Ứng dụng chụp cắt lớp vi tính trong khảo sát thể tích tuyến thượng thận ở người trưởng thành

Bài viết trình bày mục tiêu: Xác định giá trị bình thường của thể tích tuyến thượng thận (TTT) hai bên và đánh giá mối tương quan giữa thể tích TTT với tuổi, giới tính, chiều cao, cân nặng và chỉ số khối cơ thể (BMI) ở người Việt Nam trưởng thành. Đối tượng - Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang mô tả được thực hiện trên 239 đối tượng trưởng thành, gồm 118 nam và 121 nữ. Trên hình chụp cắt lớp vi tính (CLVT), bờ ngoài TTT được vẽ trên các lát cắt mặt phẳng trục.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng chụp cắt lớp vi tính trong khảo sát thể tích tuyến thượng thận ở người trưởng thành Nghiên cứu Y học Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh;27(3):139-145 ISSN: 1859-1779 https://doi.org/10.32895/hcjm.m.2024.03.19Ứng dụng chụp cắt lớp vi tính trong khảo sát thể tíchtuyến thượng thận ở người trưởng thànhPhạm Thái Hưng1,2,*, Lê Ngô Gia Thảo1, Võ Thị Thúy Hằng1, Võ Ngọc Huy Thông11 Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam2 Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh cơ sở 2, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt NamTóm tắtMục tiêu: Xác định giá trị bình thường của thể tích tuyến thượng thận (TTT) hai bên và đánh giá mối tương quan giữathể tích TTT với tuổi, giới tính, chiều cao, cân nặng và chỉ số khối cơ thể (BMI) ở người Việt Nam trưởng thành.Đối tượng - Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang mô tả được thực hiện trên 239 đối tượng trưởng thành,gồm 118 nam và 121 nữ. Trên hình chụp cắt lớp vi tính (CLVT), bờ ngoài TTT được vẽ trên các lát cắt mặt phẳng trục. Dựatrên tổng số lát cắt thu được, phần mềm máy trạm có thể tính thể tích TTT tự động hóa. Phân tích mối tương quan đơnbiến và đa biến giữa thể tích TTT với tuổi, giới tính, chiều cao, cân nặng và BMI.Kết quả: Thể tích trung bình của TTT bên phải, bên trái và tổng hai bên lần lượt là 3,6 ± 1,0 cm3; 4,6 ± 1,1 cm3 và 8,2 ±2,0 cm3. Thể tích trung bình TTT bên trái lớn hơn bên phải, ở nam lớn hơn nữ. Thể tích TTT tăng theo chiều cao, cânnặng và BMI, giảm theo tuổi. Thể tích TTT có mối tương quan độc lập với tuổi, giới tính và BMI.Kết luận: Nghiên cứu cung cấp giá trị thể tích TTT bình thường ở người Việt Nam trưởng thành, góp phần phục vụ chochẩn đoán và điều trị bệnh lý TTT.Từ khóa: tuyến thượng thận; chụp cắt lớp vi tính; thể tích.AbstractEVALUATION OF ADRENAL GLAND VOLUME IN THE VIETNAMESEADULT POPULATION USING COMPUTED TOMOGRAPHYPham Thai Hung, Le Ngo Gia Thao, Vo Thi Thuy Hang, Vo Ngoc Huy ThongObjective: To determine the normal values of bilateral adrenal gland volume (AGV) and to assess the correlationbetween AGV and age, gender, height, weight, and body mass index (BMI) in Vietnamese adults.Ngày nhận bài: 12-07-2024 / Ngày chấp nhận đăng bài: 29-08-2024 / Ngày đăng bài: 31-08-2024*Tác giả liên hệ: Phạm Thái Hưng. Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam.E-mail: phamthaihung@ump.edu.vn© 2024 Bản quyền thuộc về Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh.https://www.tapchiyhoctphcm.vn 139 Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh * Tập 27 * Số 2* 2024Methods: A descriptive cross-sectional study was conducted on 239 adult subjects, including 118 men and 121 women.On computed tomography images, the outer border of the adrenal gland (AG) was traced on axial plane slices. Basedon the total number of depicted slices, workstation software can automatically calculate AGV. Univariate andmultivariate correlations between AGV and age, gender, height, weight, and BMI were analyzed.Results: The mean volumes of the right, left, and total AGs were 3.6 ± 1.0 cm³, 4.6 ± 1.1 cm³, and 8.2 ± 2.0 cm³,respectively. The mean volume of the left AG was larger than that of the right AG, and it was larger in men than inwomen. AG volume increased with height, weight, and BMI and decreased with age. AG volume was independentlycorrelated with age, gender, and BMI.Conclusion: The study provides normal AG volume values for Vietnamese adults, contributing to the diagnosis andtreatment of AG-related diseases.Keywords: adrenal gland; computed tomography; volume.1. ĐẶT VẤN ĐỀ 2. ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP Tuyến thượng thận (TTT) là một cặp cơ quan nằm sau phúc NGHIÊN CỨUmạc, ở vùng hố trên thận hai bên, đảm nhiệm nhiều chức năngnội tiết quan trọng của cơ thể. Hiện nay, nhiều phương tiện 2.1. Đối tượng nghiên cứuchẩn đoán hình ảnh có thể được sử dụng để khảo sát TTT, chụp Nghiên cứu được thực hiện tại bệnh viện Đại học Y Dượccắt lớp vi tính (CLVT) có nhiều ưu điểm hơn các phương tiện Thành phố Hồ Chí Minh (TP HCM) từ tháng 10/2022 đếnkhác vì độ phổ biến cao, thời gian ghi hình nhanh, khả năng tháng 10/2023 trên 239 bệnh nhân từ 18 tuổi trở lên, bao gồmtạo ra hình ảnh có độ phân giải không gian, cho phép khảo sát 118 nam và 121 nữ.và đo đạc chính xác kích thước TTT. Bên cạnh phương pháp 2.1.1. Tiêu chuẩn chọn mẫuđo bề dày TTT phổ biến trước đây, nhiều tác giả đã tiến hànhđo thể tích TTT trên hình chụp CLVT bằng cách sử dụng phần Bệnh nhân được chụp CLVT bụng chậu có tiêm thuốc thìmềm đo thể tích cơ quan. Phép đo thể tích TTT được chứng tĩnh mạch cửa, với các chỉ định không liên quan đến bệnh lýminh có tính lặp lại cao hơn so với phép đo bề dày, do TTT có TTT.hình dạng thay đổi và phức tạp [1]. 2.1.2. Tiêu chuẩn loại Thể tích TTT thay đổi có ý nghĩa trong một số bệnh lý như Chúng tôi loại trừ khỏi nghiên cứu các trường hợp sau đây:trầm cảm, đái tháo đường, sốc nhiễm trùng,….[1–3]. Ngoài sốc nhiễm trùng, tăng huyết áp, đái tháo đường, trầm cảm,ra, thể tích TTT được đề xuất sử dụng thay cho việc đo nồng bệnh lý rối loạn nội tiết, bệnh ác tính đã biết, bệnh nhân sauđộ cortisol tự do trong nước tiểu trong 24 giờ, nhằm đánh giá ...