Vai trò của nội soi ổ bụng trong chẩn đoán báng bụng chưa rõ nguyên nhân

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài này nhằm đánh giá vai trò của phẫu thuật nội soi trong chẩn đoán nguyên nhân báng bụng mạn tính. Nghiên cứu hồi cứu, mô tả, cắt ngang, người bệnh bị báng bụng mạn tính chưa xác định được nguyên nhân được phẫu thuật nội soi ổ bụng để quan sát ổ bụng và sinh thiết thương tổn nghi ngờ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vai trò của nội soi ổ bụng trong chẩn đoán báng bụng chưa rõ nguyên nhânVAI TRÒ CỦA NỘI SOI Ổ BỤNG TRONG CHẨN ĐOÁNBÁNG BỤNG CHƯA RÕ NGUYÊN NHÂNVõ Thị Mỹ Ngọc*, Phan Minh Trí**TÓM TẮTTrong thực hành lâm sàng cũng như trên y văn có nói về báng bụng không rõ nguyên nhân sau khi tấtcả những phương tiện chẩn đoán không xâm lấn đã được thực hiện.Mục tiêu: Đánh giá vai trò của phẫu thuật nội soi trong chẩn đoán nguyên nhân báng bụng mạn tính.Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu hồi cứu, mô tả, cắt ngang, người bệnh bị bángbụng mạn tính chưa xác định được nguyên nhân được phẫu thuật nội soi ổ bụng để quan sát ổ bụng và sinhthiết thương tổn nghi ngờ.Kết quả: Từ 2002-2008 có 19 trường hợp phẫu thuật nội soi vì báng bụng chưa rõ nguyên nhân, trongđó có 13 trường hợp (68,4%) lao phúc mạc, 2 trường hợp (10,5%) ung thư và 4 trường hợp (21,1%) viêmmạn tính, Tỉ lệ biến chứng sớm của phẫu thuật là 0%.Kết luận: Phẫu thuật nội soi là phương tiện an toàn và chính xác giúp chẩn đoán nguyên nhân bángbụng mạn tính.Từ khóa: Nội soi ổ bụng chẩn đoán.ABSTRACTTHE ROLE OF LAPAROSCOPIC SURGERY TO DIAGNOSE CASESOF UNKNOWN ORIGIN ASCITESVo Thi My Ngoc, Phan Minh Tri* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 13 – Supplement of No 6 - 2009: 185- 188With respect to the medical literature and experience of clinicians, unknown origin ascites were definedas ascites was not been able to diagnose by noninvasive methods,Objectives: To evaluate the role of laparoscopic surgery in order to diagnose unknown origin ascites.Patients and method: Cross sectional, descriptive retrospective studys, Patients with unknown originascites were performed laparoscopically biopsy suspicious tissue in the abdominal cavity.Results: From 2002 to 2008, there were 18 cases underwent diagnostic laparoscopic surgery due tounknown origin ascites, Among them, they were 13 (68,4%) cases of peritoneal tuberculosis, 2 (10,5%) casesof cancer and the rest of chronic inflammation.Conclusion: Unknown origin ascites can be diagnosed safely and precisely by laparoscopic biopsy.Key words: Diagnostic laparoscopyĐẶT VẤN ĐỀBáng bụng là tình trạng có nhiều dịch trong khoang phúc mạc. Đây là hậu quả của nhiềunguyên nhân nội khoa và ngoại khoa như: bệnh gan mất bù, bệnh tụy, bệnh thận hay của hệ nộitiết, dưỡng chấp, lao hay ung thư. Chọc dò ổ bụng để làm các xét nhiệm sinh hoá và tế bào chỉ cóthể cho biết báng bụng dịch tiết hay báng bụng dịch thấm. Hiện nay, có nhiều phương pháp chẩnđoán nguyên nhân của báng bụng. Chụp cắt lớp và cộng hưởng từ là hai phương tiện được sửdụng nhiều nhất hiện tại. Tuy nhiên chẩn đoán hình ảnh có một số nhược điểm cơ bản như: khôngkhảo sát được sang thương bề mặt phúc mạc, không giúp đưa đến một quyết định điều trị vì185không có chẩn đoán giải phẫu bệnh. Vì vậy chúng tôi muốn đánh giá khả năng quan sát và sinhthiết của nội soi ổ bụng trong việc tìm ra nguyên nhân của báng bụng mạn tính.ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUĐối tượngBệnh nhân có báng bụng nhưng chưa xác định được nguyên nhân bằng các phương tiện như: xétnghiệm tổng quát, siêu âm, chọc dò dịch báng.Phương phápBáo cáo hàng loạt ca.Thời gianTừ 2002 đến 2008Tiêu chuẩn loại trừBáng bụng do bệnh lý cấp tính.Xơ gan báng bụng.Chống chỉ định bơm hơi ổ bụng.Kỹ thuậtTất cả các bệnh nhân có dấu hiệu của báng bụng chưa có chẩn đoán rõ ràng trên lâm sàng vàcận lâm sàng sẽ được soi ổ bụng. Chuẩn bị bệnh nhân như một cuộc mổ thông thường. Phươngpháp vô cảm là mê nội khí quản. Trocar 10 mm đầu tiên được đặt ngay dưới rốn theo phươngpháp mở. Qua trocar này, ống soi 10 mm được đưa vào để quan sát sơ khởi toàn ổ bụng và đểchọn vị trí cho trocar kế tiếp. Sau đó vào thêm 2 trocar 5 mm cho dụng cụ kẹp ruột hoặc dụng cụsinh thiết. Ghi nhận số lượng, màu sắc dịch, hình ảnh đại thể mạc nối lớn và các cơ quan trong ổbụng. Sinh thiết 1-3 mẫu bệnh phẩm kích thước tối thiểu mỗi mẫu là 5 mm.Bảng 1: Tiền căn của bệnh nhânTiền cănLao phổiBệnh lý gan, thậnUng thư ổ bụngBệnh lý tụyChấn thươngTần suất (%)10,50000Trong thời gian 6 năm, dựa trên tiêu chuẩn chọn bệnh chúng tôi ghi nhận có 19 trường hợp bángbụng được nội soi chẩn đoán và sinh thiết, chủ yếu các trường hợp được thực hiện từ năm 2005 đếnnay. Trong đó có 10 nam và 9 nữ. Độ tuổi trung bình là 41 tuổi, cao nhất là 80, thấp nhất là 18 tuổi.Chỉ có 2 (10,5%) trường hợp ghi nhận có bệnh lao trước đó và đã điều trị khỏi. Không có trườnghợp nào có bệnh lý gan hay thận trước đó, không tiền căn chấn thương cũ, Không ai có thói quen hútthuốc lá hay dùng rượu lâu năm. Khi nghiên cứu các nguyên nhân của báng bụng, xơ gan là nguyênnhân chủ yếu của các trường hợp báng bụng, sau đó là lao phúc mạc. Báng tụy và dưỡng chấp cũng cógặp nhưng xác xuất thấp hơn. Trường hợp lao phúc mạc có thể nằm trong bệnh cảnh lao phổi hay laotoàn thân. Trong tiền sử bệnh của nhóm nghiên cứu, chỉ có 10,5% có tiền căn lao phổi. Tuy nhiên 2trường hợp này đã điều trị lao theo p ...