Viêm tụy cấp trên bệnh nhân sỏi mật

Mục tiêu chính của bài viết trình bày mối liên quan giữa diễn tiến lâm sàng của viêm tụy cấp (VTC) và sỏi mật (SM) để góp phần dự báo diễn tiến của VTC, để chọn lựa thái độ xử trí thích hợp và góp phần phòng ngừa bệnh. Mời các bạn tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Viêm tụy cấp trên bệnh nhân sỏi mậtVIEÂM TUÏY CAÁP TREÂN BEÄNH NHAÂN SOÛI MAÄTNguyeãn Taâm Duõng*, Ñoã Ñình Coâng*TOÙM TAÉTMuïc tieâu: Khaûo saùt moái lieân quan giöõa dieãn tieán laâm saøng cuûa vieâm tuïy caáp (VTC) vaø soûi maät (SM)ñeå goùp phaàn döï baùo dieãn tieán cuûa VTC, ñeå choïn löïa thaùi ñoä xöû trí thích hôïp vaø goùp phaàn phoøng ngöøabeänh.Phöông phaùp: Thieát keá nghieân cöùu moâ taû. Hoài cöùu taát caû beänh nhaân (bn) VTC >17 tuoåi vaø SM, nhaäpbeänh vieän Nhaân daân Gia ñònh trong thôøi gian töø thaùng 6/1999 ñeán 6/2004.Keát quaû: Coù 550 tröôøng hôïp VTC, 508 bn soûi tuùi maät, 542 soûi ñöôøng maät chính. Nguyeân nhaân gaâyVTC: khoâng roõ nguyeân nhaân: 26%, Soûi tuùi maät: 17,5%, soûi ñöôøng maät chính: 12,5%, do röôïu: 18,5% vaønguyeân nhaân khaùc 25,4%. Nhö vaäy trong nhöõng tröôøng hôïp VTC do SM: 58,2% laø soûi tuùi maät, 35,1% soûiñöôøng maät chính vaø 6,7% keát hôïp soûi tuùi maät vaø ñöôøng maät chính. Tæ leä bieán chöùng VTC cuûa soûi tuùi maät:18,9%, soûi ñöôøng maät chính: 12,7%(tính chung laø 15,7%). Veà trieäu chöùng laâm saøng vaø dieãn tieán VTC cuûanhoùm soûi maät: 73,3% ñau ôû buïng treân beân (P), 19,4% coù soát, 7,17% coù soác, 53,3% coù vaøng da, 81,8% taêngamylase nhieàu (> 250 U/L), 17,6% thuoäc theå xuaát huyeát, hoaïi töû vaø aùp xe tuïy, 8,5% coù bieán chöùng hay töûvong. Veà ñieàu trò nguyeân nhaân SM: 66,7% nhoùm soûi tuùi maät ñöôïc moå, (23,2% moå laáy soûi vaø 47,8% ñöôïclaøm ERCP cuûa nhoùm soûi ñöôøng maät chính).Keát luaän: Lieân heä veà trieäu chöùng laâm saøng vaø caän laâm saøng cuûa soûi maät trong VTC giuùp thaày thuoáccoù theå phaùt hieän ñöôïc nguyeân nhaân. Can thieäp kòp thôøi, choïn löïa bieän phaùp thích hôïp ñeå giaûm bieán chöùngvaø töû vong cuûa beänh VTC do soûi maät.SUMMARYBILIARY ACUTE PANCREATITISNguyen Tam Dung, Do Dinh Cong* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 38 - 42Objectives: To study the relationship of acute pancreatitis (AP) in patients with biliary tract stonescontributes to predict the sequence of AP which help us to choose the appropriate method and to preventthe disease.Methods: Study design: Descriptive study. Charts of all patients who had AP over 17 year old withbiliary tract stones for treatment between June 1999 and June 2004 at Gia Dinh People’s hospital werereviewed.Results: There were 550 patients including 508 gallstones, 542 bile duct stones. Reason of AP: 26%had unknown reason; gallstones, bile duct stones, alcohol and other are 17.5%, 12.5%, 18.5% and 25.4%,respective. Like this the reason of AP by biliary tract stones: gallstones, bile duct stones and combinedgallstones-bile duct stones are 58.2%, 35.1% and 6.7%, respective. Morbidity occurred in 15.7% including18.9% with gallstones, 12.7% with bile duct stones. The symptom of AP in biliary tract stones: 73.3% hadpain on right upper quadrant, 19.4% had fever, 7.17% had shock, jaundice occurred in 53.3%, and 81.8%had elevated amylasemia (over 250 UI/l). 17.6% had haemorrhage, necrosis and abscess, severe* Bv Nhaân daân Gia ñònh-Ñaïi hoïc Y Döôïc TpHCM38Nghieân cöùu Y hoïcY Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005morbidity and mortality occurred in 8.5%. 66.7% AP with gallstones were operated, while 23.2% AP withbile duct stones are operated and 47.8% are removed the stones by ERCP.Conclusions: To pay attention to the clinical and paraclinical symptom of biliary tract stones in APcan help us to find out the stones. Timely decision, choosing appropriate method will decrease morbidityand mortality of biliary AP.Vieâm tuïy caáp laø moät caáp cöùu noäi ngoaïi khoathöôøng gaëp cuûa caùc cô sôû phaãu thuaät, döôøng nhö coù xuhöôùng taêng leân ôû Vieät Nam(5,8). Nguyeân nhaân cuûa vieâmtuïy caáp raát ña daïng, neáu vieâm tuïy do röôïu thöôøng dieãntieán ñeán vieâm tuïy maïn, thì vieâm tuïy do soûi maät coù theåchöõa khoûi hoaøn toaøn. Ñaây laø ñieàu khaùc nhau cô baûn veàtieân löôïng giöõa soûi maät vaø röôïu trong vieâm tuïy caáp.Chuùng toâi khaûo saùt moái lieân quan giöõa dieãn tieán laâmsaøng cuûa vieâm tuïy caáp vaø soûi maät ñeå goùp phaàn döï baùodieãn tieán cuûa vieâm tuïy caáp, ñeå choïn löïa thaùi ñoä xöû tríthích hôïp vaø goùp phaàn phoøng ngöøa beänh.ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂNCÖÙUChuùng toâi hoài cöùu taát caû beänh nhaân 17 tuoåi trôûleân, ñöôïc nhaäp vieän vì vieâm tuïy caáp taïi beänh vieänNhaân Daân Gia Ñònh trong 5 naêm (6-1999 ñeán 62004). Ngoaøi ra chuùng toâi cuõng thu thaäp soá lieäu soûimaät trong cuøng thôøi gian treân. Chaån ñoaùn soûi maätbaèng xeùt nghieäm hình aûnh hay tìm thaáy soûi trongmoå. Tieâu chuaån loaïi tröø: uoáng nhieàu röôïu, coù giun vaøsoûi tuïy, vieâm tuïy maõn hay roái loaïn chuyeån hoùa chaátbeùo. Soá lieäu xöû lyù baèng phaàn meàm SPSS 10.0, khaùcbieät coù yù nghóa vôùi p2-3 ngaøy vaø18,8% sau >4 ngaøy.40Tyû leä soûi keït ôû Oddi cuûa nhoùm soû ...