việt nam kho tàng dã sử: phần 2 - nxb văn hóa thông tin

phần 2 gồm các phần: dã sử về những người thuộc dân tộc thiểu số, một số thần tích,... mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
việt nam kho tàng dã sử: phần 2 - nxb văn hóa thông tinPhầnIVDÃSỬVỀNHỮNGNGƯỜITHUỘCDÂNTỘCTHIỂUSỐKHULIÊN(ThếkỷII)Vùng đất Quảng Nam, Quảng Ngãi của nước ta ngày nay, hồi đó (thế kỷ I) là huyệnTượng Lâm, thuộc quận Nhật Nam. Quận này có năm huyện, Tượng Lâm là huyện xanhấtvềphươngnam.CũngnhưhaiquậnGiaoChỉ,CửuChân,nhândânTượngLâmsốngdướisựthốngtrịcủanhàHán.CưdânhuyệnTượngLâmlúcnàymớicónhữngbộlạc,gọilàbộlạcDừa(tiếngphạn:NarikelaVamsa),thuộcgiốngAnh-đô-nê-diêng,quenvớinghềsănbắn,đánhcávànôngnghiệpdùngcuốc,đờisốngcònthấpkém,bịbọnquanlạithốngtrịnhàHánđànápvàbóclộtnặngnề.Vìvậy,cùngvớiGiaoChỉ,CửuChân,dânchúngởNhậtNamkhicócơhộilànổidậychốngchínhquyềnđôhộ.VàonhữngnămthuộcniênhiệuSơBình(190-193)đờivuaHánLinhđế,mộtanhhùngởhuyệnnàyđãđphấtcờkhởinghĩa,giếtviênhuyệnlệnhvàlậpquốcgiariêng.NgườiấycótênlàKhu-liên(KhuLiênlàphiênâmtiếngđịaphươngrachữHán.CóngườiđoánKhukhôngphảilàhọ,màdochuyểnâmtừtiếngKurung,cónghĩalàtộctrưởng,vua).Quốcgiamớilậpnày,đượcsửsáchgọilànướcLâmẤp.NướcLâmẤpdầndầncườngthịnh,mởrộngđịagiớichiếmcảquậnNhậtNamphíabắcvàkéovàotậnBìnhĐịnh,PhanRanghiệnnay.ĐólànướcChiêmThành.KhuLiênlàmvuaLâmẤpđượcítlâu,khôngcócon.CháulàPhạmHùnglênthay,tiếptụcxâydựngcơđồ,khôngchịuthuộcquyềncaitrịcủanhàHánnữa.Phụlục:…NgườiChàmcổởnhàsàn,cửanóichungquayvềhướngBắc.Họcũngpháttriểnnghềcá,đónggạchnungvôiphụcvụchocáccôngtrìnhxâydựngthànhquáchcungđiện.TừthếkỷIV,dướithờicácvuaPhạmPhật,PhạmVăn,việcxâydựngđượcđẩymạnh.ĐâylàquangcảnhkinhđôChampathếkỷVởTràKiệu(QuảngNam):“Thànhcóchuvi8dặm100bộ,khoảng4-5km).Lũyxâydựngcao2trượng(khoảng6m)trênlũyxâytườnggạchcao1trượng(3m),mởnhữnglỗvuông,trêngạchlátván,trênvánlàmgác,trêngáccónhà,trênnhàlạidựnglầu;lầucaosáubảytrượng(18-20m)thấplà4,5trượng(1215m),máibaycaovúthìnhđuôidiều,đóngióquétmây,caongấttrời.Trongthànhlạicóthànhnhỏ,chuvi320bộ(500-600m).-Nhàlợpngóikhôngmởcửavềphíanam.Haiđầulànhàdài,sốngnócchạytheochiềunambắc-Điệnngoảnhvềphươngđông,máinhàcaongấtnhưhìnhđuôidiều,đáxanh,thềmđỏ,ruicộtvuôngtròn…Tườngváchmàuxanhsángsủa,nhàváchquanhco,cửalàSongtia…cóhơn50khunhà,liênhồitiếpnóc,thềmmáinốinhau…”.TừcuốithếkỷIVđếnthếkỷVI,ởkhuvựcMỹSơn(QuảngNam)ngườiChàmxâydựngnhiềuđềntháp.ĐấylàkhuvựctrungtâmcủanướcChamPa.Nhữngđềnthápcaovút,nhiềutầngvớinhữngvòmcuốnhàihòa,cónhữngphùđiêutrangtríkhéoléomềmmạichạmtrêngạchcứng.Phùđiêuchạmnhữngngườinhảymúa,thổisáo,đánhtrốngcơm.TừthếkỷVIIđếnthếkỷX,làthờikỳphồnvinhcủađiêukhắcChampa.Côngtrìnhkiếntrúcnàocũngcónhiềubứcchạmtrangtrí.Đềnthápcónhiềutượngthầnbằngvàng,bằngđá,nhữngphùđiêuchạmcácvũnữ,nhạccông:đấylàhìnhảnhnhữngcôgáiChàmxinhđẹp,mềmmạivớinhữngđồtrangsứcdântộc.ChínhnghệthuậtkiếntrúcvàđiêukhắcChàmđãcóảnhhưởngtốtđếnđiêukhắcViệtthờiLý…Năm736,nhàsưnhạcsĩChàmlàPhậtTriệtđãđếnNhậtBản,đãchỉhuydànnhạcởNaravàdạychongườiNhật8loạivũChàm,trongđócó“Khúcnhạcmuônthu”,làmộtvởvũnhạcđặcbiệtcủaChămpa.VũnữChàmmúarấtdẻo,đẹp,theotiếngnhạctrongkhicácnhạc công chơi nhị, sáo, trống cơm, tù và, chũm chọe, tì bà, thụ cầm… “Vũ khúc Tâythiên”cũnglàmộtvởvũnhạcnổitiếngcủaChămpađãđượcphổbiếnởThăngLongthếkỷXI-XII.Điệumúaquạtcủanữ,điệumúalửacủanam,thườngmúatrongdịpcúnglễ.PHẠMVĂN(ThếkỷIV)SaukhiKhuLiênmất,khôngcócon,cáccháulênthayxâydựngcơđồnướcLâmẤp.Trảiquanhiềuđời,đ̍nthếkỷIV,thìxuấthiệnmộtnhânvậtkiệthiệt.NgườiđólàPhạmVăn. (Tên Phạm Văn cũng là phiên âm địa phương ra chữ Hán, chứ không phải là họPhạm.CóngườiđoánlàphiênâmVarman,cácvuaChàmthườngcótênnhưIndravarman,Harivarmanv.v…)Xuất thân là một người nô bộc, được vua Lâm Ấp là Phạm Dật hồi cuối thế kỷ III tindùng,PhạmVănđãgiúpPhạmDậtxâydựngthànhtrì,tổchứclựclượngquânsự,khiếnchonướcLâmẤpđượccườngthịnh.BảnthânPhạmVăncũngđượcnhândânmếnphục.Năm331,PhạmDậtchếtkhôngcóconnốingôi,PhạmVănđãlênlàmvua.Ôngcóchíhùngmạnh,rắptâmmởmanglãnhthổcủamình.Sẵncóquânđộihùnghậu,ôngtiếnđánhcácnướcchungquanh,đánhđâucũngthắng.Ởphíanam,ônglấnđếnsátbiêngiớinướcPhùNam(KhoảngNhaTrangngàynay).ỞphíaBắcôngtiếnraquậnNhậtNam.NhândânởđâycũngbịkhổsởvìsựthốngtrịcủanhàHánnênủnghộôngđểxâydựngthànhmộtcộngđồngthốngnhất.PhạmVăncònđem ...