Xu hướng liên ngành trong nghiên cứu, phát triển khoa học và công nghệ hiện nay

Bài viết tập trung phân tích những nguyên nhân thúc đẩy sự phát triển của khoa học liên ngành (KHLN); các quan điểm và cách thức tiếp cận; những ưu thế của KHLN; thực tế hoạt động đào tạo và xu thế triển khai KHLN ở một số quốc gia trên thế giới và Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xu hướng liên ngành trong nghiên cứu, phát triển khoa học và công nghệ hiện nay VNU Journal of Science: Policy and Management Studies, Vol. 40, No. 1 (2024) 1-15 Review Article Interdisciplinary Trends in Current Research and Development of Science and Technology Nguyen Van Kim* VNU University of Social Sciences and Humanities, 336 Nguyen Trai, Thanh Xuan, Hanoi, Vietnam Received 29 February 2024 Revised 22 March 2024; Accepted 25 March 2024 Abstract: The 21st century has brought profound and extensive changes to the world and Asia. Following the developments of the 20th century, the landscape of global economy and society has witnessed numerous new trends. The context of globalization and the new industrial revolution have been driving interdisciplinary trends in research and development of science and technology. This is not only an inevitable trend but also a self-demand of scientific disciplines that have become overly specialized. Interdisciplinary trends are increasingly dominant in holistic understanding as well as addressing comprehensive and complex issues toward development goals. This article focuses on analyzing the drivers of interdisciplinary development; perspectives and approaches; advantages of interdisciplinary trends; the reality of training activities and the trend of implementing interdisciplinary trends in some countries worldwide and in Vietnam. Keywords: Specialized research, interdisciplinary research, methods, trends.  *________ Corresponding author. E-mail address: kimnguyenvanls@gmail.com https://doi.org/10.25073/2588-1116/vnupam.4461 12 N. V. Kim / VNU Journal of Science: Policy and Management Studies, Vol. 40, No. 1 (2024) 1-15 Xu hướng liên ngành trong nghiên cứu, phát triển khoa học và công nghệ hiện nay Nguyễn Văn Kim* Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, 336 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội, Việt Nam Nhận ngày 29 tháng 02 năm 2024 Chỉnh sửa ngày 22 tháng 3 năm 2024; Chấp nhận đăng ngày 25 tháng 3 năm 2024 Tóm tắt:Thế kỷ XXI đến với thế giới và châu Á với nhiều chuyển biến sâu sắc, rộng lớn. Sau những phát triển của thế kỷ XX, bức tranh kinh tế, xã hội nhân loại đã xuất hiện nhiều khuynh hướng mới. Bối cảnh hội nhập, toàn cầu hóa và cuộc cách mạng công nghiệp mới đã và đang thúc đẩy nghiên cứu liên ngành (NCLN) trong nghiên cứu, phát triển khoa học và công nghệ (KH&CN). Đây không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là nhu cầu tự thân của các ngành khoa học khi đã phân nhánh quá chuyên sâu. NCLN ngày càng chiếm ưu thế trong nhận thức tổng quan, giải quyết những vấn đề tổng thể, phức tạp hướng đến các mục tiêu phát triển. Bài viết tập trung phân tích những nguyên nhân thúc đẩy sự phát triển của khoa học liên ngành (KHLN); các quan điểm và cách thức tiếp cận; những ưu thế của KHLN; thực tế hoạt động đào tạo và xu thế triển khai KHLN ở một số quốc gia trên thế giới và Việt Nam. Từ khóa: Nghiên cứu chuyên ngành (NCCN), NCLN, phương pháp, xu thế.1. Bối cảnh và nhận thức 1* triển và nền an ninh của tất cả các quốc gia [1, tr. 80-303]. Rõ ràng là, một bài toán kinh tế thể Thế kỷ XXI đến với thế giới và châu Á với hiện tư duy lý tính không thể giải quyết được vấnnhiều chuyển biến sâu sắc, rộng lớn. Sau những đề đói nghèo và nhiều nan đề của xã hội. Để tìmphát triển của thế kỷ XX, bức tranh kinh tế, xã ra lời giải cho cuộc khủng hoảng tài chính - tiềnhội nhân loại đã xuất hiện nhiều khuynh hướng tệ hiện nay, các nhà lãnh đạo thế giới luôn phảimới. Trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa, tìm hiểu những nguyên nhân, bài học lịch sử củathế giới nói chung, Việt Nam nói riêng đã và cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933,đang đón nhận nhiều cơ hội phát triển nhưng hay những căn nguyên dẫn đến cú sốc dầu lửacũng đồng thời đứng trước những thách thức năm 1973 cùng những hệ quả trước mắt, lâu dàichưa từng có tiền lệ. Với sự bùng nổ của công của chúng. Đại dịch COVID-19 diễn ra trên thếnghệ thông tin, công nghệ số, hệ thống truyền giới vừa qua (2019-2023) cho thấy, giải quyếtthông đa phương tiện và sự phát triển mau chóng vấn đề mà “trận cuồng phong thế kỷ” gây racủa mạng lưới giao thông liên thế giới,... một không chỉ có sự tham gia và là trách nhiệm củacuộc khủng hoảng kinh tế, một cơn dịch bệnh hai ngành Y và Dược. Trên thực tế, hầu như tấthay một phát minh, sáng tạo khoa học, một hiện cả các ngành trong hệ thống chính trị và toàn xãtượng văn hóa mới,... đều có thể lan tỏa, tác động hội đã chung tay để ngăn chặn dịch bệnh và tiếpmau chóng đến đời sống xã hội, nhịp độ phát đó là chấn hưng đất nước.________* Tác giả liên hệ. Địa chỉ email: kimnguyenvanls@gmail.com https://doi.org/10.25073/2588-1116/vnupam.4461 N. V. Kim / VNU Journal of Science: Policy and Management Studies, Vol. 40, No. 1 (2024) 1-15 3 Để tìm ra các giải pháp phục hưng nề ...