Bài viết dựa trên những tư liệu chính sử, kết hợp với các nguồn tư liệu khảo sát thực địa, đặc biệt là những tư liệu ở làng Đồng Bụt và khu vực phụ cận, góp thêm tư liệu về cuộc đời thiền sư Từ Đạo Hạnh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Về nơi sinh của thiền sư Từ Đạo HạnhV E N O I S I N H C U A T H I E N S U TUT D A O H A N H D 6 D A N H HUXN* C u n g vdi Thien su Minh Khong (the Mdt dem, cha len vao ddm trong budng, he thd 9 dong Vo Ngdn Thong) (1) thay ben ngon den, sach vd la liet, Daova su Giac Hai (the he thd 10 dong Vo 1 Hanh ngdi dtfa an ngu gat, tay van camNgon thong), Thien stf Td Dao Hanh (? quyen sach. Td day biet con cham hoc, cha1117) (2) la mot trong nhdng vi cao tang khdng lay lam lo. Sau Dao Hanh thi khoathe he thd 12 cua Thien phai Ty N i Da Ltfu Bach Lien, do thd nhat, nhtfng khdng chiuChi, cung la thien stf dtfdc biet deh kha ra lam quan (3). Cac sach Bai Viet sit kynhieu trong lich sd Phat giao trieu Ly. toan thii, Thien uyen tap anh ngu luc vaThien stf Td Dao Hanh dtfdc cac sach chep Linh Nam chich qudi (4)... deu cd ghi chepla mot vi cao tang co nhieu phdp thuat, ttf ve hanh trang cua Thien stf Td Dao Hanh.lieu hien con cho biet ttfdng doi day du ve Song cd mdt van de ma sd sach xtfa vathan the va hanh trang cua ngai. Td thud nhtfng cdng trinh nghien cdu da xuat b i nthieu thdi deh que quan, gia dinh, qua gan day chtfa de cap tdi, dd la noi Thien sUtrinh tim dtfdng deh vdi chan tu, nhdng duqc sinh ra cu the d dau Hoae sd chepmau thuan vdi stf Dai Dien, hay chuyen Td qua tap trung vao lang Yen Lang - ndi ganDao Hanh thac sinh lam con trai Sung vdi qua trinh trtfdng thanh, mdi trtfdng giaHieh Hau... V i du: Xtfa, Dao Hanh ho Td, dinh va hdn nda Yen Lang cung la ndi cdten la Lo, cha ten la Vinh theo hoc dao chda Lang (Chieu thien ttf) thd ngai sauPhat, lam chdc Dd sat ngach tang quan ddi khi da tu dac dao, cung nhtf chua ThayLy, thtfdng deh chdi lang An Lang, lay (Thien phdc ttf), ndi ngai tron kiep tu vangtfdi con gai ho Tang ten la Loan, dtfng hda tren hang ndi (cd hang thanh hda).nha d xdm Nam lang ay. Nha d dtfdc kieu Trong khi dd d thdn Ddng But (Bdt) hiendat quy sinh ra dtfdc Td Dad Hanh cd khi v i n ltfu gid truyen thuyet va ttf lieu khacdt tien phat, ldc cdn tre hay chdi bdi phdng chi tiet ve viec Thien stf dtfdc sinh ra nhtftdng, nhtfng cd chi ldn, each cd dong i t the nao, cung nhtf he thdng di tich va tamngtfdi ltfdng biet. Dao Hanh thtfdng hay ket thdc cua nhan dan ve vide thd phung ngai dban vdi mdt nha nho ten la Phi Sinh, mdt day, dd la chua thdn Ddng But (Thieh stfdao si ten la Le Toan Nghia va mdt ngtfdi ttf) - dan lang quen goi la chua Thuyen stf.dan hat ten la Phan At, dem thi cham doc Trong bai viet nay, dtfa tren nhdng ttfsach, ngay thi danh cau, thdi sao, danh bac lieu chinh sd, ket hdp vdi cac ngudn ttf lieulam vui, thtfdng bi cha mdng la do rdng rai. khio sat thtfc cha, dac biet la nhdng ttf lieu* ThS. Vien Sd hocVe noi sinh ciia Thien su.. 536 lang Dong But va khu viic phu can, chiing Dao Hanh, ngiidi diidc liet vao hang cac vitoi muoh gop them t i i lieu ve cuoc ddi thien sii thudc phai Ty Ni Da Liiu Chi,Thien sii Td Dao Hanh. song cung cd the liet dng vao hang ngu cac Neu co the ke mot diidng thang theo nha Mdt giao [...] nhiing thay vi Ddc thanhhiidng Tay - Nam, lay Thang Long - Ha Ndi Bdi la ket hdp Phdt - Dao, thi d dng la ketlam he quy chieu, ket ndi cac diem di tich hdp Thien - Mdt - Dao (7).tai mot so lang, chdng ta se hinh thanh Ve mdi quan he gida chua Lang va chdanen mot khong gian sinh hoat van hoa phdt Thiy, ngiidi xiia cd cau ca ring:giao vdi he thong chda, cac sinh hoat le hoi Nhd ngdy miing 7 thdng 3va nhdng truyen thuyet lich sd gan vdi Trd vdo hdi Lang, trd ra hdi Thdycudc ddi Thien sii Td Dao Hanh. Diidngthang] do, lay diem md dau la chda Lang Cau ca tren cang khang dinh them mdi(nayHnudc phiidng Lang Thiidng qudn lien he va n h i n manh den diidng thangDdng Da Ha Ndi), di ra ngoai khu viic khdng gian sinh hoat van hda Phdt gidoThang Long ket ndi vdi cac chua nhu: Chua gan vdi Thien sU Tii Dao Hanh nhu chdngTong (xa La Phu huyen Hoai Ddc Ha tdi vda neu.Ndi), chua Ca Trung Hung tU (thdn La Lang Ddng But xiia thudc xa Phuc Lap,Phd xa La Phu huyen Hoai Ddc), chda tdng Lap Thiidng, huyen An (Yen) Sdn, phuThien Vu (thdn La Diidng - xa Diidng Ndi - Quoc Oai, tran Sdn Tay (8), ngay nay langhuyen Hoai Ddc), chua Ngai Cau (thdn thudc xa Ngoc Liep, huyen Qudc Oai. LangNgai Cau huyen Hoai Ddc) (5), chua Thay cd ten Ndm la Ddng But, ve ten goi Ddng(Thay) (xa Sai Sdn huyen Qudc Oai Ha Phdt (Han) Ddng But (Ndm) ...