TỦY SỐNG - HƯỚNG CỦA CÁC TẾ BÀO GỐC

Một phòng thí nghiệm ở Hoa kỳ vừa phát động thử nghiệm đầu tiên trên thế giới, sử dụng những tế bào gốc để tái lập những chức năng vận động của những bệnh nhân bị bại liệt. Một thử nghiệm tế bào cũng được dự kiến ở Pháp. Nhưng những hướng khác, ít bị tranh cãi hơn, nhất là liệu pháp gène (thérapie génique), đang được nghiên cứu. Một ngày nào đó ta sẽ thành công sửa chữa tủy sống để cho phép những người bị bại liệt bước đi trở lại hay không? Các bệnh nhân và...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TỦY SỐNG - HƯỚNG CỦA CÁC TẾ BÀO GỐC TỦY SỐNG - HƯỚNG CỦA CÁC TẾ BÀO GỐCMột phòng thí nghiệm ở Hoa kỳ vừa phát động thử nghiệm đầu tiên trên thếgiới, sử dụng những tế bào gốc để tái lập những chức năng vận động củanhững bệnh nhân bị bại liệt. Một thử nghiệm tế bào cũng được dự kiến ởPháp. Nhưng những hướng khác, ít bị tranh cãi hơn, nhất là liệu pháp gène(thérapie génique), đang được nghiên cứu. Một ngày nào đó ta sẽ thành côngsửa chữa tủy sống để cho phép những người bị bại liệt bước đi trở lại haykhông? Các bệnh nhân và các nhà khoa học tin chắc điều đó, và từ nay chínhvề phía trung tâm Shepherd phục hồi chức năng và nghiên cứu về những vếtthương của tủy sống và não bộ (Hoa Kỳ) mà các đôi mắt đều hướng tới.Thật vậy, vào tháng 10, thử nghiệm đầu tiên trên thế giới sử dụng những tếbào gốc phôi thai (CSE : cellules souches embryonnaires) đã được phát độngđể làm tái sinh tủy sống bị thương tổn của một bệnh nhân. Trắc nghiệm này,được tiến hành bởi công ty sinh-công nghiệp học Hoa Kỳ GeronCorporation, sử dụng những tế bào GRNOPC1, những tế bào mẹ của nhữngoligodendrocyte phát xuất từ các tế bào gốc phôi thai. Được quảng cáo rầmrộ bởi truyền hình, radio và báo chí quốc tế, chiến dịch gây nên những niềmhy vọng to lớn. Thật vậy, ta hãy nhắc lại rằng tủy sống (moelle épinière),nằm dọc theo suốt chiều dài cột sống (colonne vertébrale), là trung tâm chiphối những cử động và những cảm giác của cơ thể, đồng thời đảm bảo sựdẫn truyền luồng thần kinh giữa cơ thể và não bộ. Hàng tỉ thông tin lưuthông thường trực dọc theo “xa lộ” có chiều dài khoảng 50 cm và đườngkính 1cm này. Nếu luồng thần kinh bị gián đoạn hoàn toàn hay một phần,xảy ra sau một chấn thương (tai nạn, khối u…), những hậu quả có thể biếnthiên từ bại liệt một phần đến bại liệt hoàn toàn (tétraplégie : bại liệt 4 chi).Thế mà hiện nay không có một liệu pháp nào cho phép tái lập những nối kếtthần kinh bị thương tổn. Do đó niềm hy vọng to lớn do phương pháp mớinày mang lại.Tuy vậy, có rất ít thông tin cụ thể lọt ra ngoài, vì phòng thí nghiệm Hoa kỳchủ trương kín đáo, sau khi đã loan báo rầm rộ. Ta chỉ biết rằng bệnh nhânlà một người đàn ông tình nguyện, bị một thương tổn ở ngực loại A theo xếploại của American Spinal Injury Association Impariment Scale, nghĩa là mộtthương tổn tối đa của tủy sống đã dẫn đến một bại liệt hoàn toàn. Ta cũngbiết rằng thương tổn này đã xảy ra chưa được 15 ngày vào lúc bắt đầu trắcnghiệm, bởi vì những thử nghiệm trước đây trên động vật đã cho thấy rằngnhững mũi tiêm đã không mang lại hiệu quả nào nếu chúng được thực hiệnquá chậm. Mặt khác chính những kết quả đáng phấn khởi thu được từ 5 nămqua trên các động vật gặm nhấm đã khiến Geron Corporation quyết địnhthực hiện thí nghiệm trên người. Thật vậy các nhà nghiên cứu đã cho thấymột sự tái hoạt hóa quá trình hình thành myéline (myélinisation) của các sợitrục của các tế bào thần kinh, nghĩa là một sự tạo thành mới myéline, baobọc các sợi trục và cho phép sự dẫn truyền thần kinh. Hậu quả : một sự cảithiện của chức năng vận động. Nhưng không phải vì vậy mà các con chuộtphát triển các tératome (những khối u hiền hay ác tính, được phát triển từcác tế bào đa năng (cellules pluripotentes), những khối u mà ta luôn luôn sợxuất hiện trong trường hợp sử dụng những tế bào gốc phôi thai.Tuy nhiên không có vấn đề kêu vang chiến thắng và gây nên những hy vọnghảo bởi vì thử nghiệm này vẫn trong giai đoạn còn chập chững. Thử nghiệmnày hiện tại chỉ được thực hiện trên một bệnh nhân duy nhất, mặc dầu 7bệnh nhân khác theo dự kiến sẽ được dần dần đưa vào protocole. Và khôngcó một thông báo nào trước 2012 về những kết quả đầu tiên được dự kiến.“Nhưng nếu những thuật ngữ “liệu pháp tế bào (thérapie cellulaire) hay liệupháp gène (thérapie génique) hay “những tế bào gốc” (cellules souches) cómột hiệu quả gần như thần diệu lên các bệnh nhân, đó chính là bởi vì hômnay không có một điều trị tích cực nào đứng trước một chấn thương tủysống”, GS Jean Chazal, trưởng khoa ngoại thần kinh thuộc CHU deClermont-Ferrand đã nhắc lại như vậy.Vả lại vị giáo sư này cũng đã dự kiến bắt đầu một thử nghiệm liệu pháp tếbào đầu tiên ở Pháp rất được mong chờ nơi những bệnh nhân bại liệt. Thậtvậy, ở Pháp, ta ước tính 35.000 số những người bị tật nguyền sau nhữngthương tổn tủy sống. Một con số mỗi năm gia tăng 1000 đến 1500 trườnghợp. Liên kết với X Cell-Center, một nhóm các bệnh viện tư của Đức, có căncứ ở Dusseldorf và Cologne và chuyên về liệu pháp tế bào, nhóm của GSChazal sẽ sử dụng một protocol khác với protocol của trung tâm ShepherdHoa Kỳ : những tế bào gốc được tiêm vào trở lại là những tế bào của chínhbệnh nhân, phát xuất từ tủy xương của bệnh nhân này. “ Chúng tôi sẽ đưavào nghiên cứu 120 người tuổi từ 18 đến 50 tuổi và thực hiện một thửnghiệm so sánh giữa những tế bào tương cận của bệnh nhân với mộtplacebo”, GS Chazal đã xác nhận như vậy. Trong thì ...