Tỷ lệ và một số yếu tố liên quan đến kém đáp ứng với điều trị thiếu máu ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Thành phố Cần Thơ năm 2022-2023

Thiếu máu là một vấn đề thường gặp ở bệnh nhân bệnh thận mạn đặc biệt trong giai đoạn lọc máu chu kỳ. Điều trị thiếu máu ở nhóm bệnh nhân này hiện tại còn nhiều khó khăn do đó việc nghiên cứu này góp phần đưa ra giải pháp nhằm cải thiện tình trạng thiếu máu, giảm nhu cầu truyền máu và nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Bài viết trình bày xác định tỉ lệ và một số yếu tố liên quan đến kém đáp ứng với điều trị thiếu máu ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tỷ lệ và một số yếu tố liên quan đến kém đáp ứng với điều trị thiếu máu ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Thành phố Cần Thơ năm 2022-2023 TẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC CẦN THƠ – SỐ 73/2024DOI: 10.58490/ctump.2024i73.2538 TỶ LỆ VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN KÉM ĐÁP ỨNG VỚI ĐIỀU TRỊ THIẾU MÁU Ở BỆNH NHÂN BỆNH THẬN MẠN GIAI ĐOẠN CUỐI LỌC MÁU CHU KỲ TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA THÀNH PHỐ CẦN THƠ NĂM 2022-2023 Nguyễn Thị Diễm Thúy*, Nguyễn Như Nghĩa Trường Đại học Y Dược Cần Thơ *Email: bsntdiemthuy@gmail.com Ngày nhận bài: 08/3/2024 Ngày phản biện: 24/4/2024 Ngày duyệt đăng: 25/4/2024TÓM TẮT Đặt vấn đề: Thiếu máu là một vấn đề thường gặp ở bệnh nhân bệnh thận mạn đặc biệt tronggiai đoạn lọc máu chu kỳ. Điều trị thiếu máu ở nhóm bệnh nhân này hiện tại còn nhiều khó khăn dođó việc nghiên cứu này góp phần đưa ra giải pháp nhằm cải thiện tình trạng thiếu máu, giảm nhucầu truyền máu và nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Mục tiêu nghiên cứu: Xác địnhtỉ lệ và một số yếu tố liên quan đến kém đáp ứng với điều trị thiếu máu ở bệnh nhân bệnh thận mạngiai đoạn cuối lọc máu chu kỳ. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắtngang 118 bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Thànhphố Cần Thơ từ tháng 10/2022 đến tháng 10/2023. Kết quả: Trong 118 bệnh nhân tham gia nghiêncứu, tỷ lệ đáp ứng kém với điều trị thiếu máu là 76,3% trong đó thiếu máu mức độ trung bình chiếm40%, mức độ nặng chiếm 60%. Kết quả phân tích hồi quy đơn biến cho thấy, PTH máu tăng>300pg/ml, β2M máu tăng >40mg/l, chỉ số NRL tăng >3,5 có liên quan đến đáp ứng kém với điềutrị thiếu máu với p40 mg/l cóliên quan đến sự đáp ứng kém với điều trị thiếu máu với p=0,014. Kết luận: Bệnh nhân bệnh thậnmạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ có tỉ lệ đáp ứng kém với điều trị thiếu máu cao (76,3%) và liênquan chặt chẽ với nồng độ β2M máu. Từ khóa: Điều trị thiếu máu, bệnh thận mạn giai đoạn cuối, yếu tố liên quan.ABSTRACT RATE OF POOR RESPONSE TO ANEMIA TREATMENT AND SOME RELATED FACTORS IN END-STAGE RENAL DISEASE PATIENTS UNDERGOING HEMODIALYSIS AT CAN THO CITY GENERAL HOSPITAL IN 2022-2023 Nguyen Thi Diem Thuy*, Nguyen Nhu Nghia Can Tho University of Medicine and Pharmacy Background: Anemia is a common problem in patients with chronic kidney diseaseespecially those undergoing hemodialysis. Treating anemia in this group of patients currently hasmany difficulties so this study contributes to providing solutions to improve anemia, reduce the needfor blood transfusions and improve quality of life for end-stage renal disease patients. Objectives:To evaluate the rate of poor response to anemia treatment and to find out some related factors inend-stage renal disease patients undergoing hemodialysis. Materials and methods: A cross-sectional descriptive study was conducted on 118 end-stage renal disease patients undergoinghemodialysis at Can Tho City General Hospital from October 2022 to October 2023. Results: In118 patients in the study, the rate of poor response to anemia treatment is 76.3% of which moderateanemia accounted for 40% and severe anemia accounted for 60%. Univariate regression analysis 138 TẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC CẦN THƠ – SỐ 73/2024results showed that blood PTH increased >300pg/ml, blood β2M increased >40mg/l, NRL indexincreased >3.5 were associated with poor response to anemia treatment with p40mg/l was associated with poorresponse to anemia treatment with p=0.014. Conclusions: End-stage renal disease patientsundergoing hemodialysis had a high rate of poor response to anemia treatment (76.3%) and wereclosely related to blood β2M concentration. Keywords: Aemia treatment, ESRD, related factors.I. ĐẶT VẤN ĐỀ Hiện nay, bệnh thận mạn (BTM) là một vấn đề sức khỏe toàn cầu vì tỉ lệ mắc bệnhngày càng tăng và chi phí điều trị cao [1].Thiếu máu là biến chứng thường gặp ở BTM vàlà yếu tố nguy cơ độc lập đối với sự tiến triển của phì đại thất trái và suy tim. Thiếu máucũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh và tử vong do tim mạch ở bệnh nhân BTM [2]. Nhiềunghiên cứu cho thấy, tình trạng thiếu máu ở BTM chủ yếu là do sự thiếu hụt nội tiết tốerythropoietin tuy nhiên trên thực tế vẫn còn nhiều yếu tố khác đóng vai trò quan trọng trongcơ chế bệnh sinh gây thiếu máu như tình trạng viêm nhiễm, tình trạng thiểu dưỡng, thiếusắt, cường tuyến cận giáp, sự tích lũy những chất có trọng lượng phân tử trung bình khi lọcmáu kéo dài đại diện là β2M [3],[4],[5]. Do đó ngày nay điều trị thiếu máu trên bệnh nhânbệnh thận mạn giai đoạn cuối (BTMGĐC) lọc máu chu kỳ vẫn còn là một thách thức lâmsàng vô cùng lớn. Việc nghiên cứu tình hình thiếu máu, xác định các yếu tố liên quan gópphần đưa ra giải pháp nhằm cải thiện tình trạng thiếu máu, giảm nhu cầu truyền máu vànâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân BTM. Xuất phát từ thực tế trên, nghiên cứunày được thực hiện với mục tiêu: Xác định tỉ lệ và một số yêu tố liên quan đến kém đáp ứngvới điều trị thiếu máu ở bệnh nhân BTMGĐC lọc máu chu kỳ.II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. Đối tượng nghiên cứu Tất cả bệnh nhân BTMGĐC đang lọc máu chu kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Thành phốCần Thơ. - Tiêu chuẩn chọn mẫu: Bệnh nhân BTMGĐC đang lọc máu chu kỳ bằng thậnnhân tạo có tuổi ≥ 18, thời gian ...