Ung thư gan nguyên phát: Đặc điểm giải phẫu bệnh - lâm sàng

Khảo sát 114 trường hợp ung thư tế bào gan được phẫu thuật tại Bệnh viện Chợ Rẫy, được chẩn đoán tại Khoa Giải phẫu bệnh - Bệnh viện Chợ Rẫy từ tháng 8/2002 đến tháng 5/2004, tác giả nhận thấy:Nam mắc bệnh gấp 03 lần nữ. Tuổi trung bình: 52,5. Có 73,7% trường hợp định lượng AFP trong huyết thanh tăng. 71,9% là viêm gan B và 10,5% là viêm gan C. 42,1% có kết hợp với tổn thương xơ gan và 7% kết hợp với gan thoái hóa mỡ.. Loại mô học chiếm nhiều nhất là dạng bè (58,8%).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ung thư gan nguyên phát: Đặc điểm giải phẫu bệnh - lâm sàngUNG THÖ GAN NGUYEÂN PHAÙT:ÑAËC ÑIEÅM GIAÛI PHAÃU BEÄNH – LAÂM SAØNGNguyeãn Quang Tuaán*, Nguyeãn Saøo Trung*, Nguyeãn Vaên Thaéng*, Traàn Minh Thoâng†TOÙM TAÉTKhaûo saùt 114 tröôøng hôïp ung thö teá baøo gan ñöôïc phaãu thuaät taïi Beänh vieän Chôï Raãy, ñöôïc chaån ñoaùntaïi Khoa Giaûi phaãu beänh – Beänh vieän Chôï Raãy töø thaùng 8/2002 ñeán thaùng 5/2004, taùc giaû nhaän thaáy:Nammaéc beänh gaáp 03 laàn nöõ. Tuoåi trung bình: 52,5. Coù 73,7% tröôøng hôïp ñònh löôïng AFP trong huyeát thanhtaêng. 71,9% laø vieâm gan B vaø 10,5% laø vieâm gan C. 42,1% coù keát hôïp vôùi toån thöông xô gan vaø 7% keát hôïpvôùi gan thoaùi hoùa môõ.. Loaïi moâ hoïc chieám nhieàu nhaát laø daïng beø (58,8%)SUMMARYPRIMARY CANCER OF THE LIVER: PATHOLOGICAL – CLINICAL FEATURESNguyen Quang Tuan, Nguyen Sao Trung,, Nguyen Van Thang, Tran Minh Thong* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 170 – 175The author studied 114 cases of the liver cancer, operated in Cho Ray Hospital, diagnosed byDepartment Pathology of the Medicine at Ho Chi Minh City, and noticed that: Male/female ratio is: 3/1.The average mean is 52,5, AFP positive was: 73,7%, HBV and HCV positive was: 71,9% and 10,5%, 42,1%of cases present with cirrhosis and 7% with steatosis Hepatocellular carcinoma, trabecular type: 58,8%nöôùc ñang phaùt trieån.ÑAËT VAÁN ÑEÀUng thö gan nguyeân phaùt (UTGNP) laø loaïi ungthö töông ñoái phoå bieán, gaây töû vong nhieàu vaø xuaát ñoäbeänh cuõng thay ñoåi tuøy thuoäc vaøo töøng vuøng ñòa dö.Theo Nguyeãn Ñaïi Bình ôû Boä moân Ung thö tröôøngÑaïi hoïc Y Haø Noäi: ung thö gan ñöùng haøng thöù 3 ôûgiôùi nam vaø haøng thöù 4 ôû giôùi nöõ trong 10 loaïi ungthö thöôøng gaëp nhaát(1).Theo ghi nhaän ung thö quaàn theå cuûa NguyeãnChaán Huøng vaø coäng söï taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh,naêm 1997: ung thö gan ñöùng haøng thöù nhaát ôû nam(xuaát ñoä 38,2 tröôøng hôïp treân 100.000 daân moãi naêm)vaø ñöùng haøng thöù 6 ôû giôùi nöõ (xuaát ñoä 8,3 tröôøng hôïptreân 100.000 daân moãi naêm) trong 10 loaïi ung thöthöôøng gaëp nhaát(3,4).Theo Parkin vaø coäng söï (1988): ung thö ganñöùng haøng thöù 8 treân theá giôùi vaø haøng thöù 7 ôû caùcUng thö gan nguyeân phaùt haàu heát ñeàu laø ung thöbieåu moâ (chieám 98%) bao goàm hai loaïi chính:carcinom teá baøo gan (HCC: HepatocellularCarcinoma), carcinom teá baøo oáng maät (CC:Cholangiocarcinoma). Loaïi thöù ba hieám gaëp hôn, coùhình thaùi vi theå: keát hôïp cuûa hai loaïi treân, ñöôïc goïi laøcarcinom teá baøo gan – oáng maät (Hepa Cholangiocarcinoma). Trong ba loaïi carcinom keå treânthì carcinom teá baøo gan chieám tyû leä cao nhaát (90%) vôùiloaïi moâ hoïc ñieån hình laø daïng beø(6,7,19,20). Do vaäy, caùctaùc giaû coù khuynh höôùng thöôøng duøng carcinom teá baøogan (HCC) ñeå chæ cho caùc ung thö gan nguyeân phaùt.Beänh lieân quan maät thieát vôùi xô gan, vieâm gansieâu vi B (HBV: Hepatitis B virus), vieâm gan sieâu vi C(HCV: Hepatitis C virus), röôïu, ñoäc toá...Theo Y vaên trong nöôùc ñaõ coù moät soá coâng trìnhnghieân cöùu veà tình hình ñieàu trò, chaån ñoaùn cuûa ung*Boä moân Giaûi phaãu beänh – Ñaïi hoïc Y Döôïc TPHCM,Khoa Giaûi phaãu beänh – Beänh vieän Chôï Raãy TPHCM†170Chuyeân ñeà Y Học Cơ SởY Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005Nghieân cöùu Y hoïcthö gan nguyeân phaùt ; nhöng chöa coù coâng trình naøokhaûo saùt veà caùc ñaëc ñieåm GPB – Laâm saøng (LS) cuûaung thö gan nguyeân phaùt. Trong phaïm vi nghieân cöùunaøy chuùng toâi chæ ñeà caäp ñeán carcinom teá baøo gannhaèm caùc muïc tieâu xaùc ñònh:Tyû leä nam/nöõ laø 3/1Tuoåi nhoû nhaát: 17t, tuoåi lôùn nhaát: 77tTuoåi trung bình: 52,5 ± 12,5Tình traïng vieâm gan sieâu viÑaëc tính LS, CLS vaø GPBTöông quan giöõa GPB vôùi LS vaø CLS.Töông quan giöõa GPB vi theå vôùi ñaïi theåVAÄT LIEÄU VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙUVaät lieäu114 tröôøng hôïp ñöôïc phaãu thuaät vaø chaån ñoaùngiaûi phaãu beänh laø ung thö teá baøo gan taïi Khoa ngoaïitieâu hoùa (laàu 4/B3) – Beänh vieän Chôï Raãy töø thaùng8/2002 ñeán thaùng 5/2004.Bieåu ñoà. Phaân boá tình traïng vieâm gan sieâu viPhöông phaùpÑònh löôïng Alpha-fetoprotein (AFP)Nghieân cöùu moâ taû caét ngang: döïa treân hoà sô beänhaùn, phieáu traû lôøi keát quaû giaûi phaãu beänh vaø tieâu baûncuûa khoa GPB Beänh vieän Chôï Raãy.Baûng 2Thu thaäp caùc döõ lieäu laâm saøng vaø caän laâm saøngnhö: tuoåi, giôùi, alpha-fetoprotein, tình traïng vieâm gansieâu vi....Ñoïc laïi caùc tieâu baûn löu tröõ taïi khoa GPB Beänhvieän Chôï Raãy ghi nhaän caùc ñaëc tính vi theå bao goàm:loaïi moâ hoïc, ñaëc tính teá baøo, ñoä moâ hoïc vaø caùc beänhlyù keát hôïp.Soá lieäu ñöôïc xöû lyù baèng phaàn meàm SPSS 12.0 forWindowsKEÁT QUAÛTuoåi vaø giôùiBaûng 1.Tuoåi< 20t21-30t31-40t41-50t51-60t61-70t> 70tToångSoá tröôøng hôïpNam2211172721686Nöõ0327114128Toång coäng25132438257114Bình thöôøng10 – 100ng/ml100 – 1000ng/ml> 1000ng/mlSoá ca30321834Toång114Tyû leä26,3%28,1%15,8%29,8%100%AFP taêng cao treân 1000ng/ml chieám tyû leä 29,8% ;AFP (+) trong huyeát thanh: 73,7%Kích thöôùc uBaûng 3Kích thöôùc< 2cm2 – 5cm5 – 10cm> 10cmToång coängSoá ca859407114Tyû leä7%51,8%35,1%6,15100%Kích thöôùc töø 2 – 5cm chieám tyû leä cao nhaát:51,8%Hình thaùi toån thöôngBaûng 4.Toån thöôngMoät oåNhieàu oåLan toûaToång coängSoá ca84255114Tyû leä73,7%21,9%4,4%100%171Ña phaàn laø toån thöông daïng moät oå: 73,7%Töông quan loaïi moâ hoïc vaø AFPLoaïi moâ hoïcBaûng 9Baûng 5Loaïimoâ hoïcLoaïi moâ hoïcDaïng beøGiaû tuyeánDaïng ñaëcXô cöùngPhieán sôïiToång coängSoá ca67191864114Tyû leä58,8%16,7%15,8%5,2%3,5%100%Loaïi moâ hoïc daïng beø chieám tyû leä cao: 58,8% ;daïng phieán sôïi chieám tyû leä thaáp nhaát: 3,5%Ñònh löôïng AFP ...