Vài nét về lịch sử viện trợ của Hòa Kỳ ở Việt Nam

Bài viết Vài nét về lịch sử viện trợ của Hòa Kỳ ở Việt Nam trình bày: Viện trợ Hoa Kỳ ở Việt Nam trước năm 1975; viện trợ phát triển của Hoa Kỳ ở Việt Nam sau năm 1975; kết luận,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vài nét về lịch sử viện trợ của Hòa Kỳ ở Việt NamVAI NET VE LICH S U VIEN TRO CUAHOA KY 6 VIET NAMLEVlfTHUNGTrong suit t h i ky XX eho din nay,kinh t l Hoa K^ lufin gifl dia vi dflngdfiu t h i gidi. Do dd, anh hudng kinh t l cuacfldng quoc ndy dra vdi t h i gidi r i t ldn, dacbiet la sU tac dong eiia ehuyin dieh trenpham vi toan elu dong vln dfiu tu trUe tiep(FDI) vd dfiu tu gian tiep (FH, FPI). & VigtNam, dong von FDI, FII, FPI cua Hoa K^ciing da ed mot lich sfl nhilu thdng trfim,bien dfing. Trong khuon khS bai vilt nay,chiing toi xin gidi thigu khai quat vl lich sflvdn ding cua dfiu tU gidn tigp Hoa Kj>thong qua hinh thflc vien trO 5 Viet Nam.1. Vien t r d Hoa Ky cf Vift Nam trfldcnam 1975Do vi tri dja - ehinh tri va dia - chilnlUdc eiia Vigt Nam cd tfim quan trong trongchiln luoc todn cfiu cua My, nen nhdn t lchinh tri - chign Iflde da chi phoi manh meden mue tigu, ban chdt cung nhu hi^u quaciia vien tr0 Hoa Kj^ d Viet Nam.Vidn tro phdt triln chinh thflc (ODA) cdnguIn goc lieh sfl tfl K l hoaeh Marshall cuaHoa K;^ sau Chiln tranh t h i gidi thfl Hai.Trong bdi diln vdn doe tai Dai hoc Harvard(5-6-1947), Ngoai trUdng Hoa K^ George C.Marshall da khai sinh ra ke hoach mangThS. Trudng Dai hoc Khoa hgc, Dai hoc Hulten fing va n h l h manh: .. Bdt efl mitchinh phu ndo muln tham dU vdo edng viecphuc hUng nln kinh tl diu dUdc chfnh phiiHigp chiing quoc hodn todn hdp tde, tdi tinchdc nhu vdy... (1). Xlt v l mat khdi niem,ODA la mot dang ciia dfiu tU gian tilp nUdengoli (FU), la hinh thflc trong do nhd dfiu tu(thudng Id cde ehinh phu, cdc t l chiic quoc t lhay cac to chfle phi chinh phu - NGO), h i tn?eho chinh phii cac nUde khac, thudng Id cacnude dang phdt triln, trong vide thuc dfiyphdt triln kinh t l cua nude dd (2). Tuy vdy,vien trd Hoa K^ d Viet Nam tfl ndm 1950 denndm 1975 ehu ylu Id de thUc hien cae quyinldi chiln lUdc cua Hoa K^ nhilu hOn Id phuchUng kinh t^. Mdt khdc, phfin vidn trd kinhticho ehinh quyin ban dia eiing khong manglai hieu qua md chi Idm hong xa hoi vd conngUdi.Trong Hch sfl thflc hidn chinh sach vidntrd ciia minh, khong ndi nao tren the gidi HoaKy dfiu tu vign trd ton kim nhfl d Viet Nam,dong thdi cae quyin ldi kinh te, ehien lUde vdgia fxi eiia Hoa Ky thing qua chinh sdch vidntrd cung khong mang I^i higu qua.a. Viin trg ciia Hoa Ky cho thUe ddnPhdp vd Chinh phu Bdo BgiRghjgn ciiru Lieh s&. s6 T.2013Sau khi Chiln tranh the gidi thfl Haik i t thflc, d Ddng Dfldng mac dfl be ngodiHoa Ky gifl thdi dfi trung lap nhflng thucchat bgn trong, quoc gia nay ngay edngquan tdm va chfl y dgn Viet Nam vd DingDuOng. Trfldc sfl ldn manh eua phong trdogiai phdng ddn toe vd nh^m ngan chan nguycd cong san d Dfing Nam A, Hoa K;^ iing hoPhdp trong cuoc chign tranh xdm Iflde DingDudng. De thUe hiln muc tidu ehien lUdc ndy,Hoa Ky vd Phdp bat tay vdo xdy dflng va ungho cae chinh quyin thdn Phap tai day. Ridngd Vidt Nam, Hoa Ky vd Phdp da dflng ndnehinh quyin tay sai thong qua sU lUa ehongiai phap Bao Dai, do do co xe Bao Dai doPhdp keo. My ddy (3).Ngdy 30-9-1949, mit phdi dodn nghivign Hoa Ky dUde cfl sang nghign eflu videtrd giup Dong Dfldng. Ngay 28-11-1949,Hoa Ky chinh thflc mdi Chinh phu quoc giaBao Dai sang tham Hoa Ky. Trong vdn d lvidn trd cho Dong Dudng, gidi qudn sU HoaKy, cu the la eae tham mUu trUdng lienquan nhdn dinh tinh hinh Dong Dudngngdy edng xdu di, ho gdy sflc dp buoc Qufichoi phd ehuin nhanh vi$n trd quan sfl, kinhtg cho Phap. Dong thdi neu ra nguygn tdevidn trd phai gdn hen vdi ehUdng trinh chinhtri vd kmh te. Dfiu ndm 1950, Hoa Ky eflPhihp Jessup vd phai dodn kinh tl, qudn sUsang Vidt Nam. Ngdy 15-2-1950, Quoc hoiHoa Ky quygt dinh vien trd cap tde 15 trieuUSD cho ehinh quyin Bao Dai. Cuoi thdng 51950, mot phdi dodn viln trd Hoa Ky dUdcquygt dinh thdnh ldp ed tru sd tai Sdi G6n.Thdng 9-1950, phai dodn eo vJ&i qudn sU HoaKy (MAAG) duoc thanh ldp d Vidt Nam. Tflthang 7 - 8/1950, nhiing ehuyin hang vientrd dfiu tign da cdp bin Sdi Gdn. Tilp theonhflng khoan vign trd cap tlc 25,5 triduUSD (dfldc thuc hidn tfl thang 6-1950),ngay 20-10-1950, Hoa Ky lai chip thudnmot khoan viln trd bo sung 275 tridu USDchiln phi dong thdi cac chuyin hdng vidntr^ o at cdp ben cang Vilt Nam (4).Ngay 7-9-1951, Hoi nghi hdp tac kinh t lgifla Chinh phu Hoa Ky va Chinh quyinBao Dai da di d i n mot vdn ban quy dinhHoa Ky se vidn trd kinh t l vd ky thu4t trflctilp cho Chinh quyin Bao Dai vdi tdn ggiHiep ude Hdp tac kinh t l Vigt - My. Saukhi higp dinh trgn dUde ky kit, vien trd euaHoa Ky chilm ty Id ngdy eang eao trongngdn sdch cua Phdp d Ddng Dfldng nam1950 vien trd eua Hoa Ky Id 50 ty France,b^ng 19% ngan sdch Phap d Dong Dfldng;ndm 1951 la 62 ty, bang 20%; ndm 1952tdng ldn 200 ty, h l n g 35%; nam 1953 Id285 ty, bang 43%; ndm 1954 Id 555 ty, bang73%. Trong tai khoa ndm 1954, Hoa Kyvign trd thdm eho Phap 1 ty USD (5). Tuynhien, diln bign thuc te trgn chien trUdngDfing DUdng lai eho t h i y lilu thufic vien trdCling nhfl hoat dfing cua he thong e l vlhHoa Ky b Dong DUdng to ra kim higu luc,khong phat huy d u ^ tac dung trong vigcddnh thdng dan tgc Viet Nam.Tuy vign trd cua Hoa Ky cho thflc danPhap vd Chinh phu Bao Dai da khong lamthay dli cue dign trgn chign trUdng, nhUngtac dong eua nd len ddi song xa hoi VietNam ngay cdng hidn ro. Tfl ddy, ngfldi VigtNam ngay eang nghe ndi nhieu din vientrd Hoa Ky vd true tilp tigu thu cdc sanph^m hang hda vign trd Hoa Ky. Dilu do c6the nhdn thdy trgn bfle tranh xa hfii VigtNam: d cdc do thi do Phdp chilm ding,ngfldi ta b i t dfiu thdy ngay cdng nhilu sflabfit Guigoz, hot Ovemaltine, rUdu Whisky,thuoc Id Philip, bflt may Parker. Nhflngthfl dd tfl cac dfi thi b4t dfiu lan ra tdn cacthi t r i n nhd va cae chd nong thon (6). Treneac nga dfldng hdnh qudn cua qudn d§iPhdp, ngfldi ta thdy nhflng xe GMC chdHnh Phap mang sung My, Qua moi ndmvidn trd My mot t ...