Xây dựng mô hình nghiên cứu sự phù hợp của hệ thống thông tin kế toán trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam

Bài viết "Xây dựng mô hình nghiên cứu sự phù hợp của hệ thống thông tin kế toán trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam" đưa ra mô hình nghiên cứu bao gồm 6 nhân tố có thể tác động đến việc đạt được mức độ phù hợp của HTTTKT trong doanh nghiệp nhỏ và vừa gồm: Sự tinh vi về công nghệ thông tin; Hiểu biết của nhà quản trị; Cam kết của nhà quản trị; Sự tham gia của chuyên gia bên ngoài; Sự tham gia của chuyên gia nội bộ; Quy mô của doanh nghiệp. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xây dựng mô hình nghiên cứu sự phù hợp của hệ thống thông tin kế toán trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 XÂY DỰNG MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU SỰ PHÙ HỢP CỦA HỆ THỐNG THÔNG TIN KẾ TOÁN TRONG CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI VIỆT NAM RESEARCH MODEL DESIGN: ALIGNMENT OF ACCOUNTING INFORMATION SYSTEMS IN SMALL AND MEDIUM ENTERPRISE IN VIETNAM ThS.NCS. Nguyễn Thu Hiền1, PGS.TS. Đinh Thế Hùng2 1 Trường Đại học Hùng Vương, 2Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Ngày nhận bài: 25/9/2021 Ngày nhận kết quả phản biện: 15/10/2021 Ngày chấp nhận đăng: 15/11/2021 TÓM TẮT Sự phù hợp của hệ thống thông tin kế toán (HTTTKT) đã được khẳng định là có ảnh hưởng tích cực đến hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Qua việc tổng quan nghiên cứu, tác giả định hướng xây dựng mô hình nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến sự phù hợp của HTTTKT trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Tác giả đưa ra mô hình nghiên cứu bao gồm 6 nhân tố có thể tác động đến việc đạt được mức độ phù hợp của HTTTKT trong doanh nghiệp nhỏ và vừa gồm: Sự tinh vi về công nghệ thông tin; Hiểu biết của nhà quản trị; Cam kết của nhà quản trị; Sự tham gia của chuyên gia bên ngoài; Sự tham gia của chuyên gia nội bộ; Quy mô của doanh nghiệp. Nghiên cứu trong tương lai sẽ xem xét mối quan hệ giữa các nhân tố với sự phù hợp của HTTTKT trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam. Từ khóa: Hệ thống thông tin kế toán, Sự phù hợp của Hệ thống thông tin kế toán, Hiệu quả hoạt động, Doanh nghiệp nhỏ và vừa. ABSTRACT The alignment of the Accounting Information System (AIS) has been confirmed to have a positive influence on the performance of the enterprise. The results provide a research model that includes 6 factors that are determined to have certain impacts on achieving the alignment level of AIS in small and medium-sized enterprises: IT sophistication; Owner/manager knowledge; Owner/manager commitment; External expertise; Internal experrtise; Firm size. Future reseach studies in Vietnam can be conducted by examining the relationship between these factors and the AIS alignment of small and medium-sized enterprises. Keywords: Accounting Information System (AIS), Alignment of the Accounting Information System, The performance of the enterprise, Small and medium-sized enterprises.1. Giới thiệu Hệ thống thông tin kế toán được coi là một bộ phận của hệ thống thông tin (HTTT) trongdoanh nghiệp (DN) (Bagranoff và cộng sự, 2010). HTTTKT chính là các hoạt động được thiết kếđể thu thập, xử lý và cung cấp thông tin tài chính cho các đối tượng bên trong và bên ngoài DN,phục vụ việc ra quyết định từ đó để đạt được mục tiêu nâng cao hiệu quả hoạt động cho DN. Đểthực hiện được chức năng đó, HTTTKT cần có khả năng xử lý thông tin phù hợp với nhu cầu 31 Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021thông tin của đơn vị. Một số nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng sự phù hợp của HTTTKT đạtđược càng cao thì càng có nhiều tác động tích cực đến hiệu quả hoạt động của DN đó (Ismail vàKing, 2005; Burdiato, 2014; Nabizadeh, 2014). Tuy nhiên, hiện nay tại Việt Nam chưa có nhiềunghiên cứu tiến hành nghiên cứu về sự phù hợp của HTTTKT đặc biệt trong bối cảnh của cácdoanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV). Các kết quả nghiên cứu cũng chưa thống nhất và hệ thốngđược các nhân tố tác động đến sự phù hợp của HTTTKT như thế nào – điều này rất có ý nghĩa khicác DN muốn cải thiện mức độ phù hợp cần đạt được của HTTTKT. Vì vậy nội dung của bài báonày sẽ tổng quan các nghiên cứu về sự phù hợp của HTTTKT trước đây và từ đó định hướng xâydựng mô hình nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến sự phù hợp của HTTTKT trong cácDNNVV, điều này sẽ là cơ sở để nghiên cứu kỹ hơn tác động của các nhân tố đến sự phù hợp củaHTTTKT cụ thể như thế nào?2. Tổng quan nghiên cứu2.1. Sự phù hợp của hệ thống thông tin Nếu tiếp cận HTTTKT như một bộ phận của HTTT thì cần quan tâm đến cả HTTT đầu vào,hệ thống cơ sở dữ liệu, quá trình xử lý thông tin và HTTT đầu ra mà nó cung cấp. Theo lý thuyếtxử lý thông tin của Galbraith (1973) cho rằng năng lực xử lý thông tin của một tổ chức phải phùhợp với yêu cầu thông tin của nó nếu muốn năng lực xử lý thông tin có tác động đáng kể đến hiệuquả hoạt động của DN. Như vậy bất cứ một tổ chức nào cũng đều có thể vận dụng để thiết kế,đánh giá HTTT của mình thông qua việc xem xét đến tính phù hợp của 2 yếu tố là nhu cầu xử lýthông tin và năng lực xử lý thông tin của hệ thống đó. Mối quan hệ này được Tushman và Nadler(1978) nghiên cứu và thể hiện theo bảng dưới đây: Bảng 1: Mối quan hệ giữa nhu cầu và năng lực xử lý thông tin (Tushman và Nadler, 1978) Trong mô hình này, Tushman và Nadler (1978) đã chỉ ra nếu tổ chức có HTTT ở trường hợpA và D thì HTTT đó đạt được sự phù hợp. Ở điểm A: tổ chức có nhu cầu thông tin rất lớn nhưngcũng có HTTT có khả năng xử lý thông tin tốt, đáp ứng được những yêu cầu phức tạp của ngườisử dụng thông tin. Ở điểm D: là các tổ chức có HTTT có năng lực xử lý thấp nhưng nhu cầu vềthông tin cũng ở mức thấp. Do đó, mặc dù HTTT có khả năng xử lý thông tin còn hạn chế nhưngkhông có nghĩa là HTTT đó không đáp ứng được yêu cầu của người sử dụng và không có tác độngtích cực đến hiệu quả hoạt động của tổ chức. Còn trường hợp B và trường hợp C là các tổ chứcchưa có sự phù hợp trong HTTT. Tại điểm B: các tổ chức có nhu cầu thông tin lớn nhưng khảnăng xử lý của HTTT lại không đáp ứng hết được. Tại điểm C: là tổ chức có nhu cầu thông tin ởmức đơn giản, nhưng lại đầu tư một HTTT có khả năng xử lý các thông tin từ đơn giản đến phứctạp – điều này là sự lãng phí nguồn lực của tổ chức. Điều này cũng được thể hiện trong các kết quả nghiên cứu trước đây của Ch ...