Xử lý với thai quá ngày

Xử lý với thai quá ngàyNhững năm gần đây, các bệnh viện phụ sản thường gặp nhiều trường hợp thai quá dự kiến sinh. Trước đây, vấn đề này ít và dễ bị bỏ qua. Nhưng nay, khi mặt bằng y tế cải thiện, dân trí nâng cao, các thai phụ đi khám thuận tiện và thường xuyên hơn. Các thầy thuốc sản khoa có cơ hội phát hiện sớm nhiều trường hợp nghi ngờ thai quá ngày sinh. Việc phát hiện và điều trị sớm đã làm giảm đáng kể chết thai cũng như sơ sinh. Nhưng do hiểu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xử lý với thai quá ngày Xử lý với thai quá ngàyNhững năm gần đây, các bệnh viện phụ sản thường gặp nhiều trường hợp thai quá dựkiến sinh. Trước đây, vấn đề này ít và dễ bị bỏ qua. Nhưng nay, khi mặt bằng y tế cảithiện, dân trí nâng cao, các thai phụ đi khám thuận tiện và thường xuyên hơn. Các thầythuốc sản khoa có cơ hội phát hiện sớm nhiều trường hợp nghi ngờ thai quá ngày sinh.Việc phát hiện và điều trị sớm đã làm giảm đáng kể chết thai cũng như sơ sinh. Nhưng dohiểu biết về thai quá ngày sinh còn hạn chế, nhiều thai phụ và gia đình vì quá lo lắng đãphải mang vết mổ không đáng có.Cách tính tuổi thaiCó một vài từ mô tả hiện tượng này, ví như: thai già tháng, thai quá ngày sinh, thai quádự kiến sinh… Các từ đều mô tả một hiện tượng, đó là thai nhi đã đến ngày sinh nhưngchưa chào đời. Tuy nhiên, giữa các từ này có sự khác biệt. Có thể hiểu như sau: thai giàtháng là những thai quá dự kiến sinh. Sức sống của thai nhi trong bụng mẹ suy giảm, nênlấy thai ra bằng phẫu thuật. Thai quá dự kiến sinh và thai quá ngày sinh hiểu như nhau, lànhững thai quá chín tháng mười ngày như dân gian thường gọi, hay quá 41 tuần hoặc 280ngày theo cách tính của y học.Những ngày thấy kinh lần cuối hay kỳ kinh cuối cùng là một câu hỏi luôn được đặt ra khikhám thai. Căn cứ vào ngày đầu tiên của kỳ kinh này, thầy thuốc sẽ tính được tuổi thai.Cách tính tuổi thai dựa vào số tuần không có kinh của thai phụ. Ví dụ: nếu một phụ nữ cóchu kỳ kinh nguyệt đều 28 ngày, kinh lần cuối thấy từ ngày 1 - 5 tháng 1 năm 2003.Người phụ nữ này đi khám sau khi chậm kinh 2 tuần. Tuổi thai sẽ được tính là: 4+2 = 6tuần.Cách tính này nhiều người không đồng tình vì cho rằng đây không phải tuổi thai thật.Đúng như vậy, ngày thụ thai thật không phải là ngày có kinh đầu tiên mà là những ngàygiữa của chu kỳ kinh. Tuy nhiên, cách tính này được chấp nhận vì không mấy ai biết chắcngày mình có thai. Cách tính này khá thuận lợi khi thai phụ có chu kỳ kinh nguyệt đều.Cũng căn cứ vào ngày đầu kỳ kinh cuối cùng mà thầy thuốc có thể đưa ra dự kiến ngàysinh. Cách tính như sau: tháng cộng thêm 9, ngày cộng thêm 7 (không phải 10, do cónhững tháng 31 ngày). Với cách tính này thì dự kiến sinh của thai phụ trên là: tháng 1 = 1+ 9 = 10, ngày 1 + 7 = 8. Ngày dự kiến sinh là 8 tháng 10 năm 2003. Đây không phải làngày sinh thật mà chỉ là ngày dự kiến sinh.Với giới hạn này, nếu sau ngày dự kiến sinh chưa thấy chuyển dạ được gọi là thai quángày sinh hay đầy đủ gọi là thai quá dự kiến sinh. Những thai này sẽ được theo dõi vớimột chế độ khác và thời gian hẹn tái khám cũng sẽ gần hơn.Dự kiến sinh được tính theo ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng. Đến ngày dự kiến sinh,người phụ nữ không có kinh khoảng 40-41 tuần. Như vậy tuổi thai là 40-41 tuần. Trênthực tế không phải thai phụ nào cũng chuyển dạ đúng vào ngày dự kiến sinh. Nếu cuộcchuyển dạ xảy ra ở tuổi thai 38- 42 tuần được coi là thai đủ tháng. Thai nhi dưới 38 tuầnđược coi là non tháng. Thai nhi trên 42 tuần sẽ được tính là thai già tháng.Các trường hợp không nhớ ngày kinh sẽ căn cứ vào siêu âm 3 tháng cuối để xác định tuổithai và dự đoán ngày sinh. Chú ý một điều rằng, siêu âm 3 tháng cuối cho phép sai số 3tuần. Như vậy, không nên lấy siêu âm 3 tháng cuối để dự kiến ngày sinh. Siêu âm, căn cứvào các phép đo chiều dài xương để đánh giá tuổi thai, thông thường là đường kính lưỡngđỉnh (2 xương đỉnh), chiều dài xương đùi… Hai thai phụ sinh con đủ tháng, nhưng mộtngười sinh 2.500g, một người sinh 4.000g, không thể nói tuổi thai 2.500g nhỏ hơn thai4.000g.Xử trí thai quá ngàyThai già tháng sinh ra sẽ gặp nhiều rủi ro hơn thai đủ tháng. Sẽ không thể nói những thainày cứng cáp hơn được. Ta hình dung các thai này giống như người già yếu, không khỏenhư những người trưởng thành. Trao đổi chất giữa mẹ và thai nhi ở những thai già thángkém đi, cung cấp dinh dưỡng và oxy thiếu. Rất hay gặp hiện tượng chết thai trong tửcung.Khi ra đời, các thai già tháng hay gặp các bệnh về đường hô hấp, điều nhiệt… nguy cơ tửvong cũng cao. Nhưng không phải thai quá ngày sinh nào cũng sẽ là thai già tháng, sẽyếu. Chúng ta có thể hiểu như không phải người cao tuổi nào cũng yếu. Siêu âm là mộtphương pháp để theo dõi thai quá dự kiến sinh. Lượng nước ối là căn cứ chính để theodõi.Nếu kết quả siêu âm trả lời lượng nước ối trung bình hay bình thường, các thai phụ sẽđược hẹn tái khám sau 24-48 giờ. Nếu lượng nước ối thấp, thai phụ nên vào bệnh việntheo dõi. Một vài trường hợp lượng nước ối quá ít, phải mổ lấy thai ngay, còn lại đa số sẽđược thực hiện một thử nghiệm (test). Cách thử như sau: thai phụ sẽ được kích thích tạocơn co tử cung giống như chuyển dạ. Nếu thai nhi chịu đựng được, coi như thử nghiệmâm tính, thai phụ tiếp tục theo dõi chờ chuyển dạ và làm thử nghiệm này sau 24-48 giờ.Các thai phụ này vẫn có thể sinh theo đường tự nhiên. Nếu thai nhi không chịu đựngđược, biểu hiện bằng những thay đổi bất thường của nhịp tim thai, thử n ...