红 trong tiếng Hán và đỏ, hồng trong tiếng Việt

Từ chỉ màu đỏ 红 trong tiếng Hán và "đỏ", "hồng " trong tiếng Việt đều mang hàm nghĩa văn hóa phong phú. Ngoài các từ tương đương nhau về mặt chữ cũng như tương đương nhau về nghĩa biểu trưng thì cũng có rất nhiều từ ngữ tương đương về mặt chữ nhưng không tương đương về nghĩa biểu trưng hoặc nghĩa mặt chữ và nghĩa biểu trưng đều không tương đương. Lý do là vì, chúng chịu tác động của hàng loạt các nhân tố xã hội-ngôn ngữ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
"红" trong tiếng Hán và "đỏ", "hồng " trong tiếng ViệtNGONNGtr&Bdl S 6 N GS6 10 (240)-2015a TRONG TEENG HANVA D 6 % HONG TRONG TEENG VIETSl IN CHINESE AND DO, H 6 N G IN VIETNAMESEHOANG THJ BANG TAM(TS; D^i hpc Ngo^i ngfr, DHQG Hd Npi)Abstract: Ck)Ior is a remarlcable part in the culture of each coimtry, the difference in colorin each language is certainly related to each nations culture. In Vietnamese and Ctiinese,red is one of the basic colors. Red is not only used for describing but also carries richcultural connotations and reflects the cultural features of the nation. There are many wordswliich mean red in Vietnamese and Chinese, however, the words used the most is SE inChinese and dd and hing in Vietnamese.Key words: red; cultural connotation; Chinese cititure; Vietnamese culture.1. Ddt van deLL Mdu sdc dupc coi Id bilu tupng vdnhda dau tien cfla nhdn logi. Sy hlnh thanh h$thong tfl chi mau sdc gdn lien vdi ljch sfl hlnhthdnh, vdn hda truyen thing dfin t$e. M3i ddntpc diu cd m^t h^ thing tft chi mdu sdc trongkho tfl vyng. Mdu sdc khdng chl cd tdc dyngmifiu td sy vgt tupn tupng trong ty nhien, mdcdn the hipn phuang thuc tu duy, quan dilmtham my, xu hudng tfim tf vd phong tyc tgpquan cua dan tpc. Trong hp thong tfl chl mausdc, mau dd td mpt trong nhthig mdu ca bdn.L2. Tilng Hdn sft dyng cac tfl nhu#(xich), 5fc (chu), a (hing) de chi mau dd.Trong cac tu tren, chfl ^ (xfch) xudt lufn ddlau trong vdn ty gidp cot, cflng Id mpt trongnhihig chft chi mau sdc xuat hifn sdm nhdt,cdn chft & (hong) xudt hipn sau. Tft dien Tunguyfin djnh nghia Hong, thdi cl dl chi mdudd nhgf ( Q l ^ . - ^ J g ^ a ^ ) . Trong tilngVift cdc tft chi mau dd cd do, diiu,hong, son, xich. Til hdng ngodi chimflc d$ cfla mdu dd, cdn dflng de chi mduhing. Tft diln tieng Vipf (Nguyen Ldn chflbien,1977) djnh nghTa vl tft hing: I. D6:cd hing. 2. Dd nhgt md tuoi: md hong.Cd till thdy tieng Hdn vd tilng Vift siidyng khdng chl m$t tfl dl chi mdu dd. Nhungngdy nay tft chi mdu dd dupc sft dyng rpng rSinhat, pho bien nhdt trong tilng Hdn td KL,trongtiengVift Id (?d , hong. Hdm ngluavdn hda trong cdc tft ndy cflng da dgng vd phiictgp nhdt2. Khdo sdt cv the2.L £L trong tiing HdnLd mft trong nhihig tft chi mdu co bdn, fSLcd the Icet hpp vdi cdc dan vj khdc de tgothdnh cdc tft vd cym tfl co djnh theo md hlnh:SE X vd ,X fSL. Tft gde df ngft nghTa, chflngtdi phan chia SC X - X SEflidnhhai logisau:Thit nhit, khd ndng kit hpp cfla SE de tgocdc tft, cym tft chi mdu sdc; Cdn cfl vdo s^mieu td mdu sdc, phan bift mdu sdc, cd ihkchia nhdm tft ndy thdnh hai togi:a) Tryc tilp gpi ten mau sdc. Vf dy: SEfe,#SE.S6lO(240)-201SN G 6 N N G f & Bfa S 6 N G67b) Mieu td mau dd: a. ket h(?p vdi dem vjKhi bdn ve mdu dd vd vdn hda dto tpc Hdn,chi miu sic ldi4c, vf dy: iSSe, 3 a;b. Itet liflp Tfr Trilu Hoa cho rdng, tfr cA chi kim, dto tpcHdn iudn thfch mdu do tueri, djc dilm tdm 1!vdi dem vj chi sv vjt, vf du: ^SL, ^S.,:)iS.,dto tpc ndy dS dupc phto dnh trong vi$c sila:i«si6,9:«6,«Hfe,«fl:,iiiiH:,fl:i^»; dyng t(r chi mdu sdc trong tieng Hto co. Tdcd) Ket h()p m0t don vi ldi4c, vi dv: XSL. 3K gid cdn chi rd, thdi thupng co, ngudi ta diing^ (xfch) de chi mdu dd. Ngudi nguydn thilydOng b$t sdt, mdu dd cua bdt sa thgch, vd sd7Ali Aaj, Idii n9ng Icet h(;)p cAa S.ih^a dl ldm d?p. Thdi nhd Chu, dd Id mdu dupcngudi ta ua dfmg, Le kf cd viet Ngudi nhdcdc ti>, cym tif chi mdu sdc chi ngu6i ho$c s Thuemg thich mdu dd (Thuong nhto thupngv?t. Vi dy: ttjfi, S A , a < t , ffft, HS, S. xfch). Tir thdi Tam Qu6c din thdi T k Hto,^ , v.v. NghTa bi^u trung, hdm nghta vdn h6a ngii sdc dupc coi Id mdu chinh thing, trongcua tfr ^ vd tur ngf}, cym tfr c6 ^ chili y^u dd mdu dd dupc coi Id mdu ciia sy cao quy.Thdi nhd Budng # (xfch) vd tt (hong) cdthuOc lo^i ndy.nghta nhu nhau. Thdi ki d^u nhd Tong, ttZZ Bd, hing trong liing ViitTrong ti^ng Vi$t, dd, hing kk htfp (hing) bdt dau dupc sir dyng trong dto gian.vin cdc dem vj khdc tgo thdnh cAu true d6 X, Thdi nhd Minh, mdu dd bdt dau dupc dto gianh4ng X, hojc X dd, X hSng. Cdn cir vdo dupc gdn th€m nghta vdn hda. Cd thl thiymdu dd cd nguin goc vto hda rdt sdu xa. Trdingfl nghta, chfing tdi chia thdnh hai iogi sau:M^t Id, miiu Id mdu sdc: dd , hing quaket vdi ngto ndm phdt triln, mdu dd dd hlnhhqfp vdi dem vj chi mdu sdc khdc ho$c cd thS thdnh nto nhihig ylu tl vto hda ddc ddo.khdng chl mdu sdc dl tgo thdnh tiT chf mduD I tim hilu sdu hon vl nghta bilu trungsdc. Vf dy: dd ndu, dd tia, do cam. Cd ihk chfaciia mdu dd trong vto hda Hto, chiing tdi tilnnhdm tiT ndy thdnh b6n iogi gdm: a) Gpi t€n hdnh khdo sdt cdc tir ngfj cd chura tt trongmdu sdc, vf dy: mdu dd, hing mdu hing, b) Tir diln Hto ngfl- hi$n dgi, Tii diln thdnhMigu td mdu dd, vi dy: dd cam, dd Idm, dd tia;ngfl- tilng Hto. Ket qud cho thiy, cd 123 tirc) Ket hpp vdi tSn gpi m^t sy v$t de mieu td ngii cd ylu tl S. (hing). Trong dd, cd ...