Xã hội dân sự không đối lập với nhà nước

Xã hội dân sự dựa trên nguyên tắc tự nguyện, thoả thuận với nhau, không muốn nhà nước can thiệp chứ không phải đối lập với nhà nước. TS. Nguyễn Ngọc Đào (ĐB Quốc hội Hà Nội) khẳng định như vậy với VietNamNet bên lề Quốc hội ngày 9/6 khi thảo luận dự án Luật về hội. - Khái niệm xã hội dân sự được hiểu như thế nào, thưa ông?- Một nhà nước hiện đại dứt khoát phải là pháp quyền, thứ hai phải chấp nhận kinh tế thị trường, thứ ba là xã hội dân sự. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xã hội dân sự không đối lập với nhà nước Xã hội dân sự không đối lập với nhà nướcXã hội dân sự dựa trên nguyên tắc tự nguyện, thoả thuận với nhau, khôngmuốn nhà nước can thiệp chứ không phải đối lập với nhà nước. TS. NguyễnNgọc Đào (ĐB Quốc hội Hà Nội) khẳng định như vậy với VietNamNet bên lềQuốc hội ngày 9/6 khi thảo luận dự án Luật về hội.- Khái niệm xã hội dân sự được hiểu như thế nào, thưa ông?- Một nhà nước hiện đại dứt khoát phải là pháp quyền, thứ hai phải chấp nhận kinhtế thị trường, thứ ba là xã hội dân sự.Xã hội dân sự là một tập thể xã hội liên kết với nhau, điều chỉnh trên nguyên tắcdân sự, tự nguyện thoả thuận. Trước đây thế kỷ 17, nói xã hội dân sự là xã hộitheo khế ước, tự thoả thuận với nhau sống trong một nhà nước. Ví dụ, quan hệ dânsự, quan hệ tài sản, quan hệ nhân thân liên kết với nhau là xã hội dân sự. Cho nênngười ta đưa khái niệm xã hội dân sự riêng, phân biệt với xã hội chính trị.Xã hội dân sự trường tồn trước khi có nhà nước. Nhà nước ra đời để điều chỉnh xãhội dân sự, nếu điều chỉnh theo đúng quy luật của nó th ì Nhà nước tốt. Nếu điềuchỉnh sai thì là Nhà nước không đúng.- Thành phần chủ yếu của xã hội dân sự có phải là những hiệp hội, hội?- Xã hội dân sự được hiện hữu bằng những tổ chức xã hội. Tổ chức ấy có thể mangtính nghề nghiệp, mang tính xã hội do sở thích, do lợi ích cấu thành một nhóm,rộng hơn thành một giai tầng. Ví dụ, xã hội dân sự của một nước nông nghiệp chủyếu liên kết nông dân, một xã hội công nghiệp chủ yếu là các doanh nghiệp vàcông nhân. Tức là hoàn toàn phụ thuộc vào đặc tính kinh tế của xã hội ấy để tạonên mối liên kết.Ở các nước phương Tây, xã hội dân sự rất sợ sự can thiệp từ phía nhà nước, bắtphải làm thế này, thế kia. Tức là can thiệp làm phá vỡ nguyên tắc tự thoả thuậncủa nó. Xã hội dân sự đấu tranh thường xuyên để nhà nước không can thiệp vàođời sống dân sự, bảo đảm cho xã hội dân sự.- Ở VN, cụm từ xã hội dân sự được nhắc tới một cách dè dặt, nhạy cảm?- Vì chúng ta không hiểu xã hội dân sự chứ không phải nó nguy hại trong nhậnthức chính trị. Thực ra là do thói quen sống trong sự bao cấp của nhà nước, đượcnhà nước bảo vệ và ỷ lại nhà nước cho nên chậm nhận thức về xã hội dân sự vàtrách nhiệm của mình trong xã hội dân sự. Họ rất ngại bị tách rời nhà nước, hiểuxã hội dân sự là nhạy cảm.Ví dụ, hội lập ra không cần nhà nước đài thọ, hội viên đóng góp cùng tự bảo vệ lợiích của mình. Đấy là biểu hiện của xã hội dân sự.- Xã hội dân sự có đối lập với nhà nước?- Tự xã hội dân sự hoạt động trong khuôn khổ pháp luật nhà nước quy định. Mụctiêu của nó là không muốn phụ thuộc vào nhà nước, sự can thiệp của nhà nước chứkhông phải đối lập với nhà nước.- Hiện nay VN đã tạo điều kiện thuận lợi cho xã hội dân sự phát triển?- Phải hiểu VN đang từng bước phát triển. Những khiếm khuyết về kinh tế, phápluật, bất cập trong đời sống phản ánh giai đoạn phát triển quá độ. Cho n ên để đòihỏi một nhà nước pháp quyền đầy đủ, đúng nghĩa, đòi hỏi có kinh tế thị trường vàxã hội dân sự thì chưa đủ điều kiện.Vai trò của nhà nước còn rất lớn trong giai đoạn hiện nay. Cái hay là Đảng và Nhànước đã cởi mở những quan hệ trước đây gọi là trói buộc để cho toàn bộ xã hộiphát triển.Sắp tới chúng ta sẽ có một nền kinh tế thị tr ường đích thực theo yêu cầu của hộinhập. Một xã hội dân sự đầy đủ hơn nếu chúng ta thông qua Luật về hội, Luật cưtrú...Mục tiêu của Đảng và Nhà nước chắc chắn không muốn hành chính hoá và chínhtrị hoá các tổ chức dân sự, tổ chức xã hội. Nhưng giai đoạn hiện nay, dứt khoátNhà nước phải có vai trò quan trọng định hướng cho các tổ chức này, giữ ổn địnhvà phát triển.- Một số đại biểu Quốc hội khi góp ý cho dự án Luật về hội có nói thủ tục thànhlập hội còn rườm rà, ảnh hưởng đến quyền lập hội của công dân?- Ở nước ngoài, thành lập hội cũng phải được sự đồng ý của nhà nước. Đừng hiểunhà nước của ai đó mà chính của cộng đồng xã hội quy định cho. Đó là quyền lựccông. Nhà nước bảo vệ các hội chứ không phải cấm các hội.Ghi nhận quyền lập hội nhưng lập như thế nào phải đáp ứng mục tiêu chung củaxã hội.- Nhưng để thành lập hội, dự luật quy định phải qua rất nhiều b ước và Nhà nướckiểm duyệt chặt chẽ?- Những quy định đấy mang tính kỹ thuật và không ẩn chứa bất cứ tư duy nào làcấm thành lập hội. Chính sửa những quy định mang tính kỹ thuật th ì đơn giản. Vídụ sáng lập viên có thể 2-3 người chứ không phải 5 như dự thảo quy định.Còn thành lập hội phải có giấy phép, điều lệ hội phải đ ược phê duyệt. Một tổ chứclà hội, nếu không giám sát và kiềm chế hoạt động thì nó có thể biến tướng rấtnhanh. Biến tướng thành một tổ chức chính trị, một đảng chính trị đối lập ngay vàdễ bị lợi dụng.ĐB Vũ Xuân Hồng (Phú Thọ): Xã hội dân sự là xu thế khách quan của thếgiớiTrong phạm vi quốc tế hiện nay, sự phát triển và phát huy vai trò ngày càng lớncủa các hình thức tổ chức tự nguyện và tự ...