Ăn kiêng quá mức là tự... 'ăn thịt mình'

Có một thực tế hiện nay là rất nhiều bệnh nhân đái tháo đường coi việc ăn kiêng là “cứu cánh” trong việc làm giảm đường huyết mà quên rằng việc giúp cơ thể sử dụng được đường mới là cách làm giảm đường huyết tối ưu nhất. Ăn kiêng đơn thuần, trong nhiều trường hợp có thể góp phần làm giảm đường huyết nhưng khi đó, coi chừng những hệ lụy khi nhịn ăn quá mức...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ăn kiêng quá mức là tự... “ăn thịt mình”Ăn kiêng quá mức làtự... “ăn thịt mình”Có một thực tế hiện nay là rất nhiều bệnh nhân đái tháo đường coi việcăn kiêng là “cứu cánh” trong việc làm giảm đường huyết mà quên rằngviệc giúp cơ thể sử dụng được đường mới là cách làm giảm đường huyếttối ưu nhất.Ăn kiêng đơn thuần, trong nhiều trường hợp có thể góp phần làm giảmđường huyết nhưng khi đó, coi chừng những hệ lụy khi nhịn ăn quá mức...Nguồn đường cung cấp cho cơ thể từ đâu?Đường là nguyên liệu chính trong việc cung cấp năng lượng cho cơ thể conngười hoạt động. Nguồn đường cung cấp cho cơ thể chủ yếu dựa vào chế độăn (200 - 250g/ngày), qua truyền đường trực tiếp ở các bệnh nhân nằm viện,ngoài ra, đường cũng được sản xuất từ các nguồn chất béo (mỡ), protein vàtừ việc thoái giáng glycogen ở gan và cơ vân. Hormon duy nhất trong cơ thểgiúp cho tế bào có thể sử dụng được đường đó là insulin của tế bào betatuyến tụy.Tăng đường huyết, vẫn thiếu đường…Bệnh nhân đái tháo đường bao gồm hai typ, typ 1 thường ở người trẻ dothiếu tuyệt đối insulin, typ 2 xảy ra ở tuổi trung niên và người già thường dotình trạng kháng insulin hoặc do sản suất insulin không đầy đủ, do bấtthường trong cấu trúc và hoạt động của insulin. Thiếu insulin, đường khôngđược đưa vào tế bào, không chuyển thành glycogen dự trữ tại gan và cơ vâncũng như không chuyển được thành một số sản phẩm chuyển hóa trung giankhác nên đường huyết tăng cao. Như vậy, đường huyết tăng cao trong bệnhđái tháo đường chủ yếu là do cơ thể không sử dụng được đường chứ khôngphải hoàn toàn là do là thừa đường, do ăn đường quá nhiều. Nói một cáchkhác, đường huyết tăng cao mà tế bào trong cơ thể vẫn “đói”.Điều gì sẽ xảy ra khi ăn kiêng quá mức?Ở một người lớn khỏe mạnh bình thường, lượng đường sẵn có chỉ đảm bảocung cấp cho cơ thể trong vòng khoảng từ 4 - 10 giờ nếu cơ thể hạn chế sửdùng đường như hạn chế các hoạt động trí tuệ và thể chất. Nếu bệnh nhânnhịn ăn hoặc ăn kiêng quá mức, sau 24 giờ, lượng đường trong máu sẽ bịgiảm xuống, lượng glycogen dự trữ để chuyển thành đường sẽ bị cạn kiệt.Khi đó, cơ thể bắt buộc phải sử dụng các con đường khác để duy trì lượngđường trong máu bằng cách tạo đường mới từ pyruvat, từ mỡ và từ proteincủa cơ thể. Như vậy, khi lượng thức ăn đưa vào không đủ thì cơ thể bắt buộcphải tự “ăn thịt mình” để đảm bảo đủ năng lượng cho các tế bào hoạt động.Những hệ lụy của việc ăn kiêng quá mứcĂn kiêng quá mức dẫn đến việc thiếu các chất quan trọng cung cấp nănglượng cho cơ thể hoạt động như đường, mỡ, protein cũng như các vitamin,các yếu tố vi lượng cần thiết khác. Ăn kiêng quá mức kéo dài dẫn đến cơ thểgầy mòn suy kiệt, chức năng của các cơ quan trong cơ thể như thần kinh, timmạch, hô hấp, miễn dịch, huyết học... bị suy yếu. Điều này sẽ dẫn tới cácbiến chứng nguy hiểm như hôn mê hạ đường huyết (rất hay gặp ở bệnh nhânđái tháo đường nhịn ăn quá mức), suy giảm các hoạt động trí tuệ và thể chất,thiếu máu dinh dưỡng, dễ nhiễm khuẩn... Nhiều bệnh nhân ăn kiêng quá lâudẫn đến hội chứng sợ thức ăn hoặc khi ăn quá một chút thức ăn là bị rối loạntiêu hóa do lớp niêm mạc ruột đã bị suy giảm chức năng nên kém hấp thu.Nên quan niệm cho đúng về chế độ ăn ở bệnh nhân đái tháo đườngNhư đã được đề cập ở trên, mục tiêu của điều trị bệnh đái tháo đường khôngchỉ đơn thuần là đưa trị số đường huyết về bình thường (bằng cách nhịn ăn)mà còn phải giúp cho các tế bào của cơ thể sử dụng được đường để có nănglượng hoạt động. Một chế độ ăn khoa học sẽ vừa đảm bảo không đưa mộtlượng đường thừa vào cơ thể (tránh làm tăng đường huyết và gây thừa cân)cũng như cung cấp đủ một, lượng chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể hoạtđộng để tránh hiện tượng sụt cân quá mức cần thiết.Bên cạnh đó, phải giúp các tế bào trong cơ thể có thể sử dụng được đườngbằng cách dùng các thuốc điều trị như insulin theo hướng dẫn của các thầythuốc chuyên khoa. Việc tăng cường các hoạt động thể lực cũng giúp cho cơthể “thanh lọc” lượng đường thừa bằng cách tăng sử dụng đường lên gấpnhiều lần tại mô cơ và các cơ quan khác trong cơ thể. ...