Allopurinol và febuxostat trong điều trị gút! (kỳ 1)

1. Tổng Quan: Bệnh gút là bệnh viêm khớp phổ biến nhất ở người cao tuổi. Chuẩn đoán bệnh gút nhờ phát hiện hạt tinh thể monosodium urat trong các dịch khớp (sử dụng thiết bị kính hiển vi).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Allopurinol và febuxostat trong điều trị gút! (kỳ 1) Allopurinol vàfebuxostat trong điều trị gút! (kỳ 1) 1. Tổng Quan: Bệnh gút là bệnh viêm khớp phổ biến nhất ở người cao tuổi. Chuẩn đoán bệnh gút nhờ phát hiện hạt tinh thể monosodium urat trong các dịch khớp (sử dụng thiết bị kính hiển vi). Tuy nhiên, đối với người cao tuổi triệu chứng thường không điển hình, do đó việc chuẩn đoán có thể gặp nhiều khó khăn. Điều trị giảm acid uric trong máu, bác sỹkhi kê đơn cần chú ý về tác dụng hiệp đồng, chống chỉ định và tác dụngkhông mong muốn của thuốc đặc biệt là đối với bệnh nhân có dấu hiệu suygiảm chức năng thận. Nên điều trị duy trì với liều dùng thấp nhất để duy trìurat huyết < 5- 6 mg/dl (0,30-0,36 mmol/l), thì urat huyết vẫn tiếp tục giảm,không xuất hiện cơn gút cấp và hạt tophi hòa tan dần.Febuxostat là chất ức chế xanthine oxidase, được dùng thay thế allopurinoltrong một số trường hợp. Dược động học và dược lực học của febuxostatthay đổi không đáng kể đối với bệnh nhân suy giảm chức năng gan hoặcthận. Liều dùng của febuxostat khoảng 80-120 mg/ngày có tác dụng giảmacid uric máu tốt hơn allopurinol liều “chuẩn” 300 mg/ ngày. Mức độ antoàn và hiệu quả điều trị (giảm kích thước hạt tophi và giảm cơn gút cấp) đãđược nghiên cứu. Febuxostat là được sử dụng để điều trị cho bệnh nhânkhông dùng được allopurinol hoặc không đáp ứng allopurinol.2. Giới thiệuBệnh gút là được đặc trưng bởi sự hình thành và lắng đọng monosodium urattinh thể (MSUr) và gây ra các cơn gút cấp. Ngoài những ảnh hưởng thườnggặp tại khớp, da hoặc mô dưới da thì tinh thể urat có thể lắng đọng tại thậngây viêm mô tế bào, bệnh thận urat và/hoặc sỏi thận. Hầu hết trong cáctrường hợp đều không xác định nguyên nhân gây bệnh gút, nhưng các yếu tốlàm tăng acid uric như suy giảm chức năng thận, béo phì và sử dụng thuốclợi tiểu. Tăng acid uric xuất hiện trước khi cơn gút cấp xuất hiện khoảng 2-10 năm. Do đó bệnh gút liên quan nhiều độ tuổi.Bệnh gút là bệnh viêm khớp phổ biến ở người cao tuổi, tuy nhiên bệnh gútkhông được điều trị tốt. Nguyên nhân một phần là do phác đồ và các hướngdẫn điều trị không đầy đủ. Năm 2006, Hiệp hội bệnh khớp châu Âu(EULAR) lần đầu tiên đưa ra các khuyến cáo quốc tế cho việc chẩn đoán vàđiều trị bệnh gút. Các hướng dẫn và chương trình đào tạo chuyên môn củaEULAR và Hội khớp Anh (BSR) ngày càng nhiều để hỗ trợ tốt hơn chobệnh nhân và chuyên gia. Hiện nay, allopurinol là thuốc giảm acid uric máuđược sử dụng rộng rãi nhất. Hai uricosurics (benzbromarone và probenecid)đã được dùng điều trị nhiều năm nhưng phác đồ không rõ ràng. Năm 2008và 2009, Cục y tế Châu Âu (EMEA) và Cục quản lý an toàn thực phẩm(FDA) đã thông qua thuốc febuxostat. Febuxostat là chất ức chế xanthinchọn lọc, do đó có tác dụng giảm acid uric máu. Hiện nay, Febuxostat dùngđiều trị cho bệnh nhân không đáp ứng hoặc không dung nạp allopurinol.Tỷ lệ bệnh gút ngày càng gia tăng ở người cao tuổi. Tuổi thọ được cải thiện,do đó bệnh liên quan tuổi già (ví dụ: bệnh tim mạch) tăng và phác đồ điều trị(ví dụ: thuốc lợi tiểu và salicylic liều thấp) lại làm tăng nguy cơ mắc bệnhgút. Triệu chứng của bệnh gút ở người cao tuổi già không giống bệnh gút“truyền thống” thường gặp ở độ tuổi trung niên như sau: xuất hiện ở nam vànữ như nhau, đau nhiều khớp cả những khớp trên, viêm khớp cấp ít hơn,diễn biến trên lâm sàng không đau và tỷ lệ xuất hiện hạt tophi cao. Đã cónhiều nghiên cứu về điều trị bệnh gút ở người cao tuổi trong đó có sử dụngfebuxostat.3. Sinh lý bệnh gútAcid uric được tạo thành từ 2 nguồn nội sinh (tế bào phân hủy tạo acidnucleic) và ngoại sinh (thức ăn). Lắng đọng tinh thể urat tăng trong điều kiệnlạnh hoặc acid hơn. Urat thải trừ bằng 2 con đường: 1/3 urat qua phân và 2/3urat qua thận. Urat thải trừ qua thận theo 4 giai đoạn: Lọc cầu thận, tái hấpthu gần như hoàn toàn urat đã được lọc, bài tiết và tái hấp thu. Gần đây, mộtsố chất vận chuyển urat mới được phát hiện đóng vai trò quan trọng trongcân bằng urate bao gồm URAT-1 và glut-9. Điều chỉnh mức acid uric đượcliên quan đến gen mã hóa.Uống nhiều rượu (đặc biệt là bia), nước ngọt, fructoza, thịt và hải sản cũngcó thể tăng urat huyết thanh.Thuốc giảm acid uric máu dựa trên cơ chế:+Ức chế vận chuyển urat. Ví dụ: benzbromarone và probenecid.+Ức chế xanthine oxidase: allopurinol, febuxostat+Hòa tan tinh thể urat bằng enzyme uricase. Gen mã hóa enzym này trở nênkhiếm khuyết trong thời Miocen vì đột biến tiến hóa. Thiếu enzym uricasevà tái hấp thu urat, nên urat huyết ở người cao gấp 10 lần so với động vật cóvú khác.4. Thuốc làm tăng acid uric máu.Thuốc lợi tiểu làm giảm bài tiết acid uric theo cơ chế là tăng tái hấp thu aciduric tại ống lượn gần để giảm cạnh tranh bài tiết thuốc lợi tiểu và acid uric.Bệnh nhân cao huyết áp được điều trị bằng thuốc lợi tiểu liều thấp ảnhhưởng urat huyết thanh không đáng kể. Tương tự, điều trị thuốc lợi tiểu liềuthấp quá trình lặp lại không liên quan đến tăng acid uric máu. Tuy nhiên, sửdụng thuốc lợi tiểu liều thấp không đủ liều cho những bệnh nhân suy timmãn tính kèm theo suy thận mãn tính.Salicylat tác động urat thận và liều thấp ức chế sự bài tiết urat. Trong mộtnghiên cứu, họ nhận thấy rằng ngay cả liều nhỏ aspirin (75 mg / ngày) làm giảm 15 % thải trừ urat qua thận ở người già. Do đó, ở người cao tuổi mắc bệnh tim mạch không chỉ thuốc lợi tiểu mà còn aspirin liều nhỏ cũng làm tăng acid uric máu. 5. Triệu chứng của bệnh gút Chuẩn đoán gút chắc chắn dựa vào xác định tinh thể urattrong dịch khớp khi xuất hiện cơn gút cấp hoặc hạt tophi. Soi kính hiển vixác định được sự có mặt và hình dạng tinh thể.Viêm khớp do gút thường xảy ra tại một khớp xảy ra trong khoảng vài giờ.Khớp chân cái bị ảnh hưởng đầu tiên trong 50% cơn gút cấp và được gọi làbệnh gút chân. Cơn gút cấp cũng có thể xảy ra tại các khớp k ...