Vai trò của cytokines trong tiên lượng sốc sốt xuất huyết dengue ở trẻ em

Đề tài này được tiến hành với mục tiêu nhằm xác định vai trò của cytokines trong tiên lượng sốc sốt xuất huyết dengue ở trẻ em để đưa ra kết luận rằng nồng độ các cytokine ngày đầu nhập viện (sốt ít hơn 72 giờ) không có ý nghĩa tiên lượng sốc sốc sốt xuất huyết dengue.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vai trò của cytokines trong tiên lượng sốc sốt xuất huyết dengue ở trẻ em Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 4 * 2014 Nghiên cứu Y học VAI TRÒ CỦA CYTOKINES TRONG TIÊN LƯỢNG SỐC SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE Ở TRẺ EM Trần Thanh Hải*, Tạ Văn Trầm*, Bùi Quốc Thắng** TÓM TẮT Mục tiêu: Xác định vai trò của cytokine trong tiên lượng sốc SXHD. Phương pháp: Đoàn hệ tiền cứu. Kết quả: Tăng IL-10, IL-6, IL-2 gặp trong đa số bệnh nhân (>67%) và chỉ 0,43% (thấp nhất) bệnh nhân có tăng IL-12. Nồng độ IL-2, IL-4, IL-13 và TNF-α cao nhất trong nhiễm DENV-1, tiếp theo là nhiễm DENV-3, thấp nhất là DENV-2. Nồng độ IL-12 giảm dần theo ngày sốt của bệnh nhân SXHD. Không có mối liên quan giữa nồng độ các cytokine ngày đầu nhập viện với tình trạng sốc trên bệnh nhân SXHD. Kết luận: Nồng độ các cytokine ngày đầu nhập viện (sốt ít hơn 72 giờ) không có ý nghĩa tiên lượng sốc SXHD. Từ khóa: Sốt xuất huyết Dengue, cytokine. ABSTRACT ROLE OF CYTOKINES IN PROGNOSIS OF DENGUE SHOCK SYNDROME IN CHILDREN Tran Thanh Hai, Ta Van Tram, Bui Quoc Thang * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 - Supplement of No 4- 2014: 28 - 32 Objectives: To determine the role of cytokines in prognosis of shock DHF in children. Methods: Prospective cohort. Results: Increasing of IL-10, IL-6, IL-2 was metinalmost of patients (>67%) and only 0.43% (lowest) patients with increasing of IL-12. The concentration ofIL-2, IL-4, IL-13 and TNF-α are highest in DENV-1 infected patients, followed by DENV-3 infection, DENV-2 is the lowest. IL-12 concentration decreases with day so ffever DHF patients. There is no correlation between the concentrations of cytokines in the first day of hospitalization with shock status in patients with DHF. Conclusions: The concentration of cytokines in the first day of hospitalization (fever less than 72 hours) cannot use for prognostic of DSS. Keywords: Denguehemorrhagic fever, cytokine. ĐẶT VẤN ĐỀ SXHD mặc dù với tỉ lệ tử vong thấp, vẫn được đánh giá là một trong những bệnh lây truyền qua động vật chân đốt chiếm tỉ lệ cao nhất và là bệnh đặc hữu ở hơn 120 quốc gia trên thế giới thuộc vùng nhiệt đới và cận nhiệt, với 55% dân số thế giới có nguy cơ bị nhiễm bệnh(8). Bệnh đã tồn tại trong gần thế kỷ qua, bệnh sinh của SXHD vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn và yếu tố quyết định chính của sự hình thành của các thể bệnh nặng vẫn chưa được xác định rõ ràng, gần đây có ý kiến cho rằng các cytokine khác nhau có thể có một vai trò trong quá trình này. Thực tế là hệ thống cytokine là rất phức tạp và không được hiểu sáng tỏ hoàn toàn trong bệnh SXHD, các phân tử này dường như là những chỉ điểm thú vị có liên quan đến mức độ nặng và tiên lượng bệnh(4). ĐỐI TƯỢNG- PHƯƠNG PHÁP NGHIÊNCỨU Thiết kế nghiên cứu Đoàn hệ tiền cứu. * Bệnh viện Đa khoa Tiền Giang, ** Đại học Y Dược TPHCM Tác giả liên lạc: PGS.TS Tạ Văn Trầm ĐT: 0913 771 779 28 Email:tavantram@gmail.com Chuyên Đề Nhi Khoa Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 4 * 2014 Đối tượng nghiên cứu Bệnh nhân nhập Bệnh viện Đa khoa Tiền Giang hội đủ điều kiện là từ 18 tháng đến 18 tuổi, có tiền sử sốt ít hơn 72 giờ và được các bác sĩ điều trị nghĩ nhiều là bệnh SXHD từ 12/2007 đến11/2009. Cỡ mẫu được xác định theo công thức: Trong đó: Độ tin cậy mong muốn được chọn là 95%. α: sai lầm loại 1 là 0,05 Z (1-α/2) = 1,96. β: là sai lầm loại 2, β = 10% Z (1-β) = 1,28. P1: xác suất sốc SXHD nhóm có tăng nồng độ cytokin (0,63)(5). P2: xác suất không sốc ở nhóm tăng nồng độ cytokin (0,09)(5). Nghiên cứu Y học P = (p1 + p2)/2
N = 15: vậy cần ít nhất 15 bệnh nhân cho 2 nhóm SXHD không sốc và SXHD có sốc, nhưng theo Nguyễn Thanh Hùng(6), tỉ lệ sốc là 26,7%, nên cỡ mẫu tối thiểu cần có là N ≥ 75. Các bước thực hiện: +Mỗi bệnh nhân có một mẫu máu tĩnh mạch rút ra vào ngày nhập viện và hàng ngày sau đó trong bệnh viện đến khi xuất viện. +Xét nghiệm huyết thanh học IgM/IgG ELISA (bằng thử nghiệm antiDENVIgM/IgGELISA), RT-PCR và NS1 ELISA đã được sử dụng để xác nhận tất cả các trường hợp nhiễm bệnh SXHD. Các trường hợp này sau đó sẽ được đo nồng độ cytokines. +Phát hiện cytokine bởi multiplex microbead immunoassay: trong bộ xét nghiệmnày phát hiện 10 loại cytokines: IL-1β, IL-2, IL-4, IL-5, IL-6, IL-10, IL-12p70, IL-13, IFN-γ and TNF-α. Bảng 1:Ngưỡng giá trị tăng của các cytokines dựa theo nghiên cứu của Nguyễn Thanh Hùng(6) và Giulio Kleiner(4) ở trẻ em. Cytokine IL-1 IL-2 IL-4 IL-5 IL-6 IL-10 IL12-p70 IL-13 TNF-α IFN-γ (pg/ml) 4,04 ± 3,53 1,8 ± 2,4 0,2 ± 0,5 3,1 1,4 ± 2,2 0,3 ± 0,9 34,5 12 ± 5 0,8 ± 1,2 4,1 ± 5,8 Xử lý và phân tích dữ liệu Bảng 3: Tỉ lệ bệnh nhân có tăng cytokines trong ngày đầu nhập viện Phần mềm STATA 10.0. KẾT QUẢ Từ 12/2007 đến 11/2009 có 234 bệnh nhân được xác nhận huyết thanh học nhiễm virus Dengue (DENV) đượcđưa vào nghiên cứu. Bảng 2: Đặc điểm mẫu nghiên cứu Đặc điểm SXHD không sốc Độ nặng của bệnh SXHD có sốc Sơ nhiễm Tình trạng nhiễm DENV Tái nhiễm Ngày 1 Ngày sốt khi bệnh nhân Ngày 2 nhập viện Ngày ...