình của các kiểu gen còn bẩn thân các gen (chínhxác hơn là các alen ) không có mối quan heẹ trực tiếp gì với nhau. Vì các alentrội hay lặn của một gen chỉ là những đoạn trình tự nuclêôtit trên phân ADNkhác nhau về 1 hoặc vài cặp nucêôtit. Chúng cùng tồn tại trong nhân tế bàovà không ảnh hưởng gì đến nhau. Tiu nhiên, sản phẩm của các alen trội vàalen lặn là các enzim hoặc prôtein lại tương tác với nhau tạo nên một kiểuhình chung. Vi vậy, thực chất của tương tác gen là sự tương tác giữa các sảnphẩm của gen trong tế bào và trong cơ thê. Ví dụ, kiểu hình hạt đậu trơn đượctạo thành là do một alen quy định enzim xúc tác cho quá trình biến đổi cácphân tử đường đơn thành tinh bột nên khi chín hạt khô không bị mất nước, dovậy vậy hạt vẫn nhẵn trơn mà không bị nhăn nheo. Trong khi đó, nếu alennày bị đột biến làm cho cây đậu khôgn tổng hợp được enzim chuyển hóađường thành tinh bột thì hạt của cây sẽ tích toàn đường. Kết quả là khi chínmhạt bị mất nước nhiều nên vỏ trở nên nhăn nheo. Cây dị hợp tử về gen này, vídụ Aa chỉ cần có một alen A cũng tổng hợp được lượng enzim đủ để chuỷenhoát tất cả đường thành tinh bột nên hạt nhẵn trơn. Trong trường hợp này tanói kiểu hình hạt trơn là trội hoàn toàn so với hạt nhăn.Có lẽ Mendel đã may mắn khi đã chọn được các tính trạng chỉ do 1 gen quyđịnh và các alen của cùng 1 gen lại tương tác với nhau theo kiểu trội lặn hoàntoàn. Mối quan hệ này thực tế rất hiếm gặp không chỉ ở đậu Hà Lan mà cònrất hiếm gặp ở các loài sinh vật khác.2. Hiện tượng đồng trộiSản phẩm của hai alen thuộc cùng một gen có thể không có sự tương tác gìvới nhau mà sản phẩm của từng alen thuộc cùng một gen được biểu hiệnthành kiểu hình riêng khi chúng tồn tại ở trạng thái dị hợp tử. Hiện tượng nàyđược gọi là đồng trội. Ví dụ, trong hệ thống nhóm máu ABO ở người, locutgen I có alen IA quy định đặc tính kháng nguyên kiểu A trên bề mặt hồng cầucòn alen IB quy đinh đặc tính kháng nguyên kiểu B, nên người có kiểu genIAIA có nhóm máu A, người có kiểu gen IBIB có nhóm mau B, nên người cókiểu gen IAIA có nhóm máu A, người có kiểu gen IBIB có nhóm máu B và dịhợp tử IAIB có cả nhóm máu A lẫn B (nhóm máu AB). Người có kiểu gen IOIOsẽ cho nhóm máu O vì không có đặc tính kháng nguyên A và B.Hiện tượng trội không hoàn toànĐối với một số sản phẩm của các alen thuộc cùng một gen lại tương tác vớinhau theo kiểu trội không hoàn toàn. Trong trường hợp đó, cá thể có kiểu gendị hợp tử Aa có kiểu hình trung gian giữa AA và aa. Ví dụ AA tạo ra đượcmột lượng sản phẩm là sắc tố đỏ cao gấp hai lần so với cây dị hợp tử, vì vậycây cho kiểu hình hoa đỏ. Trong khi đó, cây dị hợp tử Aa, chỉ tổng hợp đượcmột nửa lượng sắc tố đỏ so với bình thường nên cây cho kiểu hình hoa hồng.Còn cây có kiểu gen đồng hợp lặn aa, do không tổng hợp được sắc tố nên hoacó màu trắng.