Ứng dụng tự động hóa quy trình tự động (RPA) trong lĩnh vực kiểm toán

Bài viết "Ứng dụng tự động hóa quy trình tự động (RPA) trong lĩnh vực kiểm toán" đề xuất việc ứng dụng khung RPA nhằm giúp các kiểm toán viên giải phóng các công việc kiểm toán lặp đi lặp lại và khả năng đánh giá/phán đoán thấp, và cho phép kiểm toán viên tập trung vào các công việc đòi hỏi sự đánh giá/phán đoán chuyên nghiệp hơn trong bối cảnh hoạt động kiểm toán Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng tự động hóa quy trình tự động (RPA) trong lĩnh vực kiểm toán Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 ỨNG DỤNG TỰ ĐỘNG HÓA QUY TRÌNH TỰ ĐỘNG (RPA) TRONG LĨNH VỰC KIỂM TOÁN APPLICATION OF ROBOTICS PROCESS AUTOMATION (RPA) IN THE FIELD OF AUDITING NCS. ThS. Trần Thanh Tâm Trường Đại học Tài chính - Kế toánNgày nhận bài: 25/9/2021Ngày nhận kết quả phản biện: 15/10/2021Ngày chấp nhận đăng: 15/11/2021 TÓM TẮT Tự động hoá quy trình tự động (RPA - Robotic process automation) đã được áp dụng rộng rãi trong nhiều ngành nghề, bao gồm cả nghề kế toán – kiểm toán, với mục đích để tự động hóa các công việc được xác định và được lặp đi lặp lại; tuy nhiên, ứng dụng của RPA vào các hoạt động kiểm toán hiện nay dường như đã bị tụt lại phía sau do đặc tính riêng biệt của ngành nghề này. Nghiên cứu này tiến hành xem xét việc áp dụng RPA trong khu vực kiểm toán. Ngoài việc chứng minh tính ưu điểm của RPA cho việc phát triển nghề kiểm toán trong tương lai, nghiên cứu còn đề xuất việc ứng dụng khung RPA nhằm giúp các kiểm toán viên giải phóng các công việc kiểm toán lặp đi lặp lại và khả năng đánh giá/phán đoán thấp, và cho phép kiểm toán viên tập trung vào các công việc đòi hỏi sự đánh giá/phán đoán chuyên nghiệp hơn trong bối cảnh hoạt động kiểm toán Việt Nam. Từ khóa: Tự động hoá quy trình tự động (RPA); nghề kiểm toán. ABSTRACT Robotic process automation (RPA) has been widely applied in many industries (including accounting and auditing) with the target to automate defined and repeated jobs; however, the application of RPA to current auditing activities seems that have been lagging behind due to the unique character of the industry. This study is conducted to review the application of RPA in the audit area. In addition to demonstrating the advantages of RPA for the development of an audit profession in the future, it also proposes the application of the RPA framework (Hang and Vasarhelyi, 2019) to help auditors release from repeated audit tasks and low appraisal abilities, and allow they to focus on tasks that require more professional judgment in the context of Vietnamese auditing activities. Keywords: Robotic process automation (RPA); audit profession.1. Giới thiệu Các thủ tục/quy trình kiểm toán truyền thống đòi hỏi nhiều lao động và tốn nhiều thời gian(Chan và Vasarhelyi, 2011). Để các kiểm toán viên giải phóng khỏi các công việc kiểm toán lặpđi lặp lại và giúp họ tập trung vào các thủ tục/quy trình cần sự phán đoán chuyên nghiệp hơn thìcác nghiên cứu trước (Vasarhelyi, 1984; Vasarhelyi và Halper, 1991) đề xuất rằng các công việckiểm toán thâm dụng lao động nên được thay thế bằng tự động hóa. Ứng dụng thiết thực đầu tiêncho những tranh luận trên của công nghệ tự động hóa trong kiểm toán chính là kiểm toán liên tục(CA - continuous auditing). Trong những năm gần đây, phần mềm phân tích kiểm toán thương 1263 Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021mại và bảng tính excel (Microsoft Excel) đã được sử dụng rộng rãi để tự động hóa các công việcvà phân tích. Mặc dù công nghệ đã giúp cải thiện đáng kể hiệu quả các công việc/nhiệm vụ kiểmtoán, nhưng việc tích hợp trên nhiều hệ thống/các ứng dụng vẫn được thực hiện chủ yếu bởi cáckiểm toán viên - có nghĩa là hoạt động kiểm toán vẫn là ngành thâm dụng lao động và mang tínhthủ công cao (Srinivasan, 2016). Chính vì lý do trên, các kiểm toán viên hiện nay đã bắt đầu quan tâm hơn đến việc tự độnghoá các quy trình/thủ tục kiểm toán. RPA là một phương pháp để thực hiện các quy trình kinhdoanh thông thường bằng cách tự động hóa mọi hoạt động tương tác của con người, với nhiều ứngdụng hoặc phân tích thông qua giao diện người dùng và tuân theo các quy tắc đơn giản để đưa raquyết định (Deloitte, 2017). Trong lĩnh vực kế toán, các công ty kế toán/kiểm toán lớn đang ápdụng RPA để tiết kiệm chi phí và tăng hiệu quả hoạt động trong các dịch vụ tư vấn và thuế. Ví dụ,KPMG thông báo rằng họ sẽ làm việc với một nhà lãnh đạo toàn cầu trong doanh nghiệp RPA đểgiúp khách hàng của KPMG tự động hóa các quy trình kinh doanh thủ công (KPMG, 2017). Làmột trong những nhà tư vấn RPA lớn nhất, Ernst and Young (EY) đã giao các dự án RPA cho cáctổ chức dịch vụ tài chính trên 20 quốc gia (EY, 2016a). Nếu các nhiệm vụ/công việc đó có thểđược tự động hóa hoàn toàn, kiểm toán viên sẽ có thể tập trung vào các công việc đòi hỏi sự đánhgiá chuyên nghiệp hơn. Ngoài ra, quy trình kiểm toán được tự động hoàn toàn sẽ không còn bị giớihạn bởi khả năng xử lý hạn chế của con người; do đó, quy mô kiểm toán có thể được tăng lên vàcó thể thu thập bằng chứng toàn diện hơn, nâng cao chất lượng của hoạt động kiểm toán hơn. Mặcdù vậy, việc áp dụng RPA vào kiểm toán bị chậm trễ là do lo ngại ...