Xem Pháp Giới: Khi không muốn người ta hiểu…

Đây là lần đầu tiên tôi đến với Studio 3 ở ½ ngõ 99 Đức Giang, Long Biên, Hà Nội, khá xa trung tâm lại khó tìm, cũng là lần đầu tiên đến .xem một triển lãm của Phạm Quang Hiếu. Theo lời một số người bạn thì Hiếu khá lặng lẽ, công việc chủ yếu là dạy học cho các em thiếu nhi. Studio 3 cũng là xưởng vẽ của anh. Hà Nội mấy hôm nay mưa suốt. Triển lãm ở xa vậy mà vẫn rất đông anh em nghệ sĩ đến ủng hộ. Vừa đến đã thấy các nghệ sĩ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xem Pháp Giới: Khi không muốn người ta hiểu… Xem Pháp Giới: Khi không muốn người ta hiểu… Đây là lần đầu tiên tôi đến với Studio 3 ở ½ ngõ 99 Đức Giang, Long Biên, Hà Nội, khá xa trung tâm lại khó tìm, cũng là lần đầu tiên đến xem một triển lãm của Phạm Quang Hiếu. Theo lời một số người bạn thì Hiếu khá lặng lẽ, công việc chủ yếu là dạy học cho các em thiếu nhi. Studio 3 cũng là xưởng vẽ của anh. Hà Nội mấy hôm nay mưa suốt. Triển lãm ở xa vậy mà vẫn rất đông anh em nghệ sĩ đến ủng hộ. Vừa đến đã thấy các nghệ sĩ ngồi ngoài cửa nhậu rượu với hoa quả rồi. Có khoảng hơn 50 người. Bước vào trong, toàn cảnh tác phẩm gồm 40 màn hình tivi một cây nến to, một cái máy quay. Máy quay đặt cố định, hướng trực tiếp vào cây nến đang cháy. Cây nến được đặt trước dãy các màn hình TV. Camera vừa bắt hình cây nến cùng khuôn hình trọn vẹn của bốn màn hình TV ngay trước cây nến. Hình ảnh mà camera ghi lại được nối với tất cả các màn hình. Cuối cùng bạn sẽ thấy trên mỗi màn hình là một cây nến to đang cháy đứng giữa bốn hình cây nến nhỏ i xì trong bốn màn hình nhỏ vây quanh. Đã có họa sĩ Lê Nguyên Mạnh lên đưa mặt mình ra trước ống kính máy quay. Ngay lập tức, trên màn hình xuất hiện hình khuôn mặt anh nhưng được nhân lên làm nhiều hình. Hình như cái đó được định nghĩa là “tương tác”. Một góc của studio có một màn hình tivi chiếu lại một hình ảnh ngọn nến đang cháy trước dãy màn hình TV. Nhưng máy quay cho màn hình này được di chuyển quanh cây nến nên tạo ra hiệu ứng chuyển động. Hôm nay toàn những anh em bạn bè của tác giả đến chung vui. Thế nên khai mạc cũng rất giản dị. Đầu tiên, Phạm Quang Hiếu cảm ơn anh em họa sĩ đã đến tham dự khai mạc, và mời mọi người cùng ăn hoa quả, nhắm rượu. Sau khai mạc, vài người lên chơi nhạc. Đây chắc là một phần của triển lãm. Các bạn dùng cây archet kéo violon để chơi guitar, xong qua bộ phơ guitar điện để tạo âm thanh noise. Họa sĩ Trần Đức Đủ lên “tương tác” với tác phẩm bằng cách đưa tay vào làm vài động tác trước máy quay. Sau đó Trần Đức Đủ mang đàn nguyệt ra đánh, một cách “tương tác” nữa. Nhưng kẹt nỗi, máy quay chỉ bắt được mỗi hình chỏm đầu của họa sỹ, nên trên màn hình lập tức xuất hiện hàng trăm cái cục đen xì lắc lư. Nhìn một lúc thì có cảm giác bị chóng mặt. Còn âm nhạc từ cây đàn nguyệt của họa sỹ Đủ thì quả là A Bờ Cờ. Nhưng điều đó hình như cũng không đáng kể so với những gì nghe được trước đó từ cây guitar điện. Trong studio, các họa sĩ, bạn bè ngồi bệt xuống đất và trò chuyện. Và thỉnh thoảng liếc nhìn lên màn hình. Cây nến to như vậy thì chắc sẽ cháy rất lâu. Sau một hồi, họa sỹ Trần Nhật Thăng cũng tìm được tờ lời giới thiệu và cố gắng đọc nó dưới ánh đèn đường. (Lời giới thiệu này đã được đăng tải trên Soi trong thông báo triển lãm). Bên ngoài, hàng xóm làng giềng quanh đây đến xem cũng khá đông. Mọi người khá tò mò về triển lãm nghệ thuật đương đại. Các bác cũng được phát cho tờ giới thiệu, đọc qua về tiêu đề “Pháp giới”, một số bác gật gù “À thì ra là về vấn đề tâm linh”… * Quả thật, đúng như tít mà Soi đã giật, dù đường xa, cơn mưa đang đến, thế nhưng vẫn đi: vì tò mò ghê gớm. Một vấn đề cực lớn mà cả nhân loại đang đau đầu cơ mà: PHÁP GIỚI, nhất là khi tác giả đã khẳng định một cách đơn giản đến không ngờ: “Trong đạo Phật, khái niệm Pháp giới có nhiều cách hiểu, nhưng căn bản thì có hai:…” Rồi ngay sau đó, tác giả trích lại đoạn Thiện Tài Đồng Tử được Bồ tát Di Lặc dùng thần lực (bạn nhớ kỹ từ này nhé) đưa vào một cảnh giới phi thường, có thể coi là một “giáo cụ trực quan” để Thiện Tài hiểu thế nào là Pháp giới… Và Thiện Tài thấy, tóm lại, toàn lầu các nguy nga, trong một cái lầu chứa trăm nghìn cái lầu, tất cả y như soi gương nhau, trong một cái thấy cả ngàn cái, bản thân Thiện Tài thấy trong lầu nào cũng có mình… Đó là minh họa cho Pháp giới - cho “bản thể của tất cả chúng sanh”. Mà “Hoa Nghiêm quan niệm rằng tất cả đều từ Một mà ra và mọi hiện tượng chẳng qua là dạng xuất hiện của cái Một đó. Đó là các hiện tượng của Pháp giới, chúng cùng xuất hiện đồng thời” (Wikipedia). Nhưng vì “pháp giới chỉ có thể chứng được bằng công năng tập định, chứ không phải do suy luận hay trí tưởng tượng bày vẽ, phải tu tập thế nào mới chiêm ngưỡng được đức Thế tôn và thấy hiểu được cảnh giới tráng lệ Hoa nghiêm” (lược theo Hồng Dương – Nhân duyên Pháp giới), nên Thiện Tài Đồng Tử mới phải “quá giang” Bồ tát Di Lặc để hiểu được bản chất Pháp giới là gì – là Một ở tất cả, và tất cả bao trùm Một. * Một kẻ ú ớ chỉ tra trên Wikipedia thôi cũng đã biết đại khái như thế, về quan niệm “nhất thể” của phái Hoa Nghiêm, nhưng Phạm Quang Hiếu, tự coi là người hiểu Phật giáo, vẫn đặt lại câu hỏi… thừa: “Bản chất thật của các sự vật, hiện tượng là gì?… Liệu đằng sau, hay ở bên trong những đám mây đa sắc của hiện tượng có tồn tại một sự thật chung nào không? Hay chẳng có sự thật nào cả?” Làm mất cả công kinh Hoa Nghiêm giảng giải! Rồi anh tuyên bố một cách hùng hồn, “tôi muốn đưa ra một hình tượng có thể ...