Vì sao người già hay mất ngủ?

Tỉ lệ những người già phàn nàn về giấc ngủ ngày càng tăng lên và cao hơn hẳn so với những đối tượng ở lứa tuổi khác. Người ta ước tính rằng khoảng 48% những người trên 50 tuổi bị mất ngủ với các biểu hiện khó duy trì giấc ngủ và thường thức dậy vào buổi sớm, khó khăn để tiếp tục ngủ lại, không thấy khoẻ khoắn sau giấc ngủ... Nguyên nhân dẫn đến mất ngủ? Quá trình lão hoá liên quan đến sự thay đổi một cách tự nhiên của hệ thống sinh lý kiểm soát...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vì sao người già hay mất ngủ? Vì sao người già hay mất ngủ? Tỉ lệ những người già phàn nàn về giấc ngủ ngày càng tăng lên và caohơn hẳn so với những đối tượng ở lứa tuổi khác. Người ta ước tính rằngkhoảng 48% những người trên 50 tuổi bị mất ngủ với các biểu hiện khó duytrì giấc ngủ và thường thức dậy vào buổi sớm, khó khăn để tiếp tục ngủ lại,không thấy khoẻ khoắn sau giấc ngủ... Nguyên nhân dẫn đến mất ngủ? Quá trình lão hoá liên quan đến sự thay đổi một cách tự nhiên của hệthống sinh lý kiểm soát giấc ngủ và hành vi. Gần đây người ta đánh giá caovai trò của loại hormon melatonin trong sự liên quan với mất ngủ ở ngườigià. Melatonin là một loại hormon thần kinh của tuyến yên và được sản xuấtdưới sự kiểm soát của vùng dưới đồi. Serotonin được chuyển hoá thànhmelatonin thông qua hai emzym ở tế bào tuyến yên. Thông thường loạihormon này được tạo ra nhiều về ban đêm, khi mức cường độ ánh sánggiảm. Sự sản xuất loại hormon này giảm đi vào ban đêm khi tuổi ngày mộtcao vì vậy sự giảm này song song với việc giảm số lượng và chất lượng giấcngủ. Người ta đã thừa nhận rằng sự giảm melatonin ảnh hưởng tới sự giánđoạn khi ngủ. Hệ thống sinh học thần kinh kiểm soát nhịp sinh học trongngày của cơ thể bao gồm cả chu kỳ thức ngủ có thể trở nên kém hiệu quả khingười ta già đi và giảm sự thích ứng đối với những thay đổi. Có bằng chứngchỉ ra rằng hoạt động chu kỳ ngày đêm bị suy giảm đi khi tuổi cao và sựđiều hoà nhiệt độ cũng bị giảm đi tương tự. Vì vậy chu kỳ ngày đêm ởnhững người già có thể bị ảnh hưởng và dễ dàng bị gián đoạn giấc ngủ. Những vấn đề rối loạn giấc ngủ đặc biệt ví dụ như rối loạn vận độngcó chu kỳ, ngừng thở khi ngủ hoặc rối loạn hành vi trong khi ngủ dường nhưlà tăng lên theo tuổi. Điều này làm cho người già có tỉ lệ mất ngủ tăng cao,đặc biệt là với chứng ngừng thở khi ngủ gặp ở người già với một tỉ lệ cao vìđối tượng này là những người thường có những bệnh lý về đ ường hô hấp vídụ như tâm phế mạn hoặc viêm phổi tắc nghẽn mạn tính… Những rối loạn tâm thần và cơ thể có thể bất lợi đối với giấc ngủ đặcbiệt là ở người già, tỉ lệ mắc những rối loạn này thường tăng cao. Tình trạng bệnh lý cơ thể, đặc biệt là liên quan đến đau mạn tính (vídụ bệnh viêm xương khớp) thường gặp ở người già và ảnh hưởng đến giấcngủ. Đối với người già, tỉ lệ mắc các bệnh lý về tim mạch như tăng huyết áp,suy tim, bệnh lý đường hô hấp như viêm phế quản, phổi, đái tháo đường, sasút trí tuệ. Điều này khiến những người già thường sử dụng rất nhiều loạithuốc khác nhau và nó có thể xảy ra tương tác hoặc tác động khác nhau đếngiấc ngủ. Hậu quả là thay đổi về giấc ngủ. Người già thường có xu hướng sửdụng nhiều loại thuốc có thể là do bác sỹ kê đơn hoặc tự mua về dùng vànhững thuốc này có thể gây ra mất ngủ. Những loại thuốc gây ra mất ngủ cóthể là methyserginde, nicotin, scopolamine; thuốc giảm xung huyết ở mũi;các dẫn chất của xanthine, thuốc chống tăng huyết áp, steroid, thuốc kíchthích tâm thần, hormon tuyến giáp và một số chất kích thích như rượu,caffeine. Một vấn đề ngày càng gặp nhiều, đặc biệt là trong xã hội hiện đạingày nay, đó là ở những người già phải đối mặt với tình trạng cô đơn, thiếuthốn tình cảm và những người già có nguy cơ cao gặp phải những vấn đề vềkinh tế, tài sản, sự mất mát người thân, và tang tóc, con cái hư hỏng... đócũng chính những nguyên nhân gây ra các tình trạng bệnh lý như là lo âu vàtrầm cảm, là điều kiện gây nên mất ngủ ở lứa tuổi này. Và điều trị Việc trước tiên là cần phải xác định nguyên nhân gây mất ngủ, ví dụnhư những bệnh lý xảy ra đồng thời như đau, rối loạn vận động chi có chukỳ, trầm cảm, và việc điều trị tập trung vào điều trị nguyên nhân này. Khi đãxác định được nguyên nhân thì việc điều trị bao gồm có biện pháp dùngthuốc và không dùng thuốc trong đó biện pháp không d ùng thuốc có vai tròcực kỳ quan trọng. Việc điều trị không dùng thuốc bao gồm các vấn đề cần được thựchiện một cách nghiêm túc để đảm bảo vệ sinh giấc ngủ: - Đi ngủ và thức giấc đúng giờ, đặc biệt là thức giấc vào buổi sángđều đặn vào một giờ nhất định, không nên thức giấc vào lúc 6giờ khi phải đilàm và những ngày cuối tuần thì ngủ đến tận chiều. - Phòng ngủ phải yên tĩnh, mát mẻ, nên tắt ti vi hoặc đài trước khi lêngiường đi ngủ vì việc để ý đến những thông tin trên ti vi có thể làm chongười bệnh lo lắng và khó đi vào giấc ngủ. - Bệnh nhân nên nghỉ ngơi, không làm việc khoảng 30 phút trước khiđi ngủ, tránh các sự việc gây căng thẳng, chuyển sang các hoạt động khác cólợi hơn cho giấc ngủ như đọc sách báo, nghe nhạc. - Không nên uống rượu, bia, caffein, tranh luận những vấn đề gâycăng thẳng trước khi đi ngủ. - Bệnh nhân được khuyên là không nên lo lắng khi đi ngủ là mình sẽkhông ngủ được hoặc lo lắng về kế hoạch làm việc cho ngày mai. Nếu bệnhnhân cảm thấy không ngủ được sau ...