Bài giảng Bệnh nội ngoại sản khoa gia súc

Tập bài giảng Bệnh nội – ngoại – sản khoa gia súc trang bị cho sinh viên những kiến thức cơ bản về chẩn đoán và bệnh nội khoa, đại cương về bệnh ngoại khoa gia súc và một số bệnh ngoại khoa gia súc thường gặp, đặc điểm sinh lý sinh sản gia sú, một số bệnh sản khoa gia súc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Bệnh nội ngoại sản khoa gia súc LỜI NÓI ĐẦU Tập bài giảng Bệnh nội – ngoại – sản khoa gia súc trang bị cho sinh viên nhữngkiến thức cơ bản về chẩn đoán và bệnh nội khoa, đại cương về bệnh ngoại khoa gia súcvà một số bệnh ngoại khoa gia súc thường gặp, đặc điểm sinh lý sinh sản gia sú, một sốbệnh sản khoa gia súc. Tập bài giảng được biên soạn trên cơ sở tham khảo các giáo trình, tài liệu củacác tác giả trong nước và đã cố gắng cập nhật, bổ sung các kiến thức mới, để làm chobài giảng luôn đảm bảo tính khoa học, tính hiện đại, tính thực tiễn, phù hợp với chănnuôi Việt Nam. Nhưng do yêu cầu của đối tượng phục vụ và khuôn khổ của chương trìnhnên các chương chỉ giới thiệu những kiến thức cần thiết nhất. Trong quá trình biên soạn dù đã cố gắng để tổng hợp và cập nhật nhiều vấn đề,nhưng chắc chắn còn nhiều thiếu sót. Xin chân thành cảm ơn các ý kiến đóng góp củacác bạn đồng nghiệp, học sinh và bạn đọc cho lần tái bản sau được hoàn thiện. TÁC GIẢ 1 Chương 1. CHẨN ĐOÁN VÀ BỆNH NỘI KHOAI. CHẨN ĐOÁN THÚ Y1. KHÁI NIỆM CHUNG1.1. Khái niệm về chẩn đoán học Chẩn đoán học là một khoa học về khám và định bệnh. Nghiên cứu các phươngpháp để tìm hiểu gia súc trước, trong và sau lúc mắc bệnh. Từ việc tìm hiểu nguyên nhân, phát hiện và thu thập triệu chứng, phân tích, tổnghợp các triệu chứng để đi đến kết luận chẩn đoán đúng bệnh. Ví dụ: Tìm hiểu nguyên nhân từ thức ăn, từ cơ thể trâu, bò. Bằng các phương pháp khám bệnh để thu thập triệu chứng, chẩn đoán và kết luậnđúng bệnh chướng hơi dạ cỏ trâu, bò.1.2. Khái niệm về điều trị học Điều trị bệnh là một khoa học sử dụng các biện pháp nhằm giúp cho cơ thể thoátkhỏi trạng thái bệnh lý trở về trạng thái sinh lý bình thường. Có nhiều phương pháp điều trị cho gia súc như dùng thuốc, dùng nhân tố vật lý,chăm sóc nuôi dưỡng,...đang được áp dụng trong điều trị thú y.1.3. Khái niệm về bệnh nội khoa Bệnh nội khoa gia súc là những bệnh thông thường, xảy ra ở các cơ quan tổ chứctrong cơ thể, không có tính chất truyền nhiễm, không lây lan từ con này sang con khác,có tính chất cá thể. Ví dụ: Viêm ruột là bệnh nội khoa không lây lan chỉ, xảy ra ở từng cá thể.2. NHỮNG NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH2.1. Nguyên nhân bên trong Là những nguyên nhân xuất phát từ bản thân, tạo nên các trạng thái bệnh lý cho cơthể gia súc: Tính di truyền: là một trong những nguyên nhân bên trong gây nên bệnh, cơ thể bốhay mẹ bị một loại bệnh, bị suy nhược, phải làm việc quá sức, bị hư hỏng bộ phận nào đósẽ di truyền lại cho đời sau những cơ thể ốm yếu, dễ mắc bệnh như bệnh lao, bệnh đườnghô hấp, lở loét ngoài da, hà móng... Loài gia súc: cơ thể khác loài do tổ chức giải phẫu khác nhau nên có loài mắc bệnhnày mà loài khác không mắc. Ví dụ: Trâu, bò bị chướng hơi dạ cỏ nhưng lợn không bị. Giống gia súc: giống gia súc khác nhau thì khả năng mắc bệnh khác nhau. Bò HàLan nhập nội dễ nhiễm ký sinh trùng đường máu hơn bò nội. Ngoài ra tính biệt đực, cái; tuổi gia súc, loại hình gia súc,... cũng là nguyên nhânbên trong dễ gây bệnh. Các nguyên nhân bên trong tự nó không có khả năng gây thành bệnh, chỉ có tácdụng làm giảm sức đề kháng của cơ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho các nguyên nhân bênngoài xâm nhập và gây nên bệnh.2.2. Nguyên nhân bên ngoài Tác động cơ giới: các tác động cơ giới như: đánh đập, trượt ngã, chém, húc, đá, ...là những nguyên nhân gây nên tổn thương tổ chức (xây xát, chấn thương, vết thương,...)có thể tạo nên bệnh hoặc tạo điều kiện thuận lợi cho vi trùng xâm nhập và gây bệnh. Tác động vật lý: nhiệt độ, độ ẩm trong không khí cao hay thấp quá có thể gây nênnhững rối loạn cục bộ hay toàn thân hoặc gây rối loạn dinh dưỡng của các tổ chức, làmgiảm sức đề kháng với bệnh. Các bệnh về đường hô hấp, đường tiêu hoá, điều tiết thânnhiệt,... chịu tác động của nguyên nhân này rất lớn. 2 Tác động hoá học: đây là những nguyên nhân gây bệnh thường xuyên cho cơ thể.Trong thức ăn, nước uống hay các sản phẩm của công, nông nghiệp có thể có chất độcgây nên những rối loạn ở hệ tiêu hoá và trên cơ thể, nếu nặng có thể gây chết gia súc. Các khí độc từ chuồng nuôi, khu công nghiệp, bụi bẩn,... dễ gây nên các bệnh vềđường hô hấp Chất thải của các nhà máy, nước thải từ các công xưởng, phân bón, thuốc trừ sâu,thuốc diệt chuột v.v.. cơ thể hấp thụ phải sẽ bị ngộ độc. Thuốc trị bệnh dùng quá liều hay không đúng cách cũng có thể gây ngộ độc chogia súc. Tác động từ sinh vật học: các sinh vật sống ký sinh trên cơ thể gia súc như cácnguyên sinh động vật, giun sán, côn trùng,... sống nhờ dinh dưỡng từ máu của ký chủ sẽlàm cho cơ thể suy yếu kiệt sức. Đồng thời chúng còn t ...