VẼ KỸ THUẬT CƠ KHÍ - CHƯƠNG 5

MỐI GHÉP THEN - CHỐT - VÒNG GĂNG5.1 KHÁI NIỆM MỐI GHÉP THENThen (Pháp: Clavette, Anh: Key, Latch, bolt) là chi tiết dùng để truyền chuyển động quay và moment xoắn giữa trục và bộ phận gắn trên như bánh răng, bánh đai… Khi làm việc, mặc dù mối ghép giữa trục và lỗ có độ dôi cũng có tác dụng truyền động nhưng then vẫn là bộ phận truyền lực chính. Khi làm việc then chịu dập trên bề mặt tiếp xúc và chịu ứng suất cắt trên mặt cong giao tuyến. Có rất nhiều loại then và...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
VẼ KỸ THUẬT CƠ KHÍ - CHƯƠNG 5 http://www.ebook.edu.vn 95 5 ChöôngMOÁI GHEÙP THEN - CHOÁT - VOØNG GAÊNG5.1 KHAÙI NIEÄM MOÁI GHEÙP THEN Then (Phaùp: Clavette, Anh: Key, Latch, bolt) laø chi tieát duøngñeå truyeàn chuyeån ñoäng quay vaø moment xoaén giöõa truïc vaø boä phaängaén treân nhö baùnh raêng, baùnh ñai… Khi laøm vieäc, maëc duø moái gheùpgiöõa truïc vaø loã coù ñoä doâi cuõng coù taùc duïng truyeàn ñoäng nhöng thenvaãn laø boä phaän truyeàn löïc chính. Khi laøm vieäc then chòu daäp treânbeà maët tieáâp xuùc vaø chòu öùng suaát caét treân maët cong giao tuyeán. Coùraát nhieàu loaïi then vaø nhöõng nhaø maùy chæ chuyeân cheá taïo then neânhieän nay then laø chi tieát tieâu chuaån, chæ mua veà, cöa söûa ñuùngchieàu daøi roài laép chöù ít khi cheá taïo. Then laø boä phaän chuû yeáu truyeàn löïc vaø moment xoaén giöûa truïcvaø baùnh truyeàn ñoäng gaên treân truc coù raát nhieàu loaïi maø keát caáuñöôïc trình baøy nhö treân hình 5.1 sau: CHÖÔNG 596 Hình 5.1 Moät soá keát caáu thenMOÁI GHEÙP THEN - CHOÁT - VOØNG GAÊNG 975.2 PHAÂN LOAÏI VAØ GHI KÍCH THÖÔÙC THEN5.2.1 Then vaùt Ñaëc ñieåm: Hình daùng then phöùc taïp nhaát goàm ñaàu then, thaâncoù vaùt nghieâng duøng ñoùng then vaøo vaø thaùo then ra, thaân thenhình neâm coù ñoä doác 1/100, tieát dieän then hình chöõ nhaät 4 goùc ñöôïcvaùt troøn 4 goùc. Then vaùt coù nhöõng ñaëc ñieåm: - Khoù cheá taïo then cuõng nhö xoïc raõnh treân loã vì raõnh then cuõng coù ñoä doác 1/100. Then chæ duøng gheùp caùc chi tieát ôû ñaàu truïc, giöõa thaân truïc khoâng theå duøng then vaùt ñöôïc. - Then vaùt vöøa truyeàn chuyeån ñoäng quay vöøa coù taùc duïng chaän doïc truïc neân truïc coù theå khoâng caàn vai chaän. - Löïc neâm lôùn neân deã sinh ra maát ñoàng taâm giöõa chi tieát laép vaø truïc, vì vaäy khoâng theå duøng khi toác ñoä quay cao hay chi tieát quay quaù lôùn vaø cheá ñoä laép giöûa truïc vaø loå phaûi chaët. - Then vaùt laø loaïi then duy nhaát tieáp xuùc heát 4 maët then vôùiraûnh treân truïc vaø raûnh treân loã. - Then vaùt laø loaïi then duy nhaát tieáp xuùc coù 4 goùc ñöôïc botroøn ñeå deã laép. Phaïm vi söû duïng: - Then vaùt chæ duøng trong saûn suaát nhoû, thuû coâng. - Ñaàu then chìa ra ngoaøi gaây nguy hieåm cho ngöôøi vaän haønh neân then vaùt chæ duøng khi toác ñoä quay chaäm döôùi 200 voøng/ph, caùc thieát bò quay tay. CHÖÔNG 598 h b r h t1 d-t d Hình 5.2 Trình baøy caáu truùc then vaùt Baûng 5.1 Cho moái quan heä giöõa kính thöôùc truïc loã vaø then vaùt (mm) Kích thöôùc Chieàu saâu danh nghóa then raõnh then Baùn kính löôïn Ñöôøng kính truïc d Beà Beà cao Treân Treân loã roäng truïc b h t t1 r Töø 5 ñeán döôùi 7 [5,7] 2 2 1,1 0,6 0,2 [7,10] 3 3 2 0,7 [10,14] 4 4 2,5 1,1 [14,18] 5 5 3 2,6 [18,24] 6 6 3,5 2,1 0,3 [24,30] 8 7 4 2,6 [30,36] 10 8 4,5 3,0 [36,42] 12 8 4,5 3,0 [42,48] 14 9 5 3,5 ]48,55] 16 10 5 4,5 0,5 ]55,65] 18 11 5,5 5 ]65,75] 20 12 6 5,5 ]75,90] 24 14 7 6,4 [90,105] 2 ...