Áp dụng phương pháp kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực cho học phần Hóa học hữu cơ

Bài viết trình bày phương pháp kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực; Đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực; Áp dụng đổi mới nội dung kiểm tra đánh giá theo định hướng năng lực và nghề nghiệp cho học phần Hóa hữu cơ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Áp dụng phương pháp kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực cho học phần Hóa học hữu cơ ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC PHẦN HÓA HỌC HỮU CƠ TS. Hà Thị Hải Yến Bộ môn Hóa, khoa Công nghệ thực phẩm, Đại học Nha Trang 1. Tính cấp thiết Theo Nghị quyết số 29-NQ/TƯ ngày 4/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XI, những hạn chế của giáo dục đại học hiện nay đã được nêu rõ: “Đào tạo thiếu gắn kết với nghiên cứu khoa học, sản xuất, kinh doanh và nhu cầu của thị trường lao động; chưa chú trọng đúng mức việc giáo dục đạo đức, lối sống và kỹ năng làm việc. Phương pháp giáo dục, việc thi, kiểm tra và đánh giá kết quả còn lạc hậu, thiếu thực chất” . Thực trạng sinh viên ra trường thiếu kỹ năng mềm, kỹ năng nghề nghiệp và không làm được việc ở một môi trường thực tế là một vấn đề cần giải quyết của giáo dục đại học hiện nay. Vì vậy, kiểm tra đánh giá (KTĐG) phải hướng đến mục tiêu đào tạo sinh viên tốt nghiệp có thể làm việc được ngay và làm việc có hiệu quả. Đồng thời, “ Đánh giá kết quả đào tạo đại học theo hướng chú trọng năng lực phân tích, sáng tạo, tự cập nhật, đổi mới kiến thức; đạo đức nghề nghiệp; năng lực nghiên cứu và ứng dụng khoa học và công nghệ; năng lực thực hành, n ăng lực tổ chức và thích nghi với môi trường làm việc ” . Cụ thể hơn, những hạn chế về KTĐG ở các trường đại học hiện nay được chỉ ra như sau: * Về phía giảng viên:  Chỉ chú trọng đến đánh giá cuối kỳ mà chưa chú trọng việc đánh giá thường xuyên trong quá trình dạy học, giáo dục.  Chưa vận dụng đúng quy trình biên soạn đề kiểm tra nên các bài kiểm tra còn nặng tính chủ quan của người dạy.  Việc kiểm tra chủ yếu yêu cầu tái hiện kiến thức và đánh giá qua điểm số dẫn đến tình trạng GV và SV duy trì dạy học theo lối đọc-chép thuần túy, học sinh học tập thiên về ghi nhớ, ít quan tâm vận dụng kiến thức.  Nhận thức về sự cần thiết phải đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá và ý thức thực hiện đổi mới của một bộ phận cán bộ quản lý, giáo viên chưa cao . * Về phía sinh viên:  Còn thụ động trong việc học tập; khả năng sáng tạo và năng lực vận dụng tri thức đã h ọc để giải quyết các tình huống thực tiễn cuộc sống còn hạn chế. Như vậy, đổi mới phương pháp KTĐG là tất yếu và ở đây hướng đổi mới KTĐG theo định hướng phát triển năng lực hay còn gọi là dạy học định hướng kết quả đầu ra được lựa chọn vì đây là xu hướng KTĐG được bàn đến nhiều từ những năm 90 của thế kỷ 20 và ngày nay đã trở thành xu hướng giáo dục quốc tế. 66 2. Phương pháp kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực 2.1. Một số khái niệm a. Năng lực: Theo Québec – Ministère de lEducation (2004) cho rằng: Khả năng vận dụng những kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng, thái độ và hứng thú để hành động một cách phù hợp và có hiệu quả trong các tình huống đa dạng của cuộc sống . Các mức độ nhận thức theo thang Bloom tu chính (Bloom’s Revised Taxonomy) như sau: Năng lực Từ khóa Biết: Nhớ lại và nhắc lại những kiến thức Thế nào, nêu, nhắc lại, mô tả, liệt kê, đã học một cách máy móc. trình bày, chọn lựa, gọi tên, nhận diện Hiểu: Nắm được ý nghĩa của thông tin, Giải thích, tóm tắt, phân biệt, khái thể hiện qua khả năng diễn giải, liên hệ, quát hóa, cho ví dụ, so sánh, sắp xếp khái quát Vận dụng: Áp dụng thông tin đã bi ết vào Vận dụng, áp dụng, tính toán, chứng một tình huống, điều kiện mới minh, giải thích, xây dựng, lập kế hoạch Phân tích: Chia thông tin thành những Phân tích, lý giải, so sánh, lập biểu phần nhỏ và chỉ ra mối liên hệ của đồ, phân biệt, minh họa, xây dựng mối chúng tới tổng thể liên hệ, hệ thống hóa Đánh giá: Đưa ra nhận định, phán Đánh giá, cho ý kiến, bình luận, tổng hợp, quyết của bản thân đối với thông tin dựa so sánh trên các chuẩn mực, tiêu chí Sáng tạo: Xác lập thông tin, sự vật mới Thiết lập, tổng hợp, xây dựng, thiết kế, trên cơ sở những thông tin, sự vật đã có sáng tác, đề xuất b. Phương pháp kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực KTĐG theo định hướng năng lực là đánh giá theo c huẩn về sản phẩm đầu ra… nhưng sản phẩm đó không chỉ là kiến thức, kĩ năng, mà chủ yếu là khả năng vận dụng kiến thức, kĩ năng và thái độ cần có để thực hiện nhiệm vụ học tập đạt tới một chuẩn nào đó. KTĐG theo năng lực là sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để tập trung đánh giá những năng lực cốt lõi được chú trọng trong nhiều khung năng lực: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực giao tiếp xã hội, năng lực sử dụng công nghệ… Đặc điểm chính của KTĐG ...