Xu hướng nhiễm HIV và giang mai ở phụ nữ bán dâm tại Việt Nam qua giám sát trọng điểm lồng ghép hành vi, giai đoạn 2015-2020

Các nghiên cứu mô tả cắt ngang được thực hiện qua giám sát trọng điểm HIV lồng ghép hành vi nhằm xác định xu hướng nhiễm HIV, giang mai, các hành vi nguy cơ và tiếp cận dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS ở phụ nữ bán dâm (PNBD) giai đoạn 2015 - 2020.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xu hướng nhiễm HIV và giang mai ở phụ nữ bán dâm tại Việt Nam qua giám sát trọng điểm lồng ghép hành vi, giai đoạn 2015-2020DOI: https://doi.org/10.51403/0868-2836/2022/890XU HƯỚNG NHIỄM HIV VÀ GIANG MAI Ở PHỤ NỮ BÁN DÂMTẠI VIỆT NAM QUA GIÁM SÁT TRỌNG ĐIỂM LỒNG GHÉP HÀNH VI,GIAI ĐOẠN 2015 - 2020 Nguyễn Đình Lượng1*, Nguyễn Thành Đông1, Trương Gia Linh1, Nguyễn Hoàng Minh2, Lâm Chi Cường3, Đặng Thị Lơ4, Lê Văn Đài1, Hoàng Tiến Thanh1, Nguyễn Việt Nga4, Võ Hải Sơn4, Đỗ Thái Hùng1 1 Viện Pasteur Nha Trang, Khánh Hòa 2 Viện Đào tạo Y học dự phòng và Y tế công cộng, Trường Đại học Y Hà Nội 3 Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Khánh Hòa 4 Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Bộ Y tế, Hà NộiTÓM TẮT Các nghiên cứu mô tả cắt ngang được thực hiện qua giám sát trọng điểm HIV lồng ghép hành vi nhằm xác định xu hướng nhiễm HIV, giang mai, các hành vi nguy cơ và tiếp cận dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS ở phụ nữ bán dâm (PNBD) giai đoạn 2015 - 2020. Kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ nhiễm HIV ở PNBD tương đối thấp và dao động ổn định từ 2,6% - 2,7% - 3,3% - 3,6% - 3,1% lần lượt ở các năm 2015 - 2016 - 2017 - 2018 - 2020. Tương tự, tỷ lệ nhiễm giang mai cũng ở mức thấp, dao động từ 0,7% - 2,6% trong giai đoạn này. Các tỷ lệ sử dụng bao cao su (trong lần quan hệ tình dục gần nhất, với khách quen, với khách lạ), tiếp cận các dịch vụ giảm hại (nhận BCS miễn phí, tư vấn QHTD an toàn) có sự gia tăng qua các năm nhưng chưa cao. Tuy nhiên, tỷ lệ được làm xét nghiệm HIV trong vòng 12 tháng và khám các bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục trong vòng 3 tháng chưa cao, chỉ đạt lần lượt là 39,8% và 34,2% năm 2020. Vì vậy, các chương trình can thiệp cần xem xét mở rộng và đa dạng hóa mô hình xét nghiệm HIV tại cộng đồng, tăng cường độ bao phủ của chương trình giảm tác hại để giảm tỷ lệ nhiễm HIV ở PNBD và hướng tới kết thúc dịch HIV tại Việt Nam năm 2030. Từ khóa: HIV/AIDS; giang mai; phụ nữ bán dâm; bao cao suI. ĐẶT VẤN ĐỀ những nỗ lực chính sách kịp thời để kiểm soát dịch bệnh. Phụ nữ bán dâm (PNBD) là nhóm Theo đánh giá của UNAIDS năm 2021, số đối tượng có nguy cơ lây nhiễm HIV cao, làngười nhiễm HIV trên thế giới hiện nay vẫn đối tượng có hành vi tình dục không an toànđang là gánh nặng của thế giới với khoảng 1,5 với những bạn tình khác nhau đã dẫn đến sựtriệu người nhiễm mới HIV vàkhoảng 680.000 lây truyền HIV “bắc cầu” trong xã hội. Tại Việtngười nhiễm HIV đã tử vong tử vong [1]. Tại Nam chương trình giám sát trọng điểm (HSS)Việt Nam, ước tính năm 2020 phát hiện mới được sớm thiết lập năm 1994 và cho đến nay đãkhoảng 13.000 người nhiễm HIV. Đường lây triển khai tại 40 tỉnh/thành. Theo báo cáo củachủ yếu là qua quan hệ tình dục (QHTD) không hệ thống giám sát trọng điểm, tỷ lệ hiện nhiễman toàn 75,8%, và qua đường máu 12,1%, mẹ HIV trong nhóm PNBD trong giám sát trọngsang con 1,2% [2]. HIV/AIDS đã tác động đến điểm của 20 tỉnh/thành phố dao động từ 3,1% -nhiều lĩnh vực trong đời sống xã hội ở nhiều 3,6% và có xu hướng tăng nhẹ trong giai đoạnquốc gia, trong đó Việt Nam cũng chịu nhiều 2016 - 2018 [3]. Để có cái nhìn tổng thể, đầyảnh hưởng và điều này đòi hỏi Quốc gia cần có đủ về tỷ lệ mắc HIV và các hành vi nguy cơ,*Tác giả: Nguyễn Đình Lượng Ngày nhận bài: 28/10/2022Địa chỉ: Viện Pasteur Nha Trang Ngày phản biện: 16/11/2022Điện thoại: 0905 503 940 Ngày đăng bài: 08/12/2022Email: dr.dinhluong86@gmail.com Tạp chí Y học dự phòng, Tập 32, số 8 Phụ bản - 2022 87cũng như khả năng tiếp cận các chương trình lượng PNBD tại mỗi huyện. Lập danh sách cácdự phòng, can thiệp của nhóm PNBD qua giám tụ điểm tại các huyện đã được lựa chọn. Nếusát trọng điểm, giám sát trọng điểm HIV lồng số lượng PNBD ≥ 30 người/tụ điểm, chia tụghép hành vi chúng tôi tiên hành nghiên cứu điểm đó thành các đơn vị chọn mẫu nhỏ hơn,nhằm xác định xu hướng nhiễm HIV, giang đảm bảo tại mỗi đơn vị chọn mẫu không quá 15mai, các hành vi nguy cơ và tiếp cận dịch vụ người. Chọn tụ điểm thực hiện chọn mẫu bằngphòng, chống HIV/AIDS ở phụ nữ bán dâm cách bốc thăm ngẫu nhiên số tụ điểm cho đến(PNBD) giai đoạn 2015 – 2020. Qua đó, thông khi đủ số tụ điểm cần GSTĐ.tin thu thập được là cơ sở khoa học giúp địnhhướng xây dựng kế hoạch can thiệp dự phòng Giai đoạn 2: Tại các cụm được lựa chọn,góp phần giảm thiểu tỷ lệ lây nhiễm trong nhóm mời tất cả những người đủ tiêu chuẩn tham giaPNBD để hướng tới mục tiêu chấm dứt đại dịch vào GSTĐ. Áp dụng “Quy trình chuẩn triểnHIV/AIDS tại Việt Nam. khai GSTĐ, GSTĐ HIV lồng ghép hành vi” do Cục Phòng, chống HIV/AIDS ban hành [4, 5]. Đồng đẳng viên tiếp cận các tụ điểm được chọnII. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ngẫu nhiên để mời toàn bộ PNBD đủ tiêu chuẩn đến tham gia phỏng vấn trực tiếp bằng bộ câu2.1 Đối tượng nghiên cứu hỏi thiết kế sẵn. Nữ giới từ 16 tuổi trở lên đã từng bán dâmqua quan hệ tình dục bằng đường âm đạo hoặc 2.6 Biến số nghiên cứuhậu môn ít nhất một lần trong 1 tháng trước Bao gồm các biến số về đặc điểm nhân khẩuthời điểm thu thập mẫu và chưa từng tham gia học (tuổi, tình trạng hôn nhân, trình độ họcvào các điều tra GSTĐ giữa các ...