Vụ án Hương cảng

Mùa thu năm 1929, đồng chí Nguyễn Ái Quốc từ Xiêm (hay Xiêm La, tức Thái Lan ngày nay) về Hương Cảng để thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Lần này, lãnh tụ lấy tên là Tống Văn Sơ. Sau ngày thành lập Đảng, đồng chí Tống đi công tác một số nơi rồi lại trở về Hương Cảng, trực tiếp chỉ đạo phong trào cách mạng Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vụ án Hương cảngVụ án Hương cảng… Mùa thu năm 1929, đồng chí Nguyễn Ái Quốc từ Xiêm (hay Xiêm La, tức Thái Lanngày nay) về Hương Cảng để thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Lần này, lãnh tụ lấytên là Tống Văn Sơ. Sau ngày thành lập Đảng, đồng chí Tống đi công tác một số nơi rồilại trở về Hương Cảng, trực tiếp chỉ đạo phong trào cách mạng Việt Nam.Bến cảng Hồng Kông năm 1931Bấy giờ tổ chức cách mạng của ta đang ở nhà số 186 đường Tam Lung, đất Cửu Longthuộc Hương Cảng. Đồng chí Tống ở đó cùng với các đồng chí Hồ Tùng Mậu, chịNguyễn Thị Minh Khai và một số đồng chí khác cho tới đầu tháng 6 năm 1931, mọi việccách mạng đều hoạt động bình thường không có dấu hiệu gì đáng e ngại.Bỗng vào sáng sớm ngày 6/6/1931 đồng chí Tống còn đang rửa mặt đánh răng và mộtđồng chí nữa đang quét nhà thì thấy cửa bị đẩy mạnh và một lũ lố nhố kéo vào. Đi đầu làmấy cảnh sát người Anh, theo sau là vài ba tên tay sai. Tên chỉ huy tay cầm súng, miệnghét:- Giơ tay lên! Đứng nguyên tại chỗ!...Một nhà sử học tình cờ phát hiện ra 4 tập sách viết trên giấy học sinh, dài 125 trang, nhanđề “Vụ án Hương Cảng” của tác giả Lê Tư Lành – một trí thức say mê nghiên cứu Lịchsử Đảng, nay đã qua đời.Trong một bức thư gửi cố Chủ tịch Quốc hội Trường Chinh, tác giả Lê Tư Lành cho biết,ông đã bỏ ra gần chục năm sưu tầm, nghiên cứu tài liệu, gặp gỡ phỏng vấn nhiều ngườicó liên quan để ghi lại nội dung chi tiết về vụ án nổi tiếng thế giới, vụ cảnh sát HươngCảng bắt giữ Tống Văn Sơ - Nguyễn Ái Quốc vào giữa năm 1931. Và đến năm 1977 thìtác giả Lê Tư Lành hoàn thành 4 tập nói trên.Qua 4 tập của tác giả Lê Tư Lành, lần đầu tiên, chúng ta thấy vụ án được ghi lại một cáchđầy đủ nhất với nhiều tư liệu và tình tiết mới mẻ, hấp dẫn, có giá trị cao về mặt lịch sử.Gần đây, nhà nữ sử học nổi tiếng L. Bon-Tơn cũng đã trao tặng nhà sử học Việt Nam nóitrên mấy ngàn trang tư liệu về vụ án này vốn được lưu giữ tại “Tối cao Pháp viện” Hoànggia Anh mà nữ sử học mới khai thác được.Đối chiếu với những trang t ư liệu đó, nội dung 4 tập của tác giả Lê Tư Lành đều chínhxác. Nhận được tin nhà Sử học nọ phát hiện ra 4 tập viết tay của tác giả Lê Tư Lành, ôngPôl Toóc (Paul Tagg), cháu ngo ại của Luật sư Lô-dơ-bi ân nhân số một đã bào chữathành công cho Tống Văn Sơ - đã ngỏ ý thiết tha xin được chuyển giao 4 tập đó để sửdụng cho một cuốn sách lớn sẽ xuất bản về vụ án này. Nhà sử học đã vui vẻ chấp thuận,song, do mới gặp tai nạn giao thông, cho nên ông Pôl Toóc chưa sang Việt Nam nhậnđược.Được sự đồng ý của nhà sử học và người thân của tác giả Lê Tư Lành, chúng tôi xin trântrọng giới thiệu cùng bạn đọc nội dung 4 tập sách trên nhân dịp kỷ niệm 115 ngày sinhcủa Chủ tịch Hồ Chí Minh. Do khuôn khổ báo có hạn, chúng tôi xin biên t ập, rút gọn từ11 chương còn 6 chương và thay đổi một số phụ đề cho hợp với không khí hành văn hiệntại.Trước khi đăng, chúng tôi cũng đã tới gặp bà Nguyễn Thị T ình, Giám đốc Bảo tàng HồChí Minh, nhờ kiểm chứng toàn bộ nội dung, tư liệu… xin trân trọng cảm ơn bà Giámđốc và Bảo tàng Hồ Chí Minh.Hổ đói vồ mồi… Mùa thu năm 1929, đồng chí Nguyễn Ái Quốc từ Xiêm về Hương Cảng để thành lậpĐảng Cộng sản Việt Nam. Lần này, lãnh tụ lấy tên là Tống Văn Sơ. Sau ngày thành lậpĐảng, đồng chí Tống đi công tác một số nơi rồi lại trở về Hương Cảng, trực tiếp chỉ đạophong trào cách mạng Việt Nam.Bấy giờ tổ chức cách mạng của ta đang ở nhà số 186 đường Tam Lung, đất Cửu Longthuộc Hương Cảng. Đồng chí Tống ở đó cùng với các đồng chí Hồ Tùng Mậu, chịNguyễn Thị Minh Khai và một số đồng chí khác cho tới đầu tháng 6 năm 1931, mọi việccách mạng đều hoạt động bình thường không có dấu hiệu gì đáng e ngại.Bỗng vào sáng sớm ngày 6/6/1931 đồng chí Tống còn đang rửa mặt đánh răng và mộtđồng chí nữa đang quét nhà thì thấy cửa bị đẩy mạnh và một lũ lố nhố kéo vào. Đi đầu làmấy cảnh sát người Anh, theo sau là vài ba tên tay sai. Tên chỉ huy tay cầm súng, miệnghét:- Giơ tay lên! Đứng nguyên tại chỗ!Bọn mật thám lục soát khắp mọi nơi: Sàn, trần, tường. Chúng cắt cả những bánh xàphòng xem có giấu lựu đạn hay chất nổ trong đó không. Chúng thấy có nhiều gạo, muối,củi, hỏi sao có ít người mà mua nhiều thế. Đồng chí Tống đáp rằng: Tuy có mấy chú cháunhưng vì bận làm ăn, ít có thì giờ, cho nên phải mua nhiều một lúc.Chúng khám rất kỹ và khá lâu, không tìm được tài liệu gì bí mật, liền dẫn “hai chú cháu”xuống đường. (Trong bức điện số 46 ngày 2/8/1931 của Tổng lãnh sự Pháp tại HồngKông G. Dufaure de la Parade gửi Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Pháp tại Paris, cho rằngNguyễn Ái Quốc bị bắt và ra Tòa cùng với “cháu gái của ông ta là Li Sam tức Li ThịTam. Theo một số tài liệu, thì “cháu gái” chính là Lý Phương Thuận lúc đó trên dưới 15tuổi. Chú thích này là của PV).Một chiếc xe bọc thép đã chờ sẵn gần đó. Bọn mật thám đẩy hai người lên xe, mỗi ngườimột chỗ có mật thám kèm bên. Xe đóng kín cửa, tối om không biết chạy qua những đâu.Xe đỗ, lúc đó hai người mới biết nơi ấy là Sở Cảnh sát Hươ ...