Ứng dụng kỹ thuật nuôi cấy in vitro trong công tác nhân giống cây mía (Saccharum officinarum L.)

Cây mía (Saccharum officinarum L.) là một trong những cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao. ở nước ta, mía là nguồn nguyên liệu duy nhất cho ngành công nghiệp chế biến đường. Theo dự tính của các nhà chuyên môn thì triển vọng của ngành trồng mía ở nước ta là rất lớn, vì chúng ta có những điều kiện thuận lợi để nâng cao năng suất và sản lượng mía, đáp ứng được lượng đường tiêu dùng trong nước và xuất khẩu (Trịnh Minh Châu, 2003). Hiện nay, ngành mía đường không chỉ tạo ra mặt...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng kỹ thuật nuôi cấy in vitro trong công tác nhân giống cây mía (Saccharum officinarum L.) øng dông kü thuËt nu«i cÊy in vitro trong c«ng t¸c nh©n gièng c©y mÝa (Saccharum officinarum L.) Application of in vitro technique for propagation of sugarcane (Saccharum officinarum L.) NguyÔn ThÞ NhÉn Summary In vitro micropropagation of sugarcane varieties F134 and Q 15 has been studied. Rapidshoot initiation was found in MS medium containing o,5ppm α-NAA and 1ppm BA or kinetinafter four weeks. The highest multiplication rate was obtained in the same medium. Goodrooting ability was observed on MS medium supplemented with 0.5ppm α-NAA or on mediumsans phytohormone with 7.5 percent saccharose. Better survival of plantlets was obtained in thehumid soil. Keywords: Sugarcane, micropropagation, medium, multiplication1. §Æt vÊn ®Ò C©y mÝa (Saccharum officinarum L.) lµ mét trong nh÷ng c©y c«ng nghiÖp cã gi¸ trÞ kinhtÕ cao. ë n−íc ta, mÝa lµ nguån nguyªn liÖu duy nhÊt cho ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn ®−êng.Theo dù tÝnh cña c¸c nhµ chuyªn m«n th× triÓn väng cña ngµnh trång mÝa ë n−íc ta lµ rÊt lín, v×chóng ta cã nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt vµ s¶n l−îng mÝa, ®¸p øng ®−îcl−îng ®−êng tiªu dïng trong n−íc vµ xuÊt khÈu (TrÞnh Minh Ch©u, 2003). HiÖn nay, ngµnh mÝa ®−êng kh«ng chØ t¹o ra mÆt hµng xuÊt khÈu quan träng mµ cßn t¹oc«ng ¨n viÖc lµm, gióp ng−êi d©n xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. MÆt kh¸c, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶cña viÖc sö dông tµi nguyªn ®Êt ë c¸c vïng ®Êt ®åi kh« h¹n. Tuy nhiªn, ngµnh mÝa ®−êng ®ang®øng tr−íc khã kh¨n lµ c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn ch−a ho¹t ®éng ®ñ c«ng suÊt v× thiÕu nguyªn liÖu(NguyÔn §øc S¬n, 2002). V× vËy, vÊn ®Ò tr−íc m¾t lµ ph¶i më réng vïng nguyªn liÖu, x©y dùngc¬ cÊu gièng hîp lý vµ cã c¸c bé gièng chuÈn cho tõng vïng cã ®iÒu kiÖn sinh th¸i kh¸c nhau.Môc ®Ých cña nghiªn cøu nµy lµ gãp phÇn gi¶i quyÕt c©y gièng phôc vô cho viÖc më réng diÖntÝch vïng mÝa nguyªn liÖu.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu §èi t−îng nghiªn cøu lµ c¸c gièng mÝa lai : - QuÕ §−êng 15 (Hoa Nam 52-12 x Néi Giang 59-782) lµ gièng chÝn muén ®−îc lai t¹o t¹iViÖn mÝa ®−êng Qu¶ng T©y- Trung Quèc. - F134 ( C0 290 x P0J28/78) lµ gièng chÝn trung b×nh cã nguån gèc tõ §µi Loan Nguyªn liÖu sö dông trong thÝ nghiÖm lµ c¸c m¾t mÝa ®−îc lÊy tõ ngän c©y mÝa sau khi thuho¹ch. Ngän mÝa thu vÒ ®−îc röa s¹ch, lau cån (70o), sau ®ã ®−a vµo buång cÊy v« trïng, bãc bÑl¸, c¾t c¸c m¾t mÝa vµ ®Ønh sinh tr−ëng ngän ®−a vµo m«i tr−êng nu«i cÊy. TÊt c¶ c¸c thÝ nghiÖm trong c«ng ®o¹n in vitro ®Òu ®−îc sö dông m«i tr−êng dinh d−ìng c¬b¶n lµ Murashige - skoog (MS) cã 3% saccaroza. Riªng m«i tr−êng ra rÔ cã bæ sung than ho¹ttÝnh (0,5g/l). Tuú theo môc ®Ých, yªu cÇu cña tõng thÝ nghiÖm cã thÓ sö dông c¸c chÊt ®iÒu tiÕtsinh tr−ëng sau: Kinetin (K), Benzin aminopurin (BA), α-naphtyl axetic axit (α-NAA). C¸c thÝnghiÖm ®−îc bè trÝ nh− sau: ThÝ nghiÖm 1: T×m hiÓu ¶nh h−ëng cña BA vµ K ®Õn kh¶ n¨ng t¸i sinh chåi tõ mÉu cÊy ban®Çu. ThÝ nghiÖm gåm 5 c«ng thøc: CT1(®/c): MS + 0,5ppm α-NAA ; CT2: MS + 0,5ppm α-NAA + 0,5ppm BA 1 CT3: MS + 0,5ppm α-NAA + 1ppm BA CT4: MS + 0,5ppm α-NAA+0,5ppm K CT5: MS + 0,5ppm α-NAA + 1ppmK ThÝ nghiÖm 2: T×m hiÓu ¶nh h−ëng cña nång ®é xytokinin (BA vµ K) ®Õn kh¶ n¨ng nh©nnhanh chåi mÝa trong èng nghiÖm. M«i tr−êng nÒn lµ MS cã 0,5ppm α-NAA (®/c) ®−îc bæ sungBA hoÆc K ë c¸c ng−ìng nång ®é: 0,5ppm, 1ppm, 1,5ppm, vµ 2ppm. ThÝ nghiÖm 3: X¸c ®Þnh m«i tr−êng ra rÔ cña c©y mÝa trong èng nghiÖm. Theo dâi qu¸ tr×nh ra rÔ cña c©y mÝa in vitro trªn m«i tr−êng cã bæ sung α-NAA víi c¸c nång®é 0ppm (kh«ng bæ sung); 0,25ppm; 0,5ppm; 0,75ppm; 1ppm vµ trªn m«i tr−êng cã bæ sunghµm l−îng Saccaroza víi c¸c nång ®é 3%(®/c); 4,5%; 6%; 7,5%; 9% trong m«i tr−êng kh«ng cã chÊt®iÒu tiÕt sinh tr−ëng. ThÝ nghiÖm 4: T×m hiÓu ¶nh h−ëng cña gi¸ thÓ ®Õn sù sinh tr−ëng, ph¸t triÓn cña c©y mÝa invitro khi ®−a ra v−ên −¬m. C¸c lo¹i gi¸ thÓ ®−îc sö dông gåm: 1. C¸t, 2. C¸t + than trÊu (1:1), 3. §Êt (®Êt t¬i xèp, nghiÒn nhá vµ t−íi Èm), 4. §Êt + thantrÊu (1:1), 5. §Êt −ít (®Êt t¬i xèp, t−íi nhiÒu n−íc, ®¶o nhuyÔn gÇn gièng nh− ®Êt gieo m¹).3. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn3.1. ¶nh h−ëng cña BA vµ kinetin ®Õn kh¶ n¨ng t¸i sinh chåi tõ mÉu cÊy ban ®Çu B¶ng 1. Tû lÖ t¸i sinh chåi tõ m« cÊy ban ®Çu (%) ChÊt C«ng §TST Sau 3 ngµy Sau 6 ngµy Sau 9 ngµy Sau 12 ngµy Sau 15 ngµy thøc (ppm) BA K F134 Q§15 F134 Q§15 F134 Q§15 F134 Q§15 F134 Q§15 1 0,0 0,0 0,0 0,0 8,1 20,1 21,9 45,4 60,0 61,3 62,3 63,5 2 0,5 0,0 ...