VIÊM GAN A - TỔNG QUAN

Mỗi năm có tới 23.000 người Mỹ bị viêm gan A - một bệnh nhiễm trùng gan do virus viêm gan A (HAV) gây ra. Giống như các virus gây viêm gan khác HAV làm gan bị viêm, ảnh hưởng tới chức năng gan. Điều này rất có ý nghĩa vì gan thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng - khử độc, hỗ trợ tiêu hóa và sản sinh ra nhiều chất dinh dưỡng tối quan trọng. Hầu hết mọi người nhiễm HAV từ thực phẩm và nước nhiễm bẩn hoặc tiếp xúc gần với người nhiễm HAV. Bạn...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
VIÊM GAN A - TỔNG QUAN VIÊM GAN A1. Viêm gan A là gì?Mỗi năm có tới 23.000 người Mỹ bị viêm gan A - một bệnh nhiễm trùng gan dovirus viêm gan A (HAV) gây ra. Giống như các virus gây viêm gan khác HAVlàm gan bị viêm, ảnh hưởng tới chức năng gan.Điều này rất có ý nghĩa vì gan thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng - khử độc, hỗtrợ tiêu hóa và sản sinh ra nhiều chất dinh dưỡng tối quan trọng.Hầu hết mọi người nhiễm HAV từ thực phẩm và nước nhiễm bẩn hoặc tiếp xúcgần với người nhiễm HAV. Bạn đặc biệt có nguy cơ nhiễm nếu bạn là khách dulịch quốc tế - nhất là đến các nước đang phát triển hoặc nếu bạn là người đồng tínhluyến ái nam.May mắn thay, trong hầu hết các trường hợp nhiễm HAV, gan thường khỏi hoàntoàn mà không gây vấn đề nghiêm trọng nào. Những trường hợp nhẹ không cầnđiều trị, và hầu hết những người nhiễm đều bình phục hoàn toàn mà không bị tổnthương gan mạn tính. Không như viêm gan B và C, viêm gan A không tiến triểnthành viêm gan mạn hay xơ gan. Hơn nữa, hiện đã có vắc cin cho những người cónguy cơ nhất.2. Dấu hiệu và triệu chứngMột số người có thể bị viêm gan A mà không hề có triệu chứng. Trẻ nhỏ thường bịnhẹ, trong khi triệu chứng ở trẻ lớn và người lớn thường nặng hơn. Nhìn chungbạn sẽ có vi rút từ 2 đến 3 tuần trước khi xuất hiện triệu chứng. Các triệu chứngthường xuất hiện, đột ngột và bạn dễ nhầm là nhiễm cúm đường ruột. Các triệuchứng hay gặp bao gồm:- Mệt mỏi- Buồn nôn và nôn- Đau bụng hoặc cảm giác khó chịu bụng, đặc biệt đau vùng gan ở dưới sườn phải.- Chán ăn- Sốt nhẹ- Vàng da và mắt. Không phải tất cả các bệnh nhân viêm gan A đều bị vàng da.Triệu chứng này sảy ra khi gan không thể loại bỏ được bilirubin trong máu.Bilirubin sẽ tích luỹ và lắng đọng ở da gây vàng da.- Đau cơ- NgứaBạn sẽ thấy khỏe hơn sau khi hết các triệu chứng, và gan bạn có thể khỏi hoàntoàn trong vòng 1-2 tháng. Khoảng 15% bệnh nhân viêm gan A bị tái phát sau 6-9tháng.3. Nguyên nhânGan nằm ở vùng bụng bên phải, ngay dưới xương sườn. gan thực hiện hơn 500chức năng sống. Bao gồm xử lý hầu hết các chất dinh dưỡng từ ruột, đào thảithuốc, rượu và các chất có hại khác ra khỏi máu và tạo mật - dịch màu xanh lụcchứa trong túi mật để giúp tiêu hóa mỡ. Gan cũng sản sinh cholesterol, các yếu tốđông máu và một số protein khác.Vì tính chất phức tạp và sự tiếp xúc của gan với rất nhiều chất độc, nên gan rất dễbị bệnh. Nhưng gan có khả năng tái sinh đáng kinh ngạc - nó có thể tự lành bệnhbằng cách thay thế hoặc sửa chữa các tế bào tổn thương. Nó cũng có thể tạo ra tếbào mới đảm nhiệm chức năng của các tế bào tổn hại vĩnh viễn hoặc cho đến khitổn thương được khắc phục, gan vẫn dễ bị một số bệnh, bao gồm viêm gan virus.Viêm gan A là một trong 6 chủng gây viêm gan virus hiện đã được xác định - cácloại khác là B, C, D, E và G. Các chủng này khác nhau về đường lây truyền vàmức độ nặng của bệnh.HAV thường lây truyền theo đường phân-miệng. Điều này có nghĩa là mộtngười nhiễm virus đã bốc thức ăn cho bạn mà không rửa tay sau khi đi vệ sinh.Bạn cũng có thể nhiễm virus do uống n ước nhiễm bẩn, ăn sống các loại động vậtcó vỏ (sò, cua, tôm...) từ nguồn nước bị nhiễm nước thải, hoặc tiếp xúc gần vớingười bị nhiễm bệnh - cho dù người đó không có triệu chứng. Trên thực tế, bệnhlây lan mạnh nhất trước khi các triệu chứng xuất hiện.4. Yếu tố nguy cơKhoảng 1/3 dân số Mỹ có kháng thể kháng HAV, điều này có nghĩa là họ đã cólúc tiếp xúc với virus. Bạn có nguy cơ cao bị nhiễm nếu bạn:- Đi du lịch hoặc công tác ở vùng có tỷ lệ viêm gan A cao. bao gồm nhiều nước ởchâu Phi, châu Á, Ấn Độ và Nam Mỹ. Bạn vẫn có nguy cơ cho dù bạn nghỉ tại cáckhách sạn sang trọng và bạn rất cẩn thận khi ăn uống.- Sống trong cộng đồng dân da đỏ, thổ dân Alaska hoặc các cộng đồng khác n ơithiếu các dịch vụ công cộng thường dẫn tới những vụ dịch viêm gan A.- Có quan hệ tình dục đồng giới nam hoặc lưỡng giới.- Làm việc trong cơ sở nghiên cứu có tiếp xúc với virus.- Mắc bệnh máu khó đông hoặc dùng các yếu tố đông máu để điều trị bệnh khác.Đôi khi viêm gan A có thể lây truyền qua truyền máu.Nhìn chung, người chế biến thức ăn, nhân viên y tế và trẻ em đi nhà trẻ không bịtăng nguy cơ nhiễm HVA. Mặc dù dịch viêm gan A đôi khi sảy ra ở các nhà trẻ,song có thể phòng ngừa được nếu nhân viên chăm sóc tuân thủ việc vệ sinh cánhân tốt.5. Sàng lọc và chẩn đoánBạn nên đi khám nếu có triệu chứng của viêm gan A hoặc nghi ngờ có tiếp xúc vớivirus. Xét nghiệm có thể chẩn đoán chính xác bạn có bị nhiễm virus hay không.Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ kiểm tra lượng bilirubin trong máu. Bìnhthường thì chất cặn này hồng cầu chết sẽ được chuyển hóa ở gan và đào thải quanước tiểu. Nhưng tình trạng gan viêm sẽ cản trở khả năng chuyể hóa bilirubin, dẫnđến nồng độ bilirubin tăng cao trong máu. Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra nồng độ cácmen gan tăng cao trong máu như aminotranferases - được giải phóng ...