Xây dựng hệ thống câu hỏi nhằm phát triển năng lực cảm thụ văn học cho học sinh tiểu học ở giờ tập đọc lớp 3 'mẹ vắng nhà ngày bão' của tác giả Đặng Hiển

Bài viết đưa ra cách thức thiết kế hệ thống câu hỏi nhằm phát triển khả năng cảm thụ thơ ca cho học sinh tiểu học, được cụ thể hóa bằng thiết kế hệ thống câu hỏi ở một giờ học Tập đọc lớp 3: “Mẹ vắng nhà ngày bão” của tác giả Đặng Hiển.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xây dựng hệ thống câu hỏi nhằm phát triển năng lực cảm thụ văn học cho học sinh tiểu học ở giờ tập đọc lớp 3 “mẹ vắng nhà ngày bão” của tác giả Đặng HiểnTAÏP CHÍ ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 21 – Thaùng 6/2014 XÂY DỰNG HỆ THỐNG CÂU HỎI NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CẢM THỤ VĂN HỌC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC Ở GIỜ TẬP ĐỌC LỚP 3 “MẸ VẮNG NHÀ NGÀY BÃO” CỦA TÁC GIẢ ĐẶNG HIỂN HOÀNG THÚY HÀ(*)TÓM TẮT Bài báo đưa ra cách thức thiết kế hệ thống câu hỏi nhằm phát triển khả năng cảm thụthơ ca cho học sinh tiểu học, được cụ thể hóa bằng thiết kế hệ thống câu hỏi ở một giờ họcTập đọc lớp 3: “Mẹ vắng nhà ngày bão” của tác giả Đặng Hiển. Đây là một giải phápnhằm khắc phục tình trạng thờ ơ với tiếng Việt và văn chương, để rồi rỗng văn từ trongnền tảng đang diễn ra hiện nay. Từ khóa: khả năng cảm thụ, thơ ca, văn chương, học sinh tiểu họcABSTRACT The paper presents a system of questions to develop the elementary student capacity ofbeing sensitive to the interesting of literature, specified by the one- period system ofquestions designed for grade 3 on reading lesson: “Mother away from home on a stormday” by Dang Hien. It is a solution to the negative attitude of elementary students tocurrent Vietnamese literature syllabus in schools Keywords: …to be sensitive to, poetry, literary, elementary students.1. ĐẶT VẤN ĐỀ (*) Cách dạy này dẫn đến hệ quả của một Hiện nay, điểm hạn chế nhất của cách giờ dạy học văn là cả giáo viên và học sinhdạy tích hợp văn qua tiếng đang diễn ra mới chỉ đạt đến mức độ đọc trôi chảy mộttrong các giờ lên lớp dạy học tập đọc ở tiểu bài thơ bài văn (vì một bài thơ vui với mộthọc là đại đa số giáo viên chỉ chú trọng câu chuyện buồn đều đọc với một giọngdành phần lớn thời gian cho thao tác luyện điệu, một sắc thái như nhau) và học thuộcđọc. Giáo viên chỉ hướng dẫn đọc khơi “vẹt” nó (đọc đi đọc lại nhiều lần rồi thuộckhơi cho đúng theo quy trình, sau đó cô trò như con vẹt), chứ chưa đạt đến trình độ đọcđọc đi đọc lại nhiều lần; phần tìm hiểu bài diễn cảm và thuộc lòng đúng như mụcdiễn ra nhanh chóng bằng cách trả trả lời đích, yêu cầu của phân môn. Đấy chính làmấy câu hỏi trong sách giáo khoa, cuối một nguyên nhân quan trọng làm cho họccùng là mục tổng kết giáo viên giáo viên áp sinh tiểu học thờ ơ với tiếng mẹ đẻ và vănđặt giá trị nội dung và nghệ thuật dựa theo chương, để rồi rỗng văn từ trong nền tảng.hướng dẫn của tài liệu, yêu cầu học sinh Để phát triển năng cảm thụ thơ ca chonhắc lại và phải ghi nhớ. học sinh tiểu học trong một giờ học Tập đọc cụ thể, bên cạnh cách vào bài, giới(*) TS, Khoa Sư phạm Khoa học Xã hội, Trường thiệu chung đã được nhiều tác giả đề cập,Đại học Sài Gòn 87XÂY DỰNG HỆ THỐNG CÂU HỎI NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC…theo chúng tôi, hệ thống câu hỏi gợi ý, và đọc thầm tăng so với lớp 2; bước đầu biếthướng dẫn học sinh tìm hiểu bài cần phải đọc lướt để tìm ý chính của văn bản.chú trọng hàng đầu. Hiểu nghĩa từ trong văn cảnh, bước Vì vậy ở bài viết này, chúng tôi xin đề đầu hiểu được giá trị biểu đạt của từ, từ đócập đến vấn đề thiết kế hệ thống câu hỏi để bước đầu có ý thức về vẻ đẹp của ngôn từphát triển năng cảm thụ thơ ca cho học sinh và nghệ thuật sử dụng từ ngữ của tác giả.tiểu học, cụ thể ở giờ dạy học Tập đọc lớp Biết rõ hơn những đặc điểm phân biệt3: “Mẹ vắng nhà ngày bão” của Đặng Hiển. các thể loại văn học: thơ, văn xuôi, truyện2. NỘI DUNG cổ tích; nhận biết rõ một số biện pháp tu 2.1. Hệ thống câu hỏi gợi ý, hướng dẫn từ: so sánh, nhân hóa,…; hiểu một số kháihọc sinh tìm hiểu bài trong một giờ tập đọc niệm: bố cục, cốt truyện, nhân vật, tác giả,cụ thể ở tiểu học sẽ không chỉ là những câu ý nghĩa,…hỏi dành cho học tiếng, mà phải có những Thấy được mối liên hệ giữa các sựcâu hỏi cho học văn. Những câu hỏi này việc, tình tiết; nhận ra cốt truyện và tuyếnphải đề cập đến nội dung cơ bản của bài nhân vật trong các bài có cốt truyện; biết sođọc, phải là những câu hỏi “chìa khóa” sánh một cách đơn giản đặc điểm tính cáchkích thích học sinh tò mò, hứng thú suy và hoạt động của các nhân vật trong cùngnghĩ về tác phẩm. Nếu các câu hỏi chuẩn bị một tác phẩm hay với nhân vật của các tácbài ở nhà được in trong sách giáo khoa sau phẩm khác; hiểu quan hệ của tác giả ...