Vọp bẻ - Không kiểm soát dễ nguy đến tính mạng

Nguyên nhân gây vọp bẻ là gì? Vọp bẻ còn gọi là chuột rút. Vọp bẻ là một triệu chứng của nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên. Biểu hiện của vọp bẻ là co cơ (cơ vân, có khi cả cơ trơn) gây đau đớn, rất khó chịu, xảy ra đột ngột mang tínhchất cấp tính. Vọp bẻ sẽ làm hạn chế vận động hoặc ngừng vận động. Vọp bẻ nhiều khi gây nguy hiểm đến tính mạng. Có rất nhiều nguyên nhân gây vọp bẻ tùy theo từng trường hợp khác nhau. Nguyên nhân hay gặp nhất...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vọp bẻ - Không kiểm soát dễ nguy đến tính mạng Vọp bẻ - Không kiểm soát dễ nguy đến tính mạng Nguyên nhân gây vọp bẻ là gì? Vọp bẻ còn gọi là chuột rút. Vọp bẻ là mộttriệu chứng của nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên. Biểu hiện của vọp bẻ là cocơ (cơ vân, có khi cả cơ trơn) gây đau đớn, rất khó chịu, xảy ra đột ngột mang tínhchất cấp tính. Vọp bẻ sẽ làm hạn chế vận động hoặc ngừng vận động. Vọp bẻnhiều khi gây nguy hiểm đến tính mạng. Có rất nhiều nguyên nhân gây vọp bẻ tùy theo từng trường hợp khác nhau.Nguyên nhân hay gặp nhất là hiện tượng mất nước, mất chất điện giải trong laođộng nặng nhọc (thợ mỏ, thợ sửa chữa đường điện, công nhân bốc vác..); trong thểdục thể thao (bóng đá, bóng chuyền, bóng rổ, bơi lội...). Ngoài hiện tượng mất nước thì có hiện tượng thiếu hụt canxi, kali, natri,magiê máu trong một khoảng thời gian ngắn do cơ thể chưa điều chỉnh kịp hoặckhông đủ để điều chỉnh. Vọp bẻ cũng thường hay xuất hiện do lạnh kết hợp vớivận động mạnh như khi tắm, bơi lội ở sông, biển. Vọp bẻ cũng có thể gặp trong một số bệnh lý thuộc tĩnh mạch, điển hình làở người giãn tĩnh mạch nông như giãn tĩnh mạch chân. Vọp bẻ xảy ra trong cáctrường hợp này là do hiện tượng ứ đọng máu trong lòng tĩnh mạch bởi sự giảm vềchức năng và các van tĩnh mạch. Người ta cũng gặp một số trường hợp vọp bẻ gâycơn đau dạ dày cấp mà có thể là do ngộ độc thức ăn hoặc một số phụ nữ bị đaubụng kinh. Vọp bẻ có nguy hiểm không? Như phần trên đã giới thiệu vọp bẻ sẽ gây đau cơ cấp tính. Gần như cáctrường hợp vọp bẻ đều phải ngừng hoạt động và cần được chăm sóc ngay. Tuyvậy, không phải trường hợp vọp bẻ nào cũng được xử trí kịp thời. Nguy hiểm nhấtcủa vọp bẻ là khi đang leo trèo (công nhân đường dây điện, thợ xây...); đang bơilội, đang tắm ở sông, biển... nếu không được xử lý kịp thời thì rất nguy hiểm đếntính mạng. Có thể dự phòng vọp bẻ hay không? Hầu hết các trường hợp vọp bẻ là do thiếu nước, chất điện giải khi đang laođộng, vận động quá sức vì vậy các đối tượng lao động nặng nhọc, vận động viêncần uống đủ nước, ăn đủ lượng muối cần thiết. Ngoài ra nếu có điều kiện nênmang theo nước uống khi đang lao động, tập luyện. Hằng ngày cần ăn đủ các chấtđể cung cấp năng lượng cần thiết trước khi bước vào công việc nặng nhọc hoặc tậpluyện cũng như thi đấu. Đối với vận động viên bơi lội, người đi tắm biển trước khixuống nước cần có một thời gian nhất định để khởi động, không để cơ thể tiếp xúcvới lạnh một cách đột ngột. Đối với người bị giãn tĩnh mạch chân cần đi khámđịnh kỳ và điều trị một cách nghiêm túc bởi vì ngoài triệu chứng vọp bẻ thì giãntĩnh mạch chân còn có nhiều triệu chứng và biến chứng khác liên quan mật thiếtvới nhau. Vọp bẻ có điều trị được không? Trước hết đối với người có tiền sử hay bị vọp bẻ cần đi khám để bác sĩ tìmra nguyên nhân gây vọp bẻ, trên cơ sở đó sẽ có chỉ định điều trị một cách thíchhợp nhằm ngăn ngừa không cho hiện tượng vọp bẻ xảy ra. Tùy theo từng nguyênnhân mà bác sĩ sẽ có những chỉ định, thích hợp cho từng trường hợp cụ thể, ví dụthiếu nước và chất điện giải thì bù nước, bù chất điện giải bằng cách uống hoặctruyền dịch. Ăn thức ăn, rau, quả có nhiều chất canxi, kali hằng ngày là thực sựcần thiết cho mọi người, đặc biệt cho những người có tiền sử bị vọp bẻ và có nguycơ cao vọp bẻ như những người lao động nặng nhọc, vận động viên. Người ta cũng có thể dùng các thuốc gây giãn cơ để điều trị triệu chứngvọp bẻ. Khi bị vọp bẻ, việc xoa bóp trực tiếp hoặc xịt, thoa các thuốc làm giãn cơnhư dầu gió, deefheat cũng có tác dụng ngay tức thì. Đối với giãn tĩnh mạch chân,có các phương pháp điều trị nội khoa và ngoại khoa. Tất nhiên bao giờ cũng ápdụng điều trị nội khoa trước bằng cách uống thuốc, băng chun chân, hạn chế đứnglâu và khi đi ngủ nên kê chân cao hơn đầu. Nếu điều trị nội khoa thất bại, có thểđiều trị bằng ngoại khoa (phẫu thuật hay gây xơ hóa tĩnh mạch).Chuột rút do ngộđộc thức ăn gây đau dạ dày cấp thì cần loại bỏ ngay chất gây ngộ độc bằng cáchmóc họng để gây nôn, rửa dạ dày. Đau bụng kinh nghi do chuột rút có thể dùngmột số thuốc làm giảm co thắt cơ tử cung như dolffenal, indomethacin... PGS.TS.BS. Bùi Khắc Hậu ...