Bài giảng Bảo vệ rừng tổng hợp: Chương 5 - GS.TS. Nguyễn Thế Nhã (tt)

Bài giảng "Quản lý sâu bệnh hại - Chương 5: Xác định cây kháng sâu trong lâm nghiệp" cung cấp cho người học các kiến thức: Cây kháng sâu bệnh trong khung cảnh quản lý dịch hại, tầm quan trọng của tỷ lệ chết do sâu bệnh, vai trò của công tác điều tra sâu bệnh hại cây rừng,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Bảo vệ rừng tổng hợp: Chương 5 - GS.TS. Nguyễn Thế Nhã (tt) 06-Apr-15 XÁC ĐỊNH CÂY KHÁNG SÂU GIỚI THIỆU (1) • Hàng trăm loài sâu bệnh ngoại lai xâm hại xuất TRONG LÂM NGHIỆP hiện trong các khu rừng ở Hoa Kỳ • Thiệt hại kinh tế lên tới trên 4,2 tỷ US$ mỗi năm (Liebhold et al. 1995; Pimentel et al. 2005). • Sâu bệnh hại nguy hiểm có thể tiêu diệt cây LAURA L. INGWELL∗†‡ AND EVAN L. PREISSER∗ chủ và làm thay đổi căn bản cục diện kinh ∗Department of Biological Sciences, University of Rhode Island, Kingston, RI 02881, U.S.A. doanh lâm nghiệp †Department of Entomology, University of Idaho, Moscow, ID 83844, U.S.A. • Cần tìm ra phương pháp quản lý thích hợp GIỚI THIỆU (2) GIỚI THIỆU (3) • Phát hiện và tiêu diệt sâu bệnh xâm hại kịp  Phát triển cây bản địa kháng sâu bệnh bao thời cũng như xử lý bằng biện pháp hóa học gồm: và sinh học là cần thiết. • Kiểm tra tính kháng sâu bệnh của tập đoàn • Nghiên cứu phát triển cây bản địa có khả năng cây bản địa mẫn cảm hiện có; chống chịu hoặc đề kháng sâu bệnh hại là nội • Phát triển chương trình nhân lai giống dung quan trọng của chương trình quản lý dịch kháng sâu bệnh giữa loài cây bản địa mẫn hại (Reis et al. 2004). cảm với loài cây kháng sâu bệnh thường là • Cây bản địa kháng sâu bệnh càng có ý nghĩa cây bản địa khác; lớn khi không thể tiêu diệt được hết sâu bệnh • Sản xuất nguồn cây giống kháng sâu bệnh ngoại lai xâm hại. 1 06-Apr-15 GIỚI THIỆU (4) Cây kháng sâu bệnh trong • Tìm ra cây bản địa kháng sâu bệnh góp phần khung cảnh quản lý dịch hại cải thiện tốc độ của chương trình nhân giống cây kháng sâu bệnh. • Trong trường hợp một loài sâu bệnh làm chết cây bản địa không thể bị tiêu diệt bằng biện • Cây được coi là cây kháng (resistant) là những pháp sinh học các nhà khoa học thường đi cá thể chỉ bị suy giảm sức sinh trưởng ít nhất khi bị sâu bệnh hại tấn công. tìm loài cây bản địa kháng sâu bệnh để đưa vào chương trình chọn giống kháng • Có nhiều cơ chế giải thích cho việc rất hiếm • Thường có hai hoạt động được tiến hành cây sống sót khi bị sâu bệnh. song song: bảo tồn chuyển vị cây bản địa để • Mục tiêu là tìm ra những cá thể có đặc điểm tránh hiện tượng cây bản địa bị nguy cấp và “kháng sâu bệnh” lai giống với cây ngoại nhập. • Lai giữa hai loài và lai trong loài đều có ưu nhược điểm Cây kháng sâu bệnh trong Cây kháng sâu bệnh trong khung cảnh quản lý dịch hại khung cảnh quản lý dịch hại • Lai xa giữa hai loài tạo ra tính kháng đã biết • Lai gần tạo ra giống cây phù hợp với môi của loài ngoại nhập nhưng rất khó thành trường sinh thái hơn. công và mất nhiều thời gian hơn vì còn phải • Vì vậy tìm ra các cá thể hoặc quần thể cây ít “thuần hóa” cây ngoại nhập. Cây lai có thể nhiều có tính kháng sâu bệnh là rất cần thiết không thích ứng được với môi trường của • Tuy nhiên cá thể/quần thể kháng sâu bệnh cây bản địa. này thường rất hiếm và rất khó tìm • Link ví dụ 2 06-Apr-15 Cây kháng sâu bệnh trong Cây kháng sâu bệnh trong khung cảnh quản lý dịch hại khung cảnh quản lý dịch hại • Áp dụng phương pháp điều tra hệ thống trên • Các cộng tác viên tình nguyện phát hiện cá diện rộng rất tốn kém và hiệu quả thấp. thể cây có thể kháng sâu bệnh, thông báo • Sử dụng phương pháp thư điện tử, tờ rơi, cho cán bộ điều phối biết. Cán bộ này tiếp phương tiện thông tin đại chúng… cùng với tục thu thập thông tin về địa điểm, tình trạng tình nguyện viên/người dân… để xác định sinh trưởng của cây … và cây kháng sâu bệnh là biện pháp thích hợp • Chuẩn bị thu thập cành giâm… cho việc nhân giống cây… theo sơ đồ sau Vật liệu nhân giống (cây kháng và cây mẫn cảm) được xử lý Tầm quan trọng của tỷ lệ ...