Việt Nam 2011: Ngân hàng và nỗi lo sợ thanh khoản

NHNN siết chặt nguồn tiền thông qua công cụ lãi suất, các ngân hàng "đại gia" tăng lãi suất cho vay trên thị trường liên ngân hàng và ngân hàng nhỏ buộc phải đua lãi suất... một tình huống điển hình về những khó khăn trong thanh khoản của các ngân hàng đang hiện hữu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Việt Nam 2011: Ngân hàng và nỗi lo sợ thanh khoản Việt Nam 2011: Ngân hàng và nỗi lo sợ thanh khoản NHNN siết chặt nguồn tiền thông qua công cụ lãi suất, các ngân hàng đạigia tăng lãi suất cho vay trên thị trường liên ngân hàng và ngân hàng nhỏ buộcphải đua lãi suất... một tình huống điển hình về những khó khăn trong thanh khoảncủa các ngân hàng đang hiện hữu.Ngân hàng Nhà nước tiếp tục thực thi và giám sát gắt gao việc thắt chặt tiền tệ.Những phản ứng đầu tiên cho thấy, khi bắt đầu gặp khó về nguồn vốn, các ngânhàng buộc phải tăng lãi suất để huy động.Trong khi đó, nguy cơ về tăng dự trữ bắt buộc cũng có thể sẽ xảy ra khiến nỗi lothanh khoản của các ngân hàng ngày càng lớn.Lãi suất tăng: Những rủi ro có thựcHai lần liên tiếp trong hơn một tháng gần đây, Ngân hàng Nhà nước đã tăng các lãisuất chủ chốt trên thị trường liên ngân hàng. Nguồn cung tiền từ ngân hàng trungương bị thắt lại mạnh mẽ khiến cho những ngân hàng nhỏ - vốn trông đợi nhiều tưnguồn này - rơi vào tình thế khó khăn và đối mặt với nhiều rủi ro về thanh khoản.Không còn cách nào khác, các ngân hàng phải áp dụng biện pháp cũ nhưng dễ vàhiệu quả: tăng lãi suất huy động để hút vốn nhằm bù đắp cho sự thiếu hụt.Mặc dù Ngân hàng Nhà nước đã luật hóa bằng thông tư cấm huy động lãi suất quá14%, và tất cả các ngân hàng đã thực hiện đúng khi đều niêm yết ở mức tối đa chophép. Tuy nhiên, một thị trường đầy biến động đang ẩn sau những bảng niêm yếtlãi suất - tưởng là bình lặng đó.Đầu tiên là việc các ngân hàng bằng mọi cách liên tiếp tăng trần lãi suất huy động.Người dân có tiền đi gửi tại các ngân hàng hiện nay - nếu có số dư ít thì nhận đượcnhững khuyến mãi khá lớn, nếu có số dư lớn trên 500 triệu thì hoàn toàn có thểthỏa thuận đẩy mức lãi suất vượt rào lên trên 17%. Ngân hàng Nhà nước đã cảnhbáo, kiểm tra và xử lý một vài trường hợp, song thực tế, vẫn có nhiều cách để lách.Một trong những diễn biến đáng chú ý là các ngân hàng đã tăng lãi suất huy độngngắn hạn lên cao, tới mức 12%, thậm chí, xấp xỉ 14% cho các kỳ hạn dưới 3 tháng.Tuy nhiên, theo một chuyên gia ngân hàng, hiện nay, nguồn vốn đổ vào các nhàbăng vẫn không có nhiều dấu hiệu khả quan. Người gửi tiền vẫn có xu hướng gửingắn hạn và chờ đợi những cơ hội rút tiền ra đầu tư hay gửi ở nhà băng khác có lãisuất cao hơn. Như một lẽ thường tình, vì cần vốn, các ngân hàng nhỏ rất dễ nổphát súng mở đầu cuộc đua tăng lãi suất.Một chuyên gia từ Hiệp hội Ngân hàng thừa nhận, việc Ngân hàng Nhà nước điềuchỉnh tăng một loạt mức lãi suất gần đây đã có tác động gián tiếp đến lãi suất chàovay của các ngân hàng thương mại lớn trên thị trường liên ngân hàng. Các ngânhàng lớn có nguồn tiền mặt đang tăng lãi suất trên thị trường này để kiếm lãi,trong khi nhu cầu vốn đáp ứng thanh khoản trước mắt của các ngân hàng nhỏ rấtlớn do vay lãi suất liên ngân hàng qua đêm có lúc lên đến 16-17%/năm, thậm chí17-20%/năm.Do vậy, huy động lãi suất không kỳ hạn của dân cư 9-12%/năm đối với các ngânhàng thương mại vẫn lợi hơn là vay liên ngân hàng lãi suất cao. Đó có thể là lý dođơn giản nhưng cũng là bản chất của việc lãi suất tăng hiện nay.Trong khi đó, các số liệu ngày 28/3 cho thấy, lãi suất liên ngân hàng - nơi các ngânhàng vay mượn vốn lẫn nhau - tăng mạnh. Kỳ hạn 1 tuần đã vọt lên 21-22%/năm,tăng 2-3%/năm so với cuối tuần trước. Kỳ hạn 1 tháng lãi suất có lúc lên đến23%/năm. Điều này cho thấy, thị trường liên ngân hàng vẫn tiếp tục căng thẳng,các ngân hàng tiếp tục khó khăn về vốn và đang chấp nhận những khoản vay vớilãi suất cắt cổ để đảm bảo an toàn cho chính mình.Và như một hệ quả tất yếu, để thu hút vốn của người dân, sau khi tăng mạnh lãisuất không kỳ hạn, nhiều ngân hàng cũng nâng lãi suất kỳ hạn tuần lên sát trần14%/năm.Nhiều dấu hiệu gần đây cũng cho thấy, những tháng đầu năm 2011, Ngân hàng Nhànước đã hút ròng về tài khoản của mình hàng chục nghìn tỷ đồng. Xu hướng này sẽtiếp tục khi có những dấu hiệu lạm phát và nguy cơ bất ổn vĩ mô, buộc Ngân hàngNhà nước phải mạnh tay siết chặt tiền tệ.Ngân hàng Nhà nước siết chặt nguồn tiền thông qua công cụ lãi suất, các ngân hàngđại gia tăng lãi suất cho vay trên thị trường liên ngân hàng và các ngân hàng nhỏbuộc phải đua lãi suất... một tình huống điển hình về những khó khăn thanh khoảncủa các ngân hàng đang hiện hữu.Thực tế này có thể kéo dài khi các ngân hàng, dù nói là chắt chặt, nhưng việc thuhồi vốn không hề đơn giản. Trong khi đó, nguồn huy động vào từ dân cư và DNngày một khó hơn. Vì thế, tăng mạnh nhất sẽ là lãi suất ngắn hạn và không kỳ hạn -biểu hiện của những khó khăn trước mắt mà ngân hàng chưa có cách nào để vượtqua.Họ đang phải sử dụng cách làm nhiều năm nay là chấp nhận ăn đong với giá đắtđể khỏa lấp nỗi lo thanh khoản qua ngày. Tuy nhiên, trông chờ vào vốn ngắn hạncũng luôn đặt các ngân hàng vào sự đe dọa bất ổn nguồn vốn. Đó như một vòngtròn rủi ro bế tắc đối với các ngân hàng.Lơ lửng nỗ ...