Âm nhạc trong lễ cưới truyền thống của người Khmer ở Sóc Trăng (Tạp chí Văn hoá dân gian Số 4-2015)

Bài viết "Âm nhạc trong lễ cưới truyền thống của người Khmer ở Sóc Trăng" nghiên cứu một cách toàn diện và có hệ thống khoa học về thể loại âm nhạc trong lễ cưới truyền thống của người Khmer ở Sóc Trăng nhằm phát hiện ra những giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của nó trong kho tàng âm nhạc dân gian Khmer Nam Bộ tại vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) nói chung trong xã hội hiện nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Âm nhạc trong lễ cưới truyền thống của người Khmer ở Sóc Trăng (Tạp chí Văn hoá dân gian Số 4-2015)TAÅP CHÑ VHDG SÖË 4/2015 3Êm nhaåc trong lïî cûúái truyïìn thöëngcuãa ngûúâi Khmer úã Soác TrùngSÚN NGOÅC HOAÂNG Trong lïî cûúái truyïìn thöëng cuãa ngûúâi Khmer Nam Böå, êm nhaåc àoáng möåt vai troâ rêët quan troång. Coá thïí coi lïî cûúái cuãa ngûúâi Khmer laâ möåt hònh thûác diïîn xûúáng töíng húåp maâ ca haát chiïëm möåt tó troång lúán. Àoá laâ neát vùn hoáa àùåc trûng trong vùn hoáa truyïìn thöëng cuãa ngûúâi Khmer Nam Böå. Nöåi dung cuãa tûâng lïî thûác àûúåc thïí hiïån bùçng caách phöëi húåp giûäa daân nhaåc lïî cûúái (Phlïng ka) vúái nhûäng giai àiïåu êm nhaåc, lúâi ca, àöång taác muáa àûúåc gùæn kïët chùåt cheä vúái nhau. Baâi viïët naây nghiïn cûáu möåt caách toaân diïån vaâ coá hïå thöëng khoa hoåc vïì thïí loaåi êm nhaåc trong lïî cûúái truyïìn thöëng cuãa ngûúâi Khmer úã Soác Trùng nhùçm phaát hiïån ra nhûäng giaá trõ vùn hoáa truyïìn thöëng àùåc sùæc cuãa noá trong kho taâng êm nhaåc dên gian Khmer Nam Böå taåi vuâng àöìng bùçng söng Cûãu Long (ÀBSCL) noái chung trong xaä höåi hiïån nay. 1. Múã àêìu con chaáu àöëi vúái öng baâ, cha meå, anh chõ em trong gia àònh. Êm nhaåc coân laâ nhûäng cung Lïî cûúái cuãa ngûúâi Khmer úã Soác Trùng àûúåcgoåi laâ Pithi Apea- Pipea. Lïî cûúái cuãa ngûúâi bêåc ca ngúåi tònh yïu chung thuãy, son sùæt cuãaKhmer àûúåc töí chûác theo phong tuåc cöí truyïìn, àöi vúå chöìng treã. Àöìng thúâi, êm nhaåc coân laâcoá thïí noái, laâ möåt diïîn trònh thûåc hiïån nhûäng nhûäng lúâi daåy cö dêu, chuá rïí vïì nhiïåm vuå thiïng liïng cuãa ngûúâi chöìng, ngûúâi vúå, ngûúâi cha,lïî nghi, troâ diïîn nöëi tiïëp nhau. Giai àiïåu cuãa ngûúâi meå trong tûúng lai.möîi baâi ca, baãn nhaåc àûúåc sûã duång nhû möåtphûúng tiïån àoáng goáp tñch cûåc trong quaá trònh Cuâng vúái êm nhaåc, muáa nghi lïî àoáng möåtchuyïín taãi nöåi dung cuãa hoaåt àöång nghi lïî, vai troâ quan troång trong lïî cûúái cuãa ngûúâimöîi baãn nhaåc khaác nhau daânh cho möåt lïî thûác Khmer. Phêìn lúán caác baâi haát trong caác nghikhaác nhau. Xeát theo goác àöå yá nghôa sûã duång, thûác cuãa lïî cûúái àïìu gùæn vúái muáa, búãi möîi nghithò möîi nöåi dung àïìu coá möåt vai troâ vaâ võ trñ thûác laâ möåt troâ diïîn töíng húåp nhùçm minh hoåanhêët àõnh, gùæn kïët vúái quaá trònh haânh lïî cuãa võ nöåi dung cho tûâng nghi tiïët cuãa lïî cûúái.Möha. Trong têët caã caác baâi ca, baãn nhaåc àïìu Àaä coá möåt söë cöng trònh bûúác àêìu tòm hiïíucoá liïn quan àïën nhûäng àaám cûúái cuãa caác nhên vïì nïìn êm nhaåc dên gian cuãa ngûúâi Khmervêåt nöíi tiïëng trong caác truyïån dên gian, cöí tñch, Nam Böå noái chung nhû Dên ca Hêåu Giangthêìn thoaåi cuãa ngûúâi Khmer, vñ duå nhû Preah (1986) cuãa nhoám taác giaã Lû Nhêët Vuä, LïRiïm lêëy naâng Sï Àa, do Preah Möha Mitheála Giang, Nguyïîn Vùn Hoa, Minh Luên. TaácRici laâm chuã hön; Keisna lêëy Jali do Preah phêím noái trïn àaä bûúác àêìu tiïëp cêån êm nhaåcVessantara laâm chuã hön; hoùåc Preah Thöng dên gian cuãa ngûúâi Khmer Nam Böå nhûng úãlêëy naâng Neang Neak... Àoá laâ nhûäng àaám cûúái goác àöå heåp: möåt söë baâi baãn dên ca Khmer Namrêët quan troång, vò xuêët phaát tûâ nhûäng àaám cûúái Böå àaä àûúåc thu êm vaâ kñ êm bùçng nöët nhaåc, coáàoá, ngûúâi ta coân giûä laåi nhiïìu nghi lïî àeåp cho dõch nghôa tiïëng Viïåt, phên tñch thang êm, àiïåuàïën ngaây nay. Àöìng thúâi, têët caã nöåi dung cuãa thûác cuãa caác laân àiïåu dên ca Khmer cuãa möåtêm nhaåc lïî cûúái àïìu thïí hiïån loâng biïët ún cuãa söë tónh trong khu vûåc ÀBSCL. Tuy nhiïn, caác4 NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍIbaâi baãn êm nhaåc trong töí chûác hoaåt àöång nghi Khmer úã Soác Trùng hiïån nay. Cöng trònh nghiïnlïî dên gian Khmer Nam Böå vêîn coân thiïëu huåt, cûáu Tñn ngûúäng vaâ vùn hoáa tñn ngûúäng úã Viïåtchûa sûu têìm möåt caách àêìy àuã vaâ coá hïå thöëng. Nam (2012) do Ngö Àûác Thõnh chuã biïn laâCöng trònh nghiïn cûáu Nhaåc khñ dên töåc Khmer têåp húåp caác baâi nghiïn cûáu vïì tñn ngûúäng vaâNam Böå (2005) vaâ Nhaåc khñ dên töåc Khmer vùn hoáa tñn ngûúäng úã Viïåt Nam theo hûúángSoác Trùng (2007) cuãa nhoám taác giaã Sún Ngoåc tiïëp cêån vùn hoáa hoåc. Àùåc biïåt, chuáng töi quanHoaâng, Àaâo Huy Quyïìn, Ngö Khõ àaä nghiïn têm àïën hai baâi nghiïn cûáu Tñn ngûúäng, töncûáu chuyïn sêu vïì kho taâng nhaåc khñ cuãa ngûúâi giaáo vaâ ca nhaåc cöí truyïìn vaâ Muáa nghi lïîKhmer Nam Böå noái chung vaâ ngûúâi Khmer (muáa thiïng) cuãa Nguyïîn Thuåy Loan. TrongSoác Trùng noái riïng. Hoaâng Tuác vúái cöng trònh nhûäng nghiïn cûáu naây, taác giaã àaä phên tñch, lñnghiïn cûáu Diïîn ca Khmer Nam Böå (2011) àaä giaãi quaá trònh naãy sinh möëi quan hïå giûäa tñntòm hiïíu sêu phong tuåc têåp quaán, lïî nghi, tñn ngûúäng tön giaáo vaâ êm nhaåc. Theo àoá, tñnngûúäng, àaám ma, àaám cûúái cuãa ngûúâi Khmer ngûúäng tön giaáo àaä coá nhûäng taác àöång quanNam Böå, tûâ àoá cho ta thêëy àêy laâ möåt kho taâng troång túái sûå phaát triïín cuãa ca nhaåc cöí truyïìnca diïîn, muáa rêët phong phuá vïì tñnh chêët vaâ thïí trïn nhiïìu khña caånh khaác n ...