Xử trí đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính: Kháng sinh hay kháng viêm

COPD là một bệnh không đồng nhất. Tính không đồng nhất thể hiện không chỉ ở diễn biến bệnh mà còn ở các đợt cấp. Các dữ liệu nghiên cứu đã chứng minh được các dạng kiểu hình đợt cấp có tiên lượng và đáp ứng điều trị khác nhau.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xử trí đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính: Kháng sinh hay kháng viêmTổng quanXỬ TRÍ ĐỢT CẤP BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNH:KHÁNG SINH HAY KHÁNG VIÊM TS.BS Nguyễn Văn Thành PCT Hội Lao và Bệnh phổi Việt Nam E-mail: thanhbk@hcm.vnn.vn Tóm tắt: COPD là một bệnh không đồng nhất. Tính không đồng nhất thể hiện không chỉ ở diễn biến bệnh mà còn ở các đợt cấp. Các dữ liệu nghiên cứu đã chứng minh được các dạng kiểu hình đợt cấp có tiên lượng và đáp ứng điều trị khác nhau. Các tài liệu hướng dẫn xử trí đợt cấp hiện nay còn chưa có các khuyến cáo rõ ràng trong việc xác định và chỉ định kháng sinh, CRS hay cả hai mặc dù biết rằng việc chỉ định không hợp lý luôn kèm theo những tác dụng không mong muốn. Trong khi chờ kết quả những nghiên cứu có thiết kế tốt hơn để kết luận, việc nhận dạng kiểu hình trên nhóm bệnh nhân nhẹ, trung bình điều trị ngoại trú, là nhóm chiếm đa số và tiếp cận điều trị thuốc phù hợp là rất cần thiết. Từ khóa: Đợt cấp COPD, thuốc kháng sinh, thuốc kháng viêm steroid, phenotype COPD. Summary: TREATMENT FOR ACUTE EXACERBATION OF COPD: ANTIBIOTIC OR CORTICOSTEROID COPD is a heterogeneous disease. Heterogeneity manifests itself not only in the course of disease but also in the acute stages. Research data have demonstrated that the various phenotypes have different prognostic and therapeutic responses. There are no clear recommendations in the guidelines for the definitive treatment of antibiotic, CRS, or both, despite the knowledge that unreasonable indications are always accompanied by undesirable effects. While waiting for the results of better designed studies to conclude, the phenotypic identification in the mild, moderate of acute exacerbation on outpatient that are majority and indication of appropriate drug treatment are very necessary. Key words: acute exacerbation of COPD, antibiotics, steroids, COPD phenotype.ĐẶT VẤN ĐỀ tới diễn biến bệnh mà còn là gánh nặng lớnĐợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) cho y tế và xã hội (1,2). Hiện nay, với nhữnglà sự cố (event) thường xảy ra trong tiến trình hiểu biết mới về bệnh học COPD, đợt cấpbệnh. Đợt cấp không chỉ có tác động rất xấu đang được chú ý nhiều như là một marker 16 Hô hấp số 13/2017 Tổng quanlâm sàng quan trọng trong việc xác định kiểu tiếp nhìn thấy đàm của người bệnh là nhữnghình bệnh, định hướng và đánh giá mức độ thực tế làm cho các tiêu chuẩn của Anthonisenhiệu quả điều trị (3). trở nên thiếu tính khách quan (8). Điều trị đợt Định nghĩa đợt cấp mà chúng ta đã quen cấp không chỉ hướng tới xử trí làm hết triệuvà thường sử dụng là sự xấu đi cấp tính của chứng đợt cấp mà còn cần phòng được khảtriệu chứng hô hấp cần phải có điều trị bổ sung năng xuất hiện đợt cấp mới. Hiểu biết về bệnh(4) không nói lên được cụ thể bản chất sinh học COPD hiện nay đi theo hướng phân tíchbệnh học vốn rất đa dạng (heterogeneous) (3) bản chất nền tảng viêm trong đợt cấp và mốitrong đợt cấp nên các hướng dẫn về sử dụng liên quan với nền tảng viêm ở giai đoạn ổnthuốc điều trị trong bệnh cảnh này thường định. Mối liên quan ấy đặt trong sự tác độngkhông cụ thể và thiếu tính khách quan (5). của yếu tố bên ngoài làm cho đợt cấp trở nênHai thuốc quan trọng được chỉ định trong đa dạng, nhiều kiểu hình (phenotpye).đợt cấp COPD là kháng sinh và kháng viêmsteroid và cũng là hai định hướng (target)điều trị quan trọng vào bản chất bệnh họcđợt cấp (6). Tuy nhiên khi nào thì chỉ định hainhóm thuốc này và chỉ định như thế nào cònlà những vấn đề cho đến nay chưa có câu trảlời rõ ràng và chắc chắn. Bài viết này nhằmtổng quan các y văn cập nhật và cố gắng đưara những quan điểm sử dụng thuốc hợp lýtrong bệnh cảnh này.KIỂU HÌNH ĐỢT CẤP VÀ VAI TRÒKHÁNG SINH, CORTICOSTEROIDDiễn biến tự nhiên COPD bị xấu đi bằng Hình 1. Thể hiện tỷ lệ theo tổ hợp sinh học COPD dạng e-lip trên không gian 3 chiều với Th1, Th2,những giai đoạn gọi là đợt cấp. Từ nhiều năm protein tiền viêm và nghèo tế bào (10).nay các tài liệu hướng dẫn (guideline) đềukhuyến cáo sử dụng các triệu chứng chính Nguyên nhân nhiễm khuẩn (vi khuẩn,của Anthonisen và cs là tăng khó thở, tăng ...