Vướng mắc trong thi hành quyết định hoãn chấp hành hình phạt tù và hướng khắc phục

Bài viết phân tích những hạn chế trong quy định về hoãn chấp hành hình phạt tù và hạn chế trong thi hành quyết định hoãn chấp hành hình phạt tù, từ đó đưa ra một số kiến nghị nhằm hoàn thiện các quy định của pháp luật liên quan đến hoãn chấp hành hình phạt tù và thi hành quyết định hoãn chấp hành hình phạt tù.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vướng mắc trong thi hành quyết định hoãn chấp hành hình phạt tù và hướng khắc phục VƯỚNG MẮC TRONG THI HÀNH QUYẾT ĐỊNH HOÃN CHẤP HÀNH HÌNH PHẠT TÙ VÀ HƯỚNG KHẮC PHỤC Lê Minh Bảo Trung* Email: trunglmb@dlu.edu.vn Ngày tòa soạn nhận được bài báo: 03/4/2023 Ngày phản biện đánh giá: 02/10/2023 Ngày bài báo được duyệt đăng: 26/10/2023 DOI: Tóm tắt: Bài viết phân tích những hạn chế trong quy định về hoãn chấp hành hình phạttù và hạn chế trong thi hành quyết định hoãn chấp hành hình phạt tù, từ đó đưa ra một số kiếnnghị nhằm hoàn thiện các quy định của pháp luật liên quan đến hoãn chấp hành hình phạt tùvà thi hành quyết định hoãn chấp hành hình phạt tù. Từ khóa: Hoãn chấp hành hình phạt tù, thi hành quyết định hoãn chấp hành hình phạt tù,người bị bệnh nặng, phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi.I. Dẫn nhập Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trungương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủnghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới đã xác định rõ một trong các mục tiêu cụ thể đến năm2030 là “Hệ thống pháp luật dân chủ, công bằng, nhân đạo, đầy đủ, đồng bộ, thống nhất, kịpthời, khả thi, công khai, minh bạch, ổn định, dễ tiếp cận, mở đường cho đổi mới sáng tạo, pháttriển bền vững và cơ chế tổ chức thực hiện pháp luật nghiêm minh, nhất quán”†. Để đạt đượcmục tiêu này thì một trong các nhiệm vụ là cần rà soát, đánh giá hiệu quả điều chỉnh của hệthống pháp luật nói chung, pháp luật hình sự nói riêng, qua đó có cơ sở để hoàn thiện hệ thốngpháp luật. Thực tiễn áp dụng chế định hoãn chấp hành hình phạt tù và thi hành quyết định chohoãn chấp hành hình phạt tù cho thấy vẫn còn nhiều vướng mắc. Bài viết này phân tích nhữnghạn chế trong áp dụng chế định hoãn chấp hành hình phạt tù và thi hành quyết định cho hoãnchấp hành hình phạt tù, qua đó đề xuất một số giải pháp khắc phục những hạn chế này nhằmhoàn thiện pháp luật và tạo thuận lợi cho thực tiễn áp dụng.II. Cơ sở lý thuyết Bài viết dựa trên các lý thuyết về tội phạm và hình phạt, lý thuyết về quyết định hìnhphạt, lý thuyết về chính sách hình sự.2.1. Lý thuyết về tội phạm và hình phạt Tội phạm và hình phạt là hai nền tảng lý luận cơ bản trong Luật Hình sự Việt Nam. Lýthuyết về tội phạm làm rõ khái niệm tội phạm, đặc điểm của tội phạm, phân loại tội phạm, phânbiệt tội phạm với các vi phạm pháp luật khác và các yếu tố cấu thành tội phạm.‡ Lý thuyết vềhình phạt làm rõ cơ sở của trách nhiệm hình sự, ý nghĩa, mục đích, vai trò của hình phạt, hệthống hình phạt, căn cứ quyết định hình phạt và các chế định liên quan đến chấp hành hìnhphạt, trong đó có chế định hoãn chấp hành hình phạt tù.§2.2. Lý thuyết về quyết định hình phạt* Trường Đại học Đà Lạt† Đảng Cộng sản Việt Nam, Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 9/11/2022 Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trungương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Namtrong giai đoạn mới.‡ Trường Đại học Luật Hà Nội (2019), Giáo trình Luật Hình sự Việt Nam, Phần chung. Nxb. Công an nhân dân,tr.49-158; Nguyễn Ngọc Hòa (2013), Tội phạm và cấu thành tội phạm. Nxb. Công an nhân dân, tr. 11-110.§ Trường Đại học Luật Hà Nội (2019), Giáo trình Luật Hình sự Việt Nam, Phần chung. Nxb. Công an nhân dân,tr.217-335. Lý thuyết về quyết định hình phạt là nền tảng để lựa chọn loại và mức hình phạt cụ thểáp dụng cho người, pháp nhân thương mại phạm tội nhằm đạt được mục đích của hình phạt vàđáp ứng yêu cầu phòng, chống tội phạm.**2.3. Lý thuyết về chính sách hình sự Lý thuyết về chính sách hình sự là nền tảng để định hướng cho các hoạt động lập phápvà áp dụng pháp luật hình sự. Một trong các nội dung của chính sách hình sự là xác định hệthống hình phạt, các chế tài hình sự và hướng hoạt động của cơ quan xây dựng, cơ quan ápdụng pháp luật hình sự. ††III. Phương pháp nghiên cứu Các phương pháp phân tích, bình luận, quy nạp, diễn dịch, suy luận logic, phân tích quyphạm pháp luật được sử dụng để làm rõ những hạn chế trong áp dụng chế định hoãn chấp hànhhình phạt tù và thi hành quyết định cho hoãn chấp hành hình phạt tù. Các phương pháp phân tích, bình luận, quy nạp, diễn dịch, suy luận logic được sử dụngđể đưa ra những kiến nghị đề xuất một số giải pháp khắc phục những hạn chế này nhằm hoànthiện pháp luật và tạo thuận lợi cho thực tiễn áp dụng.IV. Kết quả và thảo luận4.1. Những vướng mắc trong áp dụng chế định hoãn chấp hành hình phạt tù. Để được hoãn chấp hành hình phạt tù, người bị xử phạt tù phải thuộc một trong bốntrường hợp quy định tại khoản 1 Điều 67 Bộ luật hình sự (BLHS). Thực tiễn áp dụng Bộ luậthình sự về hoãn chấp ...