Vua Quang Trung....sơ lược

Vua Quang Trung....sơ lượcQUANG TRUNG (NGUYỄN HUỆ) 1789-1792Nguyễn Huệ là con trai của ông bà Hồ Phi Phúc, Nguyễn Thị Đồng, quê ở thôn Kiên Mỹ, ấp Kiên Thạnh, huyện Tuy Viễn, phủ Quy Nhơn, thường gọi là ấp Tây Sơn (nay là huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định). Hồ Phi Phúc đi theo nhóm chúa Nguyễn vào vùng miền Nam Trung Bộ, lập cơ nghiệp mới ở ấp Tây Sơn, huyện An Khê, đổi sang họ Nguyễn. Gia đình này có ba con trai: Nguyễn Nhạc, Nguyễn Lữ và Nguyễn Huệ, trong đó Nguyễn Huệ là em út. Lúc...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vua Quang Trung....sơ lược Vua Quang Trung....sơ lược QUANG TRUNG (NGUYỄN HUỆ) 1789-1792 Nguyễn Huệ là con trai của ông bà Hồ Phi Phúc, Nguyễn Thị Đồng, quê ở thônKiên Mỹ, ấp Kiên Thạnh, huyện Tuy Viễn, phủ Quy Nhơn, thường gọi là ấp TâySơn (nay là huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định). Hồ Phi Phúc đi theo nhóm chúaNguyễn vào vùng miền Nam Trung Bộ, lập c ơ nghiệp mới ở ấp Tây Sơn, huyệnAn Khê, đổi sang họ Nguyễn. Gia đình này có ba con trai: Nguy ễn Nhạc, NguyễnLữ và Nguyễn Huệ, trong đó Nguyễn Huệ là em út. Lúc nhỏ ông có tên là HồThơm, tức chú Ba Thơm. Cái tên Huệ là do thầy giáo Hiến đặt cho. Thầy giáo vốnlà người Huế, vào dạy học ở đất An Thái, phát hiện ra tài nǎng của mấy cậu bénày, thường khuyến khích lớp trẻ bằng một câu sấm - không rõ ông lấy từ đâu:Tây khởi nghĩa, Bắc thu công (nổi lên ở Tây Sơn sẽ lập công lớn ở miền Bắc). Các tài liệu xưa đều cho biết Nguyễn Nhạc xuất thân chỉ là một viên biện lại,thường gọi là biện Nhạc, có nghề buôn trầu. Bất bình với sự chuyên quyền củaTrương Phúc Loan và chúa Nguyễn đàng trong, ông đã cùng các em nổi dậy, cướpđược Quy Nhơn, rồi dựng nên cơ nghiệp nhà Tây Sơn. Nǎm 1776, Nguyễn Nhạcxưng là Tây Sơn vương, cho Nguyễn Huệ làm phụ chính, lúc này Nguyễn Huệmới 24 tuổi. Hai nǎm sau (1778) Nguyễn Nhạc lên ngôi vua, đặt niên hiệu là TháiĐức, Nguyễn Huệ nhận chức vị là Long Nhương tướng quân. Nguyễn Huệ là nhà quân sự thiên tài. Trong suốt hơn 20 nǎm đời chinh chiến,Nguyễn Huệ chưa hề chùn bước. Ông tin tưởng vào quần chúng biết trọng dụngnhân tài, có niềm tin tuyệt vời vào khả nǎng của mình. Ông còn là vị danh tướngchỉ đánh thắng, không có bại. Giúp anh là Nguyễn Nhạc, ông đã 4 lần vào đánh Gia Định, bắt Nguyễn Ánh(sau này là vua Gia Long) phải mấy phen chạy trốn ra biển. Nǎm 1784, NguyễnÁnh cầu viện quân Xiêm. Nguyễn Huệ dùng kế phục binh đã đánh thắng một trậnrất vẻ vang tại Xoài Mút, tiêu diệt hai vạn quân Xiêm và 300 chiến thuyền. Nǎm1786, ông dùng Nguyễn Hữu Chỉnh đưa đường ra Bắc, liên tiếp thắng lợi ở ThuậnHóa rồi Quảng Trị, Quảng Bình. Tiếp đó kéo quân ra Bắc giương cao ngọn cờPhù Lê diệt Trịnh, chiếm Nghệ An, Thanh Hóa, Sơn Nam, tiến thẳng ra ThǎngLong... Các tướng tá Lê Trịnh hoàn toàn đại bại. Chúa Trịnh Khải chết. Ngày 21-7-1786 Nguyễn Huệ và đại quân tiến vào Thǎng Long. Cuộc tiến côngBắc Hà đã kết thúc thắng lợi rất vẻ vang. Ngày 31-7-1786 Nguyễn Huệ cùng cáctướng sĩ Tây Sơn và các quan vǎn võ Bắc Hà vào triều chúc mừng vua Lê HiểnTông. Sau đó vua Lê Hiển Tông đã sắc phong Nguyễn Huệ làm Nguyên soái phùdực chính dực vũ Uy quốc công và gả công chúa Ngọc Hân cho Nguyễn Huệ.Binh quyền Bắc Hà hoàn toàn trong tay Nguyễn Huệ người lãnh tụ kiệt xuất củaphong trào Tây Sơn. Nguyễn Huệ nhà chiến lược và là nhà quân sự thiên tài vǎnvõ kiêm toàn đã có công lao lớn trong việc đặt cơ sở lập lại nền thống nhất nướcnhà ở cuối thế kỷ 18. Nước nhà được thống nhất trên một phạm vi rộng. Tiếp đó ông phải theo Nguyễn Nhạc rút quân về Nam, đóng tại Thuận Hóa,được phong làm Bắc Bình Vương. Nguyễn Huệ rút đi, miền Bắc lại trở nên loạn.Vua Lê Chiêu Thống nhờ Nguyễn Hữu Chỉnh dẹp tay chân của họ Trịnh, thì đếnlượt Nguyễn Hữu Chỉnh lại có ý chuyên quyền. Từ Huế, Nguyễn Huệ sai Vũ VǎnNhậm ra diệt được Chỉnh, rồi thấy Nhậm có ý khác, ông lại giết Vũ Vǎn Nhậm,giao cho Ngô Vǎn Sở quản lĩnh Thǎng Long. Trước tình hình đó bọn vua quan nhàLê, chạy sang Tàu cầu cứu rước mấy chục vạn quân Thanh, do Tôn Sĩ Nghị cầmđầu, vào chiếm Thǎng Long, lấy danh nghĩa là giúp nhà Lê, nhưng sự thực là mưutoan thôn tính nước ta. Lập tức, Nguyễn Huệ chọn ngày, lập đàn tế trời đất, thầnsông, thần nước tại núi Bân Sơn ( Huế) , rồi lên ngôi hoàng đế, đặt hiệu là QuangTrung, đem quân ra Bắc. Ông tuyên bố: Chỉ trong 10 ngày sẽ quét sạch quân xâmlược và hẹn trước sẽ cùng quân sĩ ǎn tết với nhân dân Thǎng Long vào ngày 7tháng giêng. Nhưng mới đến ngày 5, ông đã thu được hoàn toàn thắng lợi, đánh trận NgọcHồi, giết Hứa Thể Hanh, đánh thắng Đống Đa, bắt Sầm Nghi Đống phải tự tử,đuổi Tôn Sĩ Nghị phải vứt bỏ cả ấn tín chạy về nước. Bọn vua quan bán n ước LêChiêu Thống cũng phải chạy theo lũ tàn binh, sang đất Trung Hoa nương náu làmkhách ngụ cư vong quốc. Sau chiến thắng, Quang Trung Nguyễn Huệ thực hiệnnhững biện pháp ngoại giao tích cực, để giữ gìn hòa bình, được vua Càn Long nhàThanh chấp nhận. Vua Thanh phải phong vương cho ông và mời ông sang thǎmYên Kinh, và hoàn toàn chấm dứt ý đồ xâm lược. Việc giao hảo với nhà Thanhtrong giai đoạn này cũng là những trang sử đẹp, làm vẻ vang cho triều đại QuangTrung và cho nước ta. Dẹp yên Bắc hà, Quang Trung lo lắng việc nội trị. Đất nước do ông cai quản lầnnày trải rộng từ Thuận Hóa trở ra, chấm dứt nạn phân tranh từ thời kỳ Lê-Mạc vàTrịnh-Nguyễn. Vùng miền Nam Trung Bộ do Nguyễn Nhạc thống lĩnh, vùng NamBộ ở dưới quyền của Nguyễn Lữ. Song những vị cầm đầu ở đây đều không có khảnǎng giữ vững chính quyền. Nhất là ở miền Nam, Nguyễn Lữ không chống nổiNguyễn Ánh. Do đó, Quang Trung đã sắp đặt một kế hoạch tiến quân vào Nam đểgiúp việc bình định vùng này, diệt hẳn thế lực của họ Nguyễn. ở phía Bắc ôngcũng có ý phải khôi phục lại những vùng đất mà trước đây bị các triều đình Minh,Thanh chiếm cứ. Ông đã soạn sửa việc cầu hôn (xin lấy công chúa nhà Thanh) vàđòi lại vùng Lưỡng Quảng. Nhưng các dự định ấy chưa thực hiện được, thì ông bịbệnh qua đời vào đêm 29 tháng 7 nǎm Nhâm Tí (1792). Cuộc đời hoạt động củaông đều gắn liền với tuổi trẻ. Quang Trung mất vào nǎm 40 tuổi, cơ đồ nhà TâySơn cũng suy thoái luôn từ đó. Con trai nối ngôi ông l à Nguyễn Quang Toản cònquá bé (mới có 9 tuổi). Tướng tá không có người cầm đầu. Không đầy mười nǎm sau, nhà Tây Sơn chấm dứt vai trò lịch sử của mình đểNguyễn Ánh, lập nên đế nghiệp nhà Nguyễn. Có lẽ, có một bình diện lâu naythường ít được chú ý, nên cũng không giúp cho ta thấy được đầy đủ nét đẹp củaQuang Trung. Đó là ở chỗ, ông thực sự là một nhà vua trẻ, đã phát huy cao độ ...