Ý nghĩa nhân đạo trong Chiếc thuyền ngoài xa

Nguyễn Minh Châu được sinh ra ở mảnh đất Nghệ An đầy nắng gió. Ông đã từng là sĩ quan quân đội, tham gia công tác, chiến đấu trong kháng chiến.Người con trai xứ Nghệ này còn là một nhà văn, một cây bút tiên phong của văn học Việt Nam thời kì đổi mới với quan điểm sáng tác rất hay:"Văn học và đời sống là những vòng tròn đồng tâm mà tâm điểm là con người". Mời các bạn cùng tham khảo nội dung tài liệu để nắm vững hơn Ý nghĩa nhân đạo trong Chiếc thuyền ngoài xa cũng như tấm lòng nhân đạo sâu sắc của tác giả.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ý nghĩa nhân đạo trong Chiếc thuyền ngoài xaÝ nghĩa nhân đạo trong chiếc thuyền ngoài xaNguyễn Minh Châu được sinh ra ở mảnh đất Nghệ An đầy nắng gió. Ông đã từng là sĩquan quân đội, tham gia công tác, chiến đấu trong kháng chiến. Người con trai xứ Nghệnày còn là một nhà văn, một cây bút tiên phong của văn học Việt Nam thời kì đổi mới vớiquan điểm sáng tác rất hay:Văn học và đời sống là những vòng tròn đồng tâm mà tâmđiểm là con người.Vâng! Con người trong cuộc sống là tiêu điểm mà Nguyễn Minh Châu rất quan tâm, tìmtòi, khám phá những điều thú vị, mới mẻ. Và nói về con người thì toàn bộ sự nghiệp vănhọc của Nguyễn Minh Châu là một bài ca tràn đầy cảm hứng nhân đạo nồng nhiệt. Vớitruyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa(1983)- một trong những tác phẩm xuất sắc thuộcgiai đoạn đổi mới- Nguyễn Minh Châu càng bộc lộ rõ nét, sâu sắc cảm hứng nhân đạocủa mình. Qua những trang viết, nhà văn gửi lại cuộc đời tấm lòng ưu ái đối với nhữngngười phụ nữ làng chài lam lũ, chịu nhiều nỗi đau đớn, thiệt thòi và những đứa trẻ củakiếp vạn đò rày đây mai đó trên sông trên biển; nhà văn gửi lại những hiểu biết, khámphá sâu sắc của mình về số phận, về những cuộc đời buồn vui, dang dở.Truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa lấy bối cảnh là một vùng biển từng là chiến trườngcũ của thời chống Mĩ. Mạch chính của truyện là những lời kể, những suy tư của nhân vậtPhùng- một nghệ sĩ nhiếp ảnh, cũng từng là một người lính trực tiếp tham gia chiến đấu ởvùng biển này; nay về lại chiến trường cũ để chụp bổ sung một bức ảnh với cảnh biểnbuổi sáng có sương mù.Trong chuyến đi thực tế ấy, Phùng đã phát hiện ra cái mâu thuẫn éo le trong nghề nghiệpcủa mình: đằng sau bức tranh con thuyền mờ sương rất đẹp như một bức tranh mực tàucủa một danh hoạ thời cổ mà anh đã tình cờ chụp được là số phận đớn đau của mộtngười phụ nữ, là sự nheo nhóc chẳng đẹp đẽ gì trong một gia đình lao động làm nghề chàilưới.Với cuộc sống nghèo khổ, cảnh vật vắng lặng, chỉ vài bóng người lớn lẫn trẻ con ngồiim phăng phắc như tượng trên chiếc mui khum khum, đang hướng mặt vào bờ. Hình ảnhngười đàn bà xấu xí trạc ngoài bốn mươi tuổi dần hiện ra với một thân hình quen thuộccủa đàn bà vùng biển, cao lớn với những đường nét thô kệch, rỗ mặt, mệt mỏi sau mộtđêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt và dường như đang buồn ngủ. Song song hình ảnhngười đàn bà lag hình ảnh người đàn ông xuất hiện cùng tấm lưng rộng và cong nhưlưng một chiếc thuyền, mái tóc tổ quạ, đi chân chữ bát, bước từng bước chắc chắn,hàng lông mày cháy nắng rũ xuống hai con mắt đầy vẻ độc dữ. Hình ảnh đã khắc hoạphần nào cuộc sống khổ cực của họ. Chính từ cuộc sống này đã nảy sinh ra một cảnhtượng: cảnh chồng đánh vợ,ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng. Tuy đãđược sáng tác cách đây một phần tư thế kỉ, nhưng đề tài của tác phẩm vẫn còn rất nóng,dai dẳng đến ngày hôm nay, đó là : bạo lực gia đình. Bạo lực gia đình, trong mỗi chúng takhông ai không biết nhưng qua ngòi bút của Nguyễn Minh Châu thì đề tài này được thểhiện một cách sinh động. Chúng ta sẽ không xa lạ với hình ảnh người chồng mặt đỏ gay,hùng hổ, rút trong người chiếc thắt lưng của lính nguỵ ngày xưa, chẳng nói chẳng rằngquật tới tấp vào lưng người vợ, vừa đánh vừa thở hồng hộc, hai hàm răng nghiến kenkét, cứ mỗi nhát quất xuống, lão lại nguyền rủa bằng cái giọng rên rỉ đau đớn:Mày chết đi cho ông nhờ, chúng mày chết đi cho ông nhờ.Đánh vợ chưa làm hắn nguôi cơn giận, lão đàn ông quay sang đánh con- thằng Phác. Lãoliền dang thẳng cánh cho thằng bé hai cái tát khiến thằng nhỏ lảo đảo ngã dúi xuốngcát.Giống như một cuốn phim quay nhanh với những cảnh chọn lọc, tiêu biểu, Nguyễn MinhChâu đã dựng trước mắt chúng ta sự tàn bạo ghê gớm của bạo lực gia đình: gia đìnhkhông êm ấm, con người bị thương tích, đau khổ. Ông đã dấy lên trong lòng người đọcnỗi xót thương pha lẫn nỗi lo âu về tình trạng phụ nữ và trẻ em bị ngược đãi, về nguy cơtrẻ em sớm nhiễm thói vũ phu, thô bạo do bị tổn thương tâm hồn, đánh mất niềm tin vàocuộc sống.Điều mọi người lo lắng và không bao giờ dư, nó đã xảy ra với Phác- một thằng bé từtính khí đến mặt mũi giống như lột ra từ cha nó. Sống và chứng kiến cảnh cha mẹ đánhnhau, làm cho tâm hồn Phác chất chứa những nỗi đau âm ỉ như những đợt sóng biển phủvào đất liền đã rút nhưng vẫn để lại cái chất mặn làm xót cây khoai, cây lúa; tâm hồn embị tổn thương. Phác thương mẹ, hận cha; tính cách em trở nên cộc cằn, thô bạo, khônghồn nhiên như những đứa bạn cùng trang lứa.Mỗi khi mẹ bị cha đánh, thằng Phác giận dữ căng thẳng, nó như một viên đạn trênđường lao tới đích đã nhắm nhảy xổ vào cha nó,giàng lấy chiếc thắt lưng, dướngthẳng người vung chiếc khoá sắt quật vào giữa khuôn ngực trần vạm vỡ cháy nắng củalão đàn ông. Hay có lúc Phác dùng con dao găm làm vũ khí để bảo vệ người mẹ đángthương của nó, nhưng đã bị người chị gái giật lại. Rồi nó tuyên bố với mọi người rằngnó còn có mặt ở dưới biển này thì mẹ nó không bị đánh. Tất cả làm cho tâm hồn Phácbị vẩn đục.Nguyễn Minh Châu như muốn nhắn nhủ mọi người hãy bảo vệ trẻ em, hãy để chúng lớnlên trong tình yêu thương của cha mẹ, sống trong gia đình hạnh phúc, phát triển toàndiện. Đồng thời mọi người hãy tạo ra môi trường tốt đẹp cho trẻ em; cũng chính vì lẽ đómà ở cuối truyện Nguyễn Minh Châu đã viết sợ thằng bé có thể làm điều gì dại dột đốivới bố nó, mụ đã phải gửi nó lên rừng nhờ bố mình nuôi đã nửa năm nay, như một lờithông điệp khuyên mọi người nên thay đổi môi trường sống sao cho phù hợp, tốt đẹp vớitrẻ em.Bên cạnh đó, Nguyễn Minh Châu chỉ ra việc dân trí thấp, đông con và nghèo khổ là nguycơ đáng sợ để hình thành bạo lực gia đình. Đúng vậy! Trong một lần tâm sự với nhà vănLê Lựu, ông kể:Quê tôi là Quỳnh Hait, thôn Kẻ Thơi, vùng Lạch Thơi, Lạch Quèn. Dữdội lắm! Dân Lạch Thơi nhiều nơi sợ vì chỉ có uống rượu và đánh nhau. Rượu say, ngủluôn ở bãi biển. Mỗi đêm, những người đàn bà ph ...