Vai trò của người Hoa đối với sự phát triển kinh tế - chính trị xã hội của Thái Lan thế kỷ XVIII – XIX

Bài viết trình bày khái quát về cộng đồng người Hoa ở Thái Lan; Vai trò của người Hoa trên lĩnh vực kinh tế; Vai trò của người Hoa trên lĩnh vực chính trị; Vai trò của người Hoa trên lĩnh vực xã hội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vai trò của người Hoa đối với sự phát triển kinh tế - chính trị xã hội của Thái Lan thế kỷ XVIII – XIX VAI TRÒ CỦA NGƯỜI HOA ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂNKINH TẾ - CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI CỦA THÁI LAN THẾ KỶ XVIII – XIX TRẦN THỊ THẮM NGUYỄN XUÂN LỊNH - NGUYỄN THỊ QUYÊN Khoa Lịch sử1. ĐẶT VẤN ĐỀHiện nay ở các nước Đông Nam Á, có hơn 20 triệu người Hoa sinh sống, chiếm khoảng5% dân số của khu vực. Do tác động của nhiều yếu tố, người Hoa nhập cư tham gia rõnét vào đời sống kinh tế, xã hội của các nước Đông Nam Á. Trước thời kỳ nô dịch củachủ nghĩa thực dân phương Tây, hoạt động của người Hoa góp phần đáng kể làm phá vỡnền kinh tế tự cung tự cấp, tạo điều kiện phát triển quan hệ hàng hóa, tiền tệ và hìnhthành đô thị cổ. Mặt khác trong quá trình liên kết khu vực, xu thế toàn cầu hóa hiện nay,cộng đồng người Hoa ngày càng lớn mạnh ở châu Á và Hải ngoại với sự liên kết dòngtộc, chi phái, đồng hương… Trong thực tế, họ là lực lượng quan trọng trong khu vựcchâu Á – Thái Bình Dương, được xem là lực lượng thứ tư của thế giới có ảnh hưởng tolớn. Do đó, cần phác họa đầy đủ hơn vai trò của cộng đồng người Hoa ở Hải ngoại nóichung và ở Thái Lan nói riêng.Giống với nhiều nước khác trong khu vực Đông Nam Á, người Hoa là một cộng đồngdân cư lớn ở Thái Lan và chiếm một vị trí khá quan trọng trong đời sống chính trị, kinhtế và xã hội của đất nước này. Nhưng khác với các nước khác trong khu vực là ngườiHoa di cư vào Thái Lan khá êm ả và từ rất sớm, ngay từ thế kỷ II. Sự giàu có về tàinguyên thiên nhiên, cơ hội kiếm sống dễ dàng, sự bí ẩn và kỳ lạ của Vương quốc TháiLan đã thu hút đông đảo người Hoa di cư vào sinh sống và định cư lâu dài. Từ khingười Hoa di cư vào Thái Lan (thế kỷ II), họ có vai trò to lớn vào sự tăng trưởng kinhtế, sự ổn định về chính trị và xã hội nước này. Đặc biệt là trong thế kỷ XVIII – XIX thìvai trò đó càng được khẳng định rõ.2. KHÁI QUÁT VỀ CỘNG ĐỒNG NGƯỜI HOA Ở THÁI LANChúng ta biết đến Trung Hoa là đất nước có diện tích rộng lớn và dân số đông nhất thếgiới. Nhân dân Trung Hoa đã sáng tạo ra một trong những nền văn minh lâu đời, rực rỡnhất thế giới Cổ Trung đại. Trong những chuyến di cư, họ đã đem theo nền văn minh đótới nhiều vùng đất, nhiều quốc gia khác nhau, trong đó Xiêm là mảnh đất hứa, giàu tàinguyên thiên nhiên, dễ làm ăn nhất đối với các thương gia. Có nhiều nguyên nhân khiếnngười Hoa di cư sang nước ngoài để sinh sống như di cư mang tính chất sinh thái, kinhtế - thương mại, chính trị, do chiến tranh và lao động. Sự hấp dẫn của vương quốc Xiêmcũng là một trong những nguyên nhân khiến người Hoa di cư tới đây.Từ thế kỷ thứ II, người Hoa di cư đến Xiêm và đến những thập niên cuối thế kỷ XIV,cộng đồng người Hoa đã được hình thành ở Xiêm và đó là cả quá trình di cư lâu dài, ổnđịnh cuộc sống của người Hoa trên vùng đất mới – quê hương mới [3, tr. 16]. NgườiKỷ yếu Hội nghị Khoa học Sinh viên năm học 2013-2014Trường Đại học Sư phạm – Đại học Huế, tháng 12/2013, tr:180-185VAI TRÒ CỦA NGƯỜI HOA ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ, XÃ HỘI... 181Hoa di cư đến Xiêm từ những thế kỷ đầu Công nguyên, khi những quốc gia cổ đầu tiêncủa người Môn ra đời như Đôn Tốn (thế kỷ II – VII), Dvaravati (thế kỷ VII – XI)…Ngay từ thời Tần – Hán (221 trước Công nguyên – 220 sau Công nguyên), hoạt độngthương mại trên biển của người Hoa đã phát triển mạnh và họ đã có mối quan hệ buônbán với các nước Đông Nam Á [3, tr. 17]. Trong những chuyến buôn của thương nhânhay đi công tác của quan lại, binh lính, vì thời gian, công việc buộc họ phải ở lại TháiLan trong thời gian dài và định cư luôn ở đó. Từ những người Hoa di cư sang Thái Lanđầu tiên đến những thế hệ sau di cư sang đã “cô kết” lại với nhau theo dòng họ, chi phái,đồng hương… Một hình thức cộng đồng người Hoa sơ khai ở Thái Lan. Sau đó, nhữnglàn sóng di cư ồ ạt của người Hoa sang Thái Lan đã hình thành nên một cộng đồngngười Hoa ở Xiêm chung sống hòa bình với cư dân bản địa. Khi Taksin lên cầm quyền(1767 – 1782) thì sự nhập cư của người Hoa trở nên nhộn nhịp và thuận lợi hơn. Đaphần là cư dân từ Triều Châu, Tế Châu, Quảng Đông và Hải Nam tới. Những biến độngvề chính trị và thiên tai ở Trung Quốc càng làm tăng thêm số người nhập cư vào TháiLan. Điều kiện ở Thái Lan lúc bấy giờ có rất nhiều thuận lợi cho thương nhân ngườiHoa, đó là việc người Bồ Đào Nha, người Nhật, Hà Lan, Anh, Pháp… tuy có đặt quanhệ buôn bán với Thái Lan vì những thuận lợi riêng tư của họ nhưng cuối cùng họ đềuphải bỏ đi và để lại cơ sở cho người Hoa. Sở dĩ người Hoa có những lợi thế đó là vì họkhông bị coi là người nước ngoài trong mắt người Thái. Đồng thời, những ưu tiên củaChính phủ Thái Lan đã tạo điều kiện cho người Hoa ngày càng di cư ồ ạt vào nước này.Trong giai đoạn thế kỷ XVIII – XIX, người Hoa tiế ...